21/12/14

Προοδευτικές Φωνές [Nâzım Hikmet (Ναζίμ Χικμέτ 1902-1963)]

Ο Ναζίμ Χικμέτ (Nâzım Hikmet, Θεσσαλονίκη 15 Ιανουαρίου 1902 - Μόσχα 3 Ιουνίου 1963) ήταν Τούρκος ποιητής και δραματουργός, τα έργα του οποίου μεταφράστηκαν στην Ελληνική αλλά και σε πολλές άλλες γλώσσες. Ο Χικμέτ υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τουρκίας και αποτέλεσε λαμπρή περίπτωση ανθρωπιστή, ειρηνιστή και οραματιστή. Τον Απρίλιο του 1955, μετά την έναρξη του αντιαποικιακού- απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, είχε προηγηθεί η δημόσια έκκληση του ποιητή προς τους Τούρκους της Κύπρου «να συνταχθούν εναντίον της βρετανικής αποικιοκρατίας»:
«Στις φωνές των προοδευτικών ανθρώπων όλου του κόσμου υπέρ του δικαιώματος της αυτοδιαθέσεως της Κύπρου και της Ενώσεώς της με την Ελλάδα, ήρθε να προστεθή χθες και η φωνή -η μόνη μέχρι στιγμής από τουρκικής πλευράς- του μεγάλου Τούρκου ποιητού Ναζίμ Χικμέτ. Ο Χικμέτ απηύθυνε μήνυμα στους Τούρκους της Κύπρου, στο οποίο τονίζει ότι ‘η Κύπρος ήταν πάντοτε ελληνική και δεν υπάρχει κανένα ζήτημα για την ελληνικότητα της νήσου. Η πλειοψηφία των κατοίκων της είναι Έλληνες και δίκαια αγωνίζονται για την Ένωσιν της νήσου με την Ελλάδα’. Απευθυνόμενος ειδικότερα στην τουρκική μειονότητα της Κύπρου, ο Τούρκος ποιητής τονίζει ότι ‘πρέπει να συνεργασθεί με τους Έλληνες Κυπρίους για την απαλλαγή της νήσου από τον Αγγλικό ιμπεριαλισμό. Μόνο όταν η νήσος απαλλαγή από τους Άγγλους ιμπεριαλιστάς, οι Τούρκοι κάτοικοί της θα μπορέσουν να ζήσουν πραγματικά ελεύθεροι. Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά με την ενότητα του Κυπριακού λαού, με τη συνεργασία από Τούρκους και Έλληνες Κυπρίους στην πάλη εναντίον του ξένου δυνάστου [...] Εκείνοι που προσπαθούν να στρέψουν τους Τούρκους εναντίον των Ελλήνων, μόνον το συμφέρον του ξένου κατακτητή εξυπηρετούν’.» Αριστερή εφημερίδα «ΑΥΓΗ», Αθήνα 17 Απριλίου 1955.
Πηγή: Αιματηρή Αλήθεια (Bloody Truth) σελ. 29-30 

Μικρόκοσμος- Ν.Χικμέτ
https://www.youtube.com/watch?v=0u7PT7heg6o
Ποίηση: Ναζίμ Χικμέτ
Απόδοση στα ελληνικά: Γιάννης Ρίτσος
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Εκτέλεση: Μαρία Δημητριάδη


Ποιήματα μελοποιημένα από τον Μάνο Λοΐζο και τον Θάνο Μικρούτσικο
  • Αν με τη μεσολάβηση
  • Αν η μισή μου καρδιά
  • Απερίγραπτη λένε
  • Για τη ζωή
  • Η πιο όμορφη θάλασσα
  • Μονάκριβή μου
  • Όπως ο Κερέμ
  • Στηθάγχη
  • Το δίχτυ
  • Κι αν τα μάτια σου"
  • Λίγα γαρούφαλλα
Νανούρισμα 1
https://www.youtube.com/watch?v=EPaDA-vIGF8
Ποίηση: Ναζίμ Χικμέτ (Απόδοση στα ελληνικά: Γιάννης Ρίτσος)
Μουσική-Εκτέλεση: Μιχάλης Κλεάνθης

 

Η πιο όμορφη θάλασσα
https://www.youtube.com/watch?v=lxkjOvc1_7g
Ποίηση: Ναζίμ Χικμέτ (Απόδοση στα ελληνικά: Γιάννης Ρίτσος)
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Πρώτη εκτέλεση: Μάνος Λοΐζος

5 σχόλια:

  1. Αν και τα πρώτα του ποιήματα γράφτηκαν με παραδοσιακό μέτρο, ο Χικμέτ σταδιακά απομακρύνθηκε από τα πλαίσια του μέτρου και της ομοιοκαταληξίας και άρχισε να αναζητεί νέα μορφή για τα ποιήματά του. Κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων διαμονής του στη Σοβιετική Ένωση (1922-1925), η αναζήτηση αυτή έφτασε στο αποκορύφωμά της. Προτίμησε τον ελεύθερο στίχο, ο οποίος ταίριαζε και με την πλούσια φωνολογία της τουρκικής γλώσσας. Επηρεάστηκε κυρίως από το Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι. Πολλά από τα ποιήματά του μελοποιήθηκαν από το γνωστό Τούρκο συνθέτη Ζουλφού Λιβανελί, ενώ αρκετά μελοποιήθηκαν και από το συνθέτη Μάνο Λοΐζο και τον Θάνο Μικρούτσικο. Με υπουργικό διάταγμα ο ποιητής ανέκτησε, μετά θάνατον, την τουρκική υπηκοότητα που του αφαιρέθηκε το 1951 εξαιτίας των πολιτικών του πεποιθήσεων.

    Αὐτόγραφο

    Φίλοι κι ἀδέλφια τῆς ψυχῆς μου. Ἐσεῖς ποὺ πέσατε στὶς φυλακὲς καὶ στὰ νησιὰ τῆς κόλασης, ποὺ σᾶς κρατᾶν ἁλυσωμένους μὲς στὰ στρατόπεδα συγκέντρωσης γιατὶ πολεμᾶτε γιὰ τὴν ἀνεξαρτησία, τὸ ψωμὶ καὶ τὴ λευτεριὰ τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ, δεχτεῖτε τὴν ἀγάπη καὶ τὸν θαυμασμό μου.

    Οἱ λαοὶ τῆς Τουρκίας καὶ τῆς Ἑλλάδας ἔχουνε τοὺς ἴδιους θανάσιμα μισητοὺς ἐχθρούς: τὸν ἀγγλοαμερικάνικο ἰμπεριαλισμὸ καὶ τοὺς ντόπιους λακέδες του.
    Οἱ λαοὶ τῆς Τουρκίας καὶ τῆς Ἑλλάδας, φιλιωμένοι ὁ ἕνας με τὸν ἄλλο, μὲ τὴ βοήθεια τῶν φιλειρηνικῶν λαῶν ὅλου τοῦ κόσμου, θὰ τσακίσουνε στὸ τέλος αὐτοὺς τοὺς ἐχθρούς τους. Αὐτὸ τὸ πιστεύω. Ὁ δικός σας ἔνδοξος ἀγώνας εἶναι μία ἀπὸ τὶς πιὸ λαμπρὲς ἀποδείξεις ὅτι θὰ νικήσει ἡ ὑπόθεση τῆς εἰρήνης, τοῦ ψωμιοῦ καὶ τῆς λευτεριᾶς.



    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. "Ran sent a message to the Turks of Cyprus emphasizing that Cyprus was always Greek. [...] (The Turkish Cypriots) must support the Greek Cypriots' struggle for liberation from British imperialism. [...] Only when the British imperialists leave the island will its Turkish residents be truly free. [...] Those who encourage Turks to oppose Greeks actually only support the interest of the foreign ruler." Nazim Hikmet

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Γεια σας . Είμαι ο Μιχάλης Κλεάνθης που τιμήσατε διαλέγοντας την προσέγγισή μου στο "Νανούρισμα Ι" του Αγαπημένου Ναζίμ. Σας ευχαριστώ πολύ ! Γράφετε όμως "Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
    Εκτέλεση: Μιχάλης Κλεάνθης. Δεν είναι έτσι. Η μελοποίηση του νανουρίσματος μου ανήκει και αυτή (δείτε το βίντεο). Μόλις τώρα έπεσε στην αντίληψή μου η ανάρτησή σας και έκρινα σκόπιμο να το αναφέρω. Σας ευχαριστώ και πάλι! Με εκτίμηση . Μ.Κ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλή σας μέρα,

      Έχετε απόλυτο δίκαιο και σας ζητώ συγνώμη για την αβλεψία μου και το λάθος που έκανα. Έχω ήδη προβεί σε διόρθωση και σας ζητώ και πάλι συγνώμη.

      Παύλος Θ.

      Διαγραφή
  4. Δεν υπήρξε και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.Οι προθέσεις σας φαίνονται με μια απλή ματιά. Στο κάτω κάτω είναι κολακευτικό να "μπερδεύουν" την μουσική σου με αυτή του Θάνου Μικρούτσικου!
    Να είστε καλά.
    Φιλικά
    Μιχάλης

    ΑπάντησηΔιαγραφή