12/11/16

Γιώργος Θέμελης (1900-1976)

Ο Γιώργος Θέμελης ήταν ποιητής της Γενιάς του ΄30, δοκιμιογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Σάμο το 1900 και σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το όνομα του συνδέθηκε με τη Θεσσαλονίκη όπου και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του (1976). Θεωρείται η πνευματική του πατρίδα αφού εκεί διαμορφώθηκε η ποιητική του προσωπικότητα. Ως φιλόλογος δίδαξε στο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης βρίσκοντας απήχηση σε πολλές γενιές μαθητών του, ειδικά στο μαθημα των νέων ελληνικών. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας και Μέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος από την ίδρυση του το 1961 έως το 1965.

Γενικά η ποίηση του διακρύνεται για το προσωπικό της στοιχείο και μέσα της καθρεφτίζονται τα προσωπικά του βιώματα. Η ποιητική του πορεία ξεκινάει ουσιαστικά με τον πόλεμο και τη κατοχή και όλα τα προηγούμενα γραπτά του ανήκουν στην προϊστορία του. Η ποίησή του χωρίζεται σε δύο περιόδους: η πρώτη διακρύνεται από το μετασυμβολισμό της ενώ στη δεύτερη κυριαρχεί το θέμα του θανάταου. Ποιήματά του μελοποιήθηκαν από τον Σταύρο Κουγιουμτζή (ενδεικτικά: Το πρώτο περιστέρι, Μ' έκοψαν με χώρισαν στα δυο, Πάσχα των Ελλήνων, Σαν ένα αστέρι, Χασάπικο) και τον Νίκο Μαμαγκάκη.

Εκτός από την ποίηση ο Γιώργος Θέμελης  ασχολήθηκε και με τη δοκιμιογραφία και ΄΄εγραψε μελέτες για το Σολωμό, το Σεφέρη, το Παπαδιαμάντη και τον Καβάφη.

Μ' έκοψαν με χώρισαν στα δυο
https://www.youtube.com/watch?v=iCaeOUEHugs
Ποίηση: Γιώργος Θέμελης
Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής
Εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας
Από το δίσκο "Να ΄τανε το ΄21" (1973)


Το πρώτο περιστέρι
https://www.youtube.com/watch?v=hxxcJQJ7AKw
Ποίηση: Γιώργος Θέμελης
Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής
Πρώτη εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας

1 σχόλιο:

  1. Εργογραφία

    Ποίηση

    «Γυμνό παράθυρο», 1945
    «Άνθρωποι και πουλιά», 1947
    «Ο Γυρισμός», 1948
    «Ωδή για να θυμόμαστε τους ήρωες», 1949
    «Ακολουθία», 1950
    «Συνομιλίες», 1953
    «Δενδρόκηπος», 1955 (Κρατικό Βραβείο)
    «Το πρόσωπο και το είδωλο», 1959
    «Φωτοσκιάσεις», 1961 (Κρατικό Βραβείο)
    «Η Μόνα παίζει», 1961
    «Το δίχτυ των ψυχών», 1965
    «Έξοδος», 1968
    «Ηλιοσκόπιο», 1971
    «Περιστροφή», 1973
    «Δενδρόκηπος» ΙΙ, 1973
    «Κήποι», 1974
    «Ars poetica», 1974
    «Οίκος Εμπορίου», 1974
    «Βιβλικά», 1975
    «Το περιστέρι και τα επτά αναστάσιμα θαύματα», 1977

    Δοκίμιο-Μελέτες

    «Η Διδασκαλία των Νέων Ελληνικών», 1933
    «Επίγραμμα και Μακεδόνες Επιγραμματοποιοί», 1938
    «Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν», 1948
    «Η Διδασκαλία των Νέων Ελληνικών - Το πρόβλημα της ερμηνείας», 1949
    «Προβελέγγιος - Ροσίνης - Πολέμης - Καμπάς», 1953
    «Νεοέλληνες Λυρικοί», 1954
    «Το κλειδί (ανάτυπο)», 1960
    «Αγγελικό και μαύρο φως (ανάτυπο)», 1962
    «Όριο επαφής Σολωμού-Καβάφη» στο «Δώδεκα Διαλέξεις (σειρά α´)», Οργανισμός Εθνικού Θεάτρου, 1961
    «Ο Παπαδιαμάντης και ο κόσμος του (ανάτυπο)», 1961
    «Η Νεώτερη Ποίησή μας Ι», 1963
    «Η Έσχατη Κρίση», 1964
    «Η Νεώτερη Ποίησή μας ΙΙ», 1967
    «Η Ποίηση του Καβάφη», 1970
    «Ένας μονόλογος για την ποίηση»
    Οδυσσέας Ελύτης στο Vitti Mario (επιμ.), «Εισαγωγή στην ποίηση του Ελύτη», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1999
    «Πολύπτυχο» (Αυτοβιογραφικό κείμενο)


    Θέατρο

    «Διδώ», περ. "Νέα Εστία", 1950
    «Καραγκιόζης»: Παραγωγή Κ.Θ.Β.Ε., σκηνοθεσία, σκηνογραφία, ενδυματολογία Ευγ. Σπαθάρη
    «Ταξίδι», πολυγρ. έκδοση, 1966 (19-6-1999)
    «Ο επισκέπτης», περ. "Νέα Πορεία", 1969 (19-2-1970)
    «Ο χρεώστης», περ. "Νέα Εστία", 1973


    Μεταφράσεις

    Σοφοκλή, Οιδίπους Τύραννος
    Αισχύλου, Προμηθέας Δεσμώτης
    Rene Char, Ποιήματα, Επιλογή, Μετάφραση, Εισαγωγή. «Εταιρεία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης»

    ΑπάντησηΔιαγραφή