28/4/16

Ιωάννης Γρυπάρης (1870-1942)

Ο μεγαλωμένος στην Κωνσταντινούπολη Ιωάννης Γρυπάρης γεννήθηκε στην Σίφνο το 1970, καθώς η οικογένεια του κατέφυγε εκεί μετά από μια μεγάλη πυρκαγιά. Επέστρεψαν οικογενιακώς το 1977 και με σπουδές στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή και στη Φιλοσοφική Αθηνών, ο Ιωάννης Γρυπάρης εργάστηκε ως εκπαιδευτικός, συμβάλλοντας και αυτός στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Ελευθερίου Βενιζέλου και τιμήθηκε με τη θέση του Διευθυντή Γραμμάτων και Τεχνών του Υπ. Παιδείας. Η παραμονή του στην Ευρώπη (Ιταλία,Γερμανία,Γαλλία) για ανώτερες λογοτεχνικές σπουδές θα τον φέρει σε επαφή με τα νέα αισθητικά και λογοτεχνικά κινήματα αλλά και με τον δημοτικιστή Κωνσταντίνο Χατζόπουλο. Με την ποίηση ασχολήθηκε από τη νεανική του ηλικία, συνθέτοντας στίχους στην αρχαία ελληνική, εκδόθηκε όμως μόνο μία συγκεντρωτική έκδοση των σονέτων του, με τον τίτλο «ΣΚΑΡΑΒΑΙΟΙ ΚΑΙ ΤΕΡΡΑΚΟΤΕΣ» (1919). Το 1920 του απονεμήθηκε το "Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών". Ο χαρισματικός σονετογράφος εγκαταλείπει την ποίηση το 1919 και αφοσιώνεται πλέον στο μεταφραστικό του έργο (κυρίως Όμηρο, Πίνδρο, Ηρόδοτο, και Αρχ. Τραγικούς), στο οποίο καλλιέργησε μια προσωπική, πλαστική, ταυτόχρονα και ευρηματική μεταφραστική και θεατρική γλώσσα, η οποία αξιοποιήθηκε δεόντως από από τους περισσότερους Ελλήνες ηθοποιούς μέχρι τις μέρες μας. Από το 1930 μεχρι το 1935 διετέλεσε διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου. Αν και υπήρξε από τους πρώτους δημοτικιστές του καιρού του, το ποιητικό του έργο λησμονήθηκε γρήγορα από την κριτική, οι μεταφράσεις του όμως, ειδικότερα των τραγικών, θα κληροδοτηθούν «κτήμα ες αεί» στη νεοελληνική γραμματολογία. Η γερμανική κατοχή τον βρίσκει εξασθενημένο και στις 11 Μαρτίου 1942 ο ποητής πεθαίνει από ασιτία.

«ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ» ΙΩΑΝΝΗ ΓΡΥΠΑΡΗ
https://www.youtube.com/watch?v=rxsphM0A9ew

Υπόγεια Ρεύματα - Ο όρθρος των ψυχών
https://www.youtube.com/watch?v=W3zZZg7Jh9I
Ποίηση: Ιωάννης Γρυπάρης, από την βραβευμένη με το Αριστείο των Γραμμάτων και των Τεχνών συλλογή "Σκαραβαίοι και Τερρακόττες".
Άλμπουμ: Παραλογές (1995)
 

Ἰωάννης Γρυπάρης - Ποιήματα
Ἰωάννης Γρυπάρης (1870-1942): ποιητής, μεταφραστὴς καὶ φιλόλογος ἀπὸ τὴν Πόλη.
 http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/iwannhs_gryparhs_poems.htm

1 σχόλιο:

  1. Εργογραφία

    Ποίηση:
    Σκαραβαίοι και τερρακότες. Αθήνα, Ι.Ν.Σιδέρης, [1919]

    Μεταφράσεις

    Αισχύλου Ορέστεια
    Αγαμέμνων. Αθήνα, ανάτυπο από το περ. Ηλύσια Β΄, 1906, σ.7-68. 1906. και Αθήνα, Φέξης, 1911.
    Χοηφόροι. Αθήνα, Φέξης, 1911.
    Ευμενίδες. Αθήνα, Φέξης, 1911.
    Αισχύλου Επτά επί Θήβας. Αθήνα, Φέξης, 1911.
    Πλάτωνος Πολιτεία. Αθήνα, Φέξης, 1911 (τόμοι 2).
    Πλάτωνος Ευθύδημος. Αθήνα, Φέξης, 1912.
    Ερρίκου Χάινε Ταξιδιωτικές εικόνες. Αθήνα, Ελευθερουδάκης, 1925.
    Goethe, Το παραμύθι της αλεπούς. Αθήνα, Ελευθερουδάκης, 1930.
    Οι τραγωδίες του ΑισχύλουΙ•Ικέτιδες, Προμηθέας Δεσμώτης. Αθήνα, Δελφικές εορτές (τυπ. Σακελλάριου), 1930.
    Σοφοκλέους Ηλέκτρα. Αθήνα, Εστία, 1936.
    Σοφοκλέους Οιδίπους επί Κολωνώ. Αθήνα, Εστία, 1937.
    Σοφοκλέους Φιλοκτήτης. Αθήνα, Εστία, 1937.
    Οι τραγωδίες του Αισχύλου ΙΙ• Ορέστεια. Αθήνα, Εστία, 1938.
    Σοφοκλέους Αντιγόνη. Αθήνα, Εστία, 1940.
    Σοφοκλέους Αίας. Αθήνα, Εστία, 1940.
    Φύλλα Τέχνης (τέσσερα τεύχη με ποιήματα). 1935.

    Συγκεντρωτικές εκδόσεις

    Ο άγνωστος Γρυπάρης• Ανέκδοτα ποιήματα• Εισαγωγή Θ.Σπεράντσα. Αθήνα, Αστήρ, 1954.
    Τα ποιήματα. Επιμέλεια Δημήτρης Δασκαλόπουλος. Αθήνα. Εστία.
    Ιωάννης Γρυπάρης• Ο πρώτος μετασολωμικός• Βίος- Έργο- Εποχή. Αθήνα, Πηγή, 1971.
    Γρυπάρης Άπαντα (επιμέλεια Γ. Βαλέτας, Αθήνα, εκδόσεις Δωρικός)

    ΑπάντησηΔιαγραφή