30/1/15

Γιάννης Σκαρίμπας (1893-1984)

28 Σεπτ 1893 – 21 Ιαν 1984
Ο μπαρμπα-Γιάννης, όπως ήταν γνωστός στους φίλους του, έζησε όλη του τη ζωή στη Χαλκίδα και ταξίδεψε ελάχιστα. Πέθανε στις 21 Ιανουαρίου 1984 και τάφηκε στο κάστρο του Καράμπαμπα. Ο Γιάννης Σκαρίμπας εισήγαγε υπερρεαλιστικά στοιχεία στην ελληνική πεζογραφία. Θεωρείται σαν ένας από τους πρωτοπόρους της ελληνικής λογοτεχνίας γιατί τόσο το εικονοκλαστικό του ύφος όσο και ή ιδιόρρυθμη γλώσσα πού χρησιμοποίησε στα έργα του, προκάλεσε αίσθηση για την εποχή εκείνη. Ο Σκαρίμπας ήταν γόνος Σουλιωτών, ιστορικής οικογένειας αγωνιστών της Ελληνικής ημών Επαναστάσεως του 1821 από την Αγία Ευθυμία της Φωκίδος. Ο ίδος πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους και στο Α΄ Παγκόσμιο.

Μπαρμπα-Γιάννης δεν θέλησε όμως να ανήκει πουθενά, παρά μόνον στην ανατροπή. Το έργο σημαδεύτηκε από την έντονη αντιδικία του με τις καθιερωμένες αξίες της ζωής και του αστικού πολιτισμού. Η απροσδόκητη, ανατρεπτική και εντελώς προσωπική ποίησή του ενός πρωτοπόρου ποιητή και λογοτέχνη."  

ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ
ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΟ ΣΟΛΟ ΤΟΥ ΣΚΑΡΙΜΠΑ

Ουλαλούμ 
https://www.youtube.com/watch?v=p96KUyAbRDE&spfreload=10
Στίχοι: Γιάννης Σκαρίμπας
Αφήγηση: Ηθοποιός Γεράσιμος Σκιαδαρέσης
Μουσική-Εκτέλεση: Νικόλας Άσιμος

 
Το ποιήμα είναι εμπνευσμένο από το ποιήμα του Έντγκαρ Άλαν Πόε "Ulalume" και το έγραψε για την αγαπημένη του κυρά Ελένη, την συζυγό του, που ακόμη κ όταν χώρισαν συνέχισαν ν'αγαπά ο ένας τον άλλον με πάθος. 

ΤΟ ΘΕΙΟ ΤΡΑΓΙ του Γιάννη Σκαρίμπα  
https://www.youtube.com/watch?v=o_qC6suqcs8&spfreload=10  
Το θείο τραγί, διηγήματα (1933)
 


Εαυτούληδες
https://www.youtube.com/watch?v=Nyj6cIJbeLs
Ποίηση: Γιάννης Σκαρίμπας
Μουσική-Εκτέλεση: Διονύσης Τσακνής



"Αντιφατικός, οξύνους, θυμόσοφος, φιλειρινιστής ως το μεδούλι ο και εισπηδήσας εις τα χαρακώματα του μακελάρικου, μακεδονικού μετώπου, πολύτροπος, πολύγνωμος και υψηλόφρων ο κυρ Γιάννης, και σε όλα τα είδη του λόγου ευτρυφείσας. Αυτός, λοιπόν, ο Σκαρίμπας, λίγο πριν "αποδημήσει εις Κύριον" - (την 21 Ιανουαρίου 1984) πλήρης ημερών (ενενηκοντούτης ήδη) - δήλωνε εμφαντικά : "Εγώ..., δεν μετάλαβα για να καλοπιάσω το Θεό, μη και με ρίξει στο κολαστήρι του ... Εγώ, να το ξέρετε, το Θεό δεν τον φοβάμαι, γιατ' είναι φίλος μου. Τόσην ώρα συνομιλώ μαζί του, μ' ακούει και τον ακούω .... Τα πάμε μια χαρά ..." mariachalk1
http://www.mikrosapoplous.gr/skaribas.htm 

2 σχόλια:

  1. Εργογραφία

    Ό Καπετάν Σουρμελής ό Στουραίτης, διηγήματα (1930)
    Καϋμοί στο Γριπονήσι, διηγήματα (1930)
    Το θείο τραγί, διηγήματα (1933)
    Μαριάμπας, μυθιστόρημα (1935)
    Ουλαλούμ, ποιήματα (1936)
    Το σόλο του Φίγκαρω, μυθιστόρημα (1939)
    Εαυτούληδες, ποιήματα (1952)
    Ο ήχος του κώδωνος, θέατρο (1951)
    Το Βατερλώ δύο γελοίων, μυθιστόρημα (1959)
    Η μαθητευομένη των τακουνιών, τρεις νουβέλες (1961)
    Βοϊδάγγελοι, ποιήματα (1968)
    Άπαντες στίχοι, ποιήματα (1970)
    Το ’21 και η αλήθεια, Η τράπουλα και Οι γαλατάδες, ιστορικά δοκίμια (1971–1977)
    Το ’21 καί ή αριστοκρατία του, ιστορικό δοκίμιο (1978)
    Ο σεβαλιέ σερβάν της Κυρίας, θέατρο (1971)
    Η περίπολος Ζ΄, διήγημα,χρονικό από τον Α΄ Παγκ. Πόλεμο (1972)
    Τυφλοβδομάδα στη Χαλκίδα, διηγήματα (1973)
    Φυγή προς τα εμπρός, μυθιστόρημα (1976)
    Ή Τράπουλα, δοκίμιο (1975)
    Τρεις άδειες καρέκλες, διηγήματα (1976)
    Αντι-Καραγκιόζης ο Μέγας, θέατρο (1977)
    Τα πουλιά με το λάστιχο, μυθιστόρημα,χρονογραφήματα (1978)
    Τα καγκουρώ, θέατρο (1979)
    Σπαζοκεφαλιές στον ουρανό, αντιδιηγήματα (1979)
    Η κυρία του τραίνου, θέατρο (1980)
    Ο πάτερ Συνέσιος, θέατρο (1980)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ήταν αυτή μια κυρία μάλλον ψηλή...
    Ντελικάτη.... Με την κορμοστασιά σαν λαμπάδα...
    Τα μάτια της ονειροπόλα... Παράξενα...
    Είχαν κάτι το μυστηριακό μπρος στα φώτα....
    Έπαιζαν σαν ανήσυχα πέλαγα...
    Η σιωπηλή κυρία με τη μεταξωτή προσωπίδα της...
    Θυμήθηκα τον άνεμο...
    Εκείνο τον παγερό... Το νυχτιάτικο...
    Που θα ξεμάλιαζε στις πλατείες τα δέντρα....
    Ήταν αυτή η σιγή....
    Και πήγαινε αγκαζέ προς τα δάση...
    Την λέγανε, βρε αδερφέ, Σιωπία...
    Τα ρούχα της μύριζαν, λες, βροχή και φεγγάρι...
    Τα βλέφαρά της μεταξωτά... Αχνοθάμπιζαν...
    Ήταν... Σαν η ψυχή των νερών της λίμνης...
    Πέθανε, λέει... Πρίν να με γνωρίσει....
    Πως την λέγαν; Μηδέ ξέρω.... Το ξέχασα....
    Ξεχνώ ως και των ματιών της το χρώμα...
    Τώρα αν την ξαναέβλεπα....
    Ουλαλούμ θα τη φώναζα....


    Ⓥenceremos!


    Ήταν σαν να σε πρόσμενα κυρά...
    Απόψε που δεν έπνεε όξω ανάσα...
    Κι έλεγα: θα 'ρθει απόψε απ' τα νερά, κι από τα δάσα...

    Θα 'ρθει αφού φλετράει μου η ψυχή...
    Αφού σπαρά το μάτι μου σαν ψάρι...
    Και θα μυρίζει φώτα και βροχή το νιο φεγγάρι...

    Και να, το κάθισμά σου συγυρνώ...
    Στολνώ την κάμαρά μου αγριομέντα...
    Και να, μαζί σου κιόλας αρχινώ, χρυσή, κουβέντα...

    Πως να... θα μείνει ο κόσμος με το "μπα"...
    Που μ' έλεγε τρελόν... Πως είχες γίνει καπνός...
    Και -τάχας- σύγνεφα θαμπά, προς τη σελήνη...

    Νύχτωσε και δε φάνηκες εσύ...
    Κίνησα να σε βρω στο δρόμο, ωϊμένα...
    Μα σκούνταφτες -όπου εσκούνταφτα, χρυσή, κι εσύ με μένα...

    Τόσο πολύ μ' αγάπησες, κυρά...
    Που άκουγα διπλά τα βήματα μου...
    Πάταγα εγώ στραβός μες στα νερά; Κι εσύ κοντά μου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή