Το κλαρίνο (ή ευθύαυλος) είναι πνευστό μουσικό όργανο και στη σημερινή του μορφή εμφανίστηκε το 19ο αιώνα. Το κλαρινέτο (όπως είναι και η επίσημη ονομασία του) κατέχει σήμερα βασική θέση στη συμφωνική ορχήστρα, και ανήκει στην κατηγορία των ξύλινων πνευστών. Πολύ σύνηθες είναι το κλαρινέτο και ως μέλος ορχηστρών της τζαζ. Στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλές χώρες των Βαλκανίων, αποτελεί ένα από τα βασικά όργανα της παραδοσιακής μουσικής, της δημοτικής μουσικής και της λαϊκής μουσικής. Σπουδαίοι Έλληνες κλαριντζήδες είναι οι αδελφοί Βασίλης και Σαράντης Σαλέα, Γιώργος Μάγγας, Πετρολούκας Χαλκιάς, Γιάννης Βασιλόπουλος, Νίκος Καρακώστας, Γιώργος Κωτσίνης, Δημήτρης Κωστίκας, Χρήστος Σεργίου, Νίκος Φιλιππίδης, Βασίλης Σκαλιώτης κ.ά
Σίγουρα όμως το κλαρίνο επικράτησε κυρίως λόγω των μεγάλων του μουσικών ικανοτήτων και του τόσο ταιριαστού στην Ελληνική μουσική ήχου του, που οι Έλληνες αγάπησαν αμέσως. Η έκτασή το διαχωρίζει σαφώς από τα απλούστερα παρόμοια όργανα, όπως η φλογέρα και το σουραύλι, που έχουν σαφώς μικρότερες δυνατότητες. Η "άλωση" της δημοτικής μουσικής από το κλαρίνο ήταν τόσο καθολική, που σήμερα για τους περισσότερους Έλληνες είναι αδιανόητη η αποσύνδεσή της από αυτό. Το παραδοσιακό κλαρίνο στην Ελλάδα είναι σε κλίμακα Ντο, αλλά ευρέως χρησιμοποιείται και σε Σι♭. Στη Θράκη χρησιμοποιούν και το μεταλλικό κλαρίνο σε Σολ.
Οι Έλληνες οργανοπαίκτες εξέλιξαν την τεχνική του παιξίματος του οργάνου. Η εξέλιξη αυτή ήταν σταδιακή και έχει σήμερα κλείσει έναν πολύ μεγάλο κύκλο, καταλήγοντας σε έναν χαρακτηριστικό και εύκολα αναγνωρίσιμο ήχο, σε ότι αφορά την παραδοσιακή μουσική μας. Η καταγεγραμμένη από τις αρχές του αιώνα δεξιοτεχνία στο παίξιμο του κλαρίνου μαρτυρούν αυτήν την εξέλιξη, ενώ η διάδοσή του είναι ακόμα εξαιρετικά μεγάλη, ακόμα και εκτός της παραδοσιακής Ελληνικής μουσικής.
Έλληνες δεξιοτέχνες του κλαρίνου
1) Ο Πέτρος (Πετρολούκας) Χαλκιάς γεννήθηκε στην Καστάνιανη της επαρχίας Πωγωνίου του νομού Ιωαννίνων το 1934 και ασχολήθηκε με την τέχνη του κλαρίνου. Ο Πετρολούκας άρχισε την ενασχόλησή του με το κλαρίνο στην
ηλικία των 11 ετών, σε πείσμα της άρνησης του πατέρα του Περικλή, ο
οποίος ήταν από τους καλύτερους μουσικούς, και μαθήτευσε δίπλα στον
Φίλιππα Ρούντα (επονομαζόμενο «το καλύτερο κλαρίνο του Ζαγορίου») με την
βοήθεια του οποίου έκανε και την πρώτη του δημόσια εμφάνιση στην ηλικία
αυτή. Ύστερα από το γεγονός αυτό πηγαίνει στην Αθήνα όπου παίζει μαζί με
τον πατέρα του και κάνει και την πρώτη ραδιοφωνική του εμφάνιση. Το 1960
μεταναστεύει στην Αμερική όπου παραμένει 20 χρόνια και διαδίδει την
παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας.
Το 1979 επιστρέφει στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στην Αθήνα.
Παίζει σε γνωστά μουσικά κέντρα, σε συναυλίες, εμφανίζεται σε
ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές και συμμετέχει σε ηχογραφήσεις και
δίσκους με γνωστούς καλλιτέχνες όπως ο Αντώνης Κυρίτσης.
Πετρολούκας - Μοιρολόγια και γυρίσματα
https://www.youtube.com/watch?v=SWI1-KKgGz0
Κλαρίνο: Πετρολούκας Χαλκιάς, Βιολί:Αχιλλέας Χαλκιάς, Λαούτο: Χριστόδουλος Ζούμπας
Ντέφι: Νίκος Κοντός
Δίσκος: Μοιρολόγια και γυρίσματα, 1993
4) Ο Γιώργος Μάγγας είναι Έλληνας τσιγγάνικης καταγωγής μουσικός και οργανοπαίκτης. Γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου 1952 στη Λιβαδειά από μουσική οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν διάσημος κλαριντζής, αλλά δεν του έδειξε τίποτα, γιατί ήθελε να τον δει γιατρό. Ο Γιώργος όμως, από μικρό παιδί ασχολήθηκε με την μουσική και μόνος του ακολούθησε τα αχνάρια του Νίκου Καρακώστα και Κώστα Καραγιάννη και έμαθε να παίζει φλογέρα στην αρχή και κλαρίνο αργότερα. Σε ηλικία δεκαοχτώ χρονών ξεκίνησε να παίζει σε επαρχιακά μαγαζιά και πανηγύρια και συνόδευσε αξιόλογα ονόματα της ελληνικής δημοτικής μουσικής. Γρήγορα η φήμη του διαδόθηκε και έξω από τα ελληνικά σύνορα όπου εμφανίστηκε σε πολλά φεστιβάλ στη Γαλλία (Φιέστα ντε Σουτνς), τη Γερμανία, το Βέλγιο (Σφιγκς), την Ισπανία (Πιρινέος), την Αγγλία και τον Καναδά. Προβλήθηκε από την τηλεόραση και τις δισκογραφικές εταιρείες. Η MTV τον χαρακτήρισε ως «το ελληνικό φαινόμενο της βαλκανικής τζαζ». Χαρακτηρίζεται για το ιδιαίτερο ντύσιμο του που περιλαμβάνει λαμέ κουστούμια με φανταχτερά χρώματα και σχέδια, τα οποία του ράβει η σύζυγός του, η τραγουδίστρια Τζούλη Τζινέρη.
Γιώργος Μάγγας -Κλαρίνο
https://www.youtube.com/watch?v=qNJ1-SG7FBE
Το κλαρίνο στην Ελληνική δημοτική μουσική είναι πολύ διαδεδομένο σε όλες τις γωνιές της χώρας,
ιδιαίτερα δε στην Πελοπόννησο, στη Στερεά, στην Ήπειρο και στη Θεσσαλία, χωρίς
να λείπει και από την υπόλοιπη επικράτεια. Δεν είναι απολύτως σίγουρο το πώς το
κλαρίνο διαδόθηκε στην Ελλάδα, αντικαθιστώντας άλλα παλαιότερα όργανα όπως η
φλογέρα και ο ζουρνάς. Το κλαρίνο
διαδόθηκε εύκολα, λόγω της απόδοσής του και ίσως λόγω και της επιρροής του ως
ένα μοντέρνο όργανο κατευθείαν από τις συμφωνικές ορχήστρες της Δύσης.
Σίγουρα όμως το κλαρίνο επικράτησε κυρίως λόγω των μεγάλων του μουσικών ικανοτήτων και του τόσο ταιριαστού στην Ελληνική μουσική ήχου του, που οι Έλληνες αγάπησαν αμέσως. Η έκτασή το διαχωρίζει σαφώς από τα απλούστερα παρόμοια όργανα, όπως η φλογέρα και το σουραύλι, που έχουν σαφώς μικρότερες δυνατότητες. Η "άλωση" της δημοτικής μουσικής από το κλαρίνο ήταν τόσο καθολική, που σήμερα για τους περισσότερους Έλληνες είναι αδιανόητη η αποσύνδεσή της από αυτό. Το παραδοσιακό κλαρίνο στην Ελλάδα είναι σε κλίμακα Ντο, αλλά ευρέως χρησιμοποιείται και σε Σι♭. Στη Θράκη χρησιμοποιούν και το μεταλλικό κλαρίνο σε Σολ.
Οι Έλληνες οργανοπαίκτες εξέλιξαν την τεχνική του παιξίματος του οργάνου. Η εξέλιξη αυτή ήταν σταδιακή και έχει σήμερα κλείσει έναν πολύ μεγάλο κύκλο, καταλήγοντας σε έναν χαρακτηριστικό και εύκολα αναγνωρίσιμο ήχο, σε ότι αφορά την παραδοσιακή μουσική μας. Η καταγεγραμμένη από τις αρχές του αιώνα δεξιοτεχνία στο παίξιμο του κλαρίνου μαρτυρούν αυτήν την εξέλιξη, ενώ η διάδοσή του είναι ακόμα εξαιρετικά μεγάλη, ακόμα και εκτός της παραδοσιακής Ελληνικής μουσικής.
Έλληνες δεξιοτέχνες του κλαρίνου
Πετρολούκας - Μοιρολόγια και γυρίσματα
https://www.youtube.com/watch?v=SWI1-KKgGz0
Κλαρίνο: Πετρολούκας Χαλκιάς, Βιολί:Αχιλλέας Χαλκιάς, Λαούτο: Χριστόδουλος Ζούμπας
Ντέφι: Νίκος Κοντός
Δίσκος: Μοιρολόγια και γυρίσματα, 1993
2) Ο Γιάννης Βασιλόπουλος γεννήθηκε το 1939 στο Αγρίνιο. Ο πατέρας του έπαιζε κλαρίνο. Απο πολύ μικρή ηλικία
άρχισε να μαθαίνει απο τον πατέρα του
στην αρχή και μετά μόνος του και άρχισε να παίζει επαγγελματικά μετά τα
15 του χρόνια στην περιοχή του Αγρινίου. Σε ηλικία 18 χρονών κατεβαίνει
στην Αθήνα όπου και αρχιζει να γνωρίζεται με τους μεγάλους μουσικούς και
τραγουδιστές και ξεκινάει η καριέρα του. Συνεργάστηκε με όλους τους
μεγάλους δημοτικούς και λαϊκούς τραγουδιστές της εποχής και δισκογράφησε
προσωπικούς σολιστικούς δίσκους, αλλά και συνόδευσε εκατοντάδες
τραγούδια. Έφυγε στις 4 Φεβρουαρίου 2011 απο την επάρατη ασθένεια (με την οποία
"πάλεψε" πολλά χρόνια) σε ηλικία 72 ετών.
Γιάννης Βασιλόπουλος - Σόλο κλαρίνο
https://www.youtube.com/watch?v=V9DObkbpBqg ,
3) Ο Βασιλης Σκαλιώτης γεννήθηκε στο χωριό Δάφνη Ναυπακτίας το 1928. Μπαίνοντας στη Φιλαρμονική του Μεσολογγίου, έμαθε το κλαρίνο και έτσι άρχισε να εμφανίζεται στα πανηγύρια των κοντινών χωριών. Το κύριο επάγγελμά του ήταν αστυνομικός και με την ιδιότητά του αυτή ήταν μέλος της Μπάντας της Χωροφυλακής και ήταν μέλος στη Σχολή Μουσικής στη Χαλκίδα, διδάσκοντας κλαρίνο. Ο Σκαλιώτης έκανε πάρα πολλές εμφανίσεις σε όλο τον κόσμο. Συνόδεψε το Χορευτικό Συγκρότημα της Ελλάδας, που έλαβε μέρος στην Ολυμπιάδα του Μεξικού. Ακόμη συμμετείχε στο Μουσικό Συγκρότημα του Λυκείου Ελληνίδων ενώ τη δεκαετία του ’60 ηχογράφησε σε δίσκους 45 στροφών με επιμέλεια της Δόμνας Σαμίου και επίσης τραγουδούσε κι όλας. Απεβίωσε το 2010 περίπου.
Βασίλης Σκαλιώτης -Σκάρος
https://www.youtube.com/watch?v=5ileVahOKlY
4) Ο Γιώργος Μάγγας είναι Έλληνας τσιγγάνικης καταγωγής μουσικός και οργανοπαίκτης. Γεννήθηκε στις 23 Αυγούστου 1952 στη Λιβαδειά από μουσική οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν διάσημος κλαριντζής, αλλά δεν του έδειξε τίποτα, γιατί ήθελε να τον δει γιατρό. Ο Γιώργος όμως, από μικρό παιδί ασχολήθηκε με την μουσική και μόνος του ακολούθησε τα αχνάρια του Νίκου Καρακώστα και Κώστα Καραγιάννη και έμαθε να παίζει φλογέρα στην αρχή και κλαρίνο αργότερα. Σε ηλικία δεκαοχτώ χρονών ξεκίνησε να παίζει σε επαρχιακά μαγαζιά και πανηγύρια και συνόδευσε αξιόλογα ονόματα της ελληνικής δημοτικής μουσικής. Γρήγορα η φήμη του διαδόθηκε και έξω από τα ελληνικά σύνορα όπου εμφανίστηκε σε πολλά φεστιβάλ στη Γαλλία (Φιέστα ντε Σουτνς), τη Γερμανία, το Βέλγιο (Σφιγκς), την Ισπανία (Πιρινέος), την Αγγλία και τον Καναδά. Προβλήθηκε από την τηλεόραση και τις δισκογραφικές εταιρείες. Η MTV τον χαρακτήρισε ως «το ελληνικό φαινόμενο της βαλκανικής τζαζ». Χαρακτηρίζεται για το ιδιαίτερο ντύσιμο του που περιλαμβάνει λαμέ κουστούμια με φανταχτερά χρώματα και σχέδια, τα οποία του ράβει η σύζυγός του, η τραγουδίστρια Τζούλη Τζινέρη.
Γιώργος Μάγγας -Κλαρίνο
https://www.youtube.com/watch?v=qNJ1-SG7FBE
Μάκης Χριστοδουλόπουλος - Σόλο Κλαρίνο
https://www.youtube.com/watch?v=wQS0leoIalQ
ΞΕΧΑΣΕΣ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΛΕΑ, ΦΙΛΕ
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι τον Τιτάνα Νίκο Ρέλλια ξεχάσατε!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήPETROLOUKAS-CHALKIAS, PAZARENTSIS, SALEAS, MAGGAS, VASILOPOULOS, SKALIOTIS, KARAKOSTAS, VAIOS MALIARAS
ΑπάντησηΔιαγραφήEPISHS : NIKOS RELLIAS, VASILHS SOUKAS, ACHALINOTOPOULOS, KOTSINHS, KOSTIKAS, PHILIPIDIS
ΑπάντησηΔιαγραφή