Η χερσόνησος της Καρπασίας και οι ηρωϊκοί εγκλωβισμένοι

Στα Βορειοανατολικά του νησιού Κύπρος βρίσκεται η λεπτή χερσόνησος της Καρπασίας, η οποία εκτείνεται σε ένα μήκους περίπου 47 μιλίων και απολήγει στο ακρωτήριο Κλειδιά. Εκεί σήμερα είναι χτισμένο το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα. Αρχαία ονομασία του ακροτηρίου ήταν Βοός ουρά, ή Κλείδες, ή και Δεινάρετον) και ήταν το πιο ανατολικό σημείο της Κύπρου και πλησίον του υπάρχουν μικρές βραχονησίδες όπου σε μια από τις βραχονησίδες αυτές έχει τοποθετηθεί από την περίοδο της Αγλοκρατίας φάρος. Στη χερσόνησο της Καρπασίας υπήρχαν κατά την αρχαιότητα δύο λιμάνια, ο ένας ήταν βόρεια, απέναντι από τη Σαρπηδόνα της Κιλικίας και ο άλλος από τη νότια αναπτυσσόμενη ακτή. Τα δύο αυτά επίνεια βρίσκονταν κοντά στην άκρα της χερσονήσου που δημιουργείται μια στενότητα, ισθμός, που έχει εύρος 3 μόλις στάδια. Η δε αρχαία μεσογαία πόλη Κάρπασος βρισκόταν επί του ίδιου σημείου όπου σήμερα είναι χτισμένο το Ριζοκάρπασο. Η Κάρπασος αναφέρεται από πολλούς αρχαίους συγγραφείς , όπως ο Στράβων στις πόλεις λιμάνια της Κύπρου, τις διαστάσεις της οποίας όρισε ο Στράβων με εκπληκτική ακρίβεια. Σύμφωνα με την μυθολογία την πόλη αυτή ίδρυσε ο Πυγμαλίων και ο Στέφανος Βυζάντιος αναφέρει ότι λέγεται και Καρπάσεια, Κάρπασος και Καρβασία από τον άνεμο που φυσάη στη περιοχή και λέγεται Καρβάς.  Η Καρπασία είναι από τις πρώτες Κυπριακές πόλεις που ασπάστηκαν τον χριστιανισμό και είχε δική της επισκοπή, την Επισκοπή Καρπασίας, με πρώτο επίσκοπο τον Άγιο Φίλων με δεύτερο τον Άγιο Συνέσιο και τρίτο τον Άγιο Θέρισσο (ή Θύρσος). Η πόλη εγκαταλείφθηκε τον 7ο αιώνα εξαιτίας των αραβικών επιδρομών. Η Καρπασίας αποτελεί τμήμα της επαρχίας Αμμοχώστου περιλαμβάνοντας όλο το βορειοανατολικό τμήμα της Κύπρου. Πριν την τουρκική εισβολή του 1974 ζούσαν στο διαμέρισμα Καρπασίας περίπου 40 χιλιάδες ψυχές σε 39 χωριά. Κύρια προϊόντα της περιοχής είναι σιτηρά, λάδι, μετάξι, χαρούπια, ρόδια και το γνωστό «κολοκάσιν» που παράγεται στη Γιαλούσα (Κύπρου) και στα πέριξ αυτής χωριά αλλά και η αλιεία. Οι κάτοικοι των χωριών της Καρπασίας μετά το τέλος της β΄φάσης της τουρκικής εισβολής είχαν αρνηθεί να εγκαταλείψουν τα χωριά τους ένα όμως χρόνο μετά, οι Τούρκοι τους υποχρέωσαν διά της βίας να φύγουν προς τις Ελεύθερες Περιόχες. Όσοι δεν πήραν το δρόμο της προσφυγιά έμειναν εκεί "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" στα σπίτια τους, εγκλωβισμένοι μέσα στην ίδια τους την πατρίδα. Δυστυχώς 42 χρόνια μετά, μερικές μόνο οικογένειες και κυρίως ηλκιωμένοι διαμένουν στο μαρτυρικό Ριζοκάρπασο και στην Αγία Τριάδα Γιαλούσας.

Θεόδουλος Καλλίνικος - Καρπασίτισσα Φωνή
https://www.youtube.com/watch?v=kJg3jnwJ36E
Παραδοσιακό - Κύπρου

Καρπασία
https://www.youtube.com/watch?v=3t6oREplppE
Στίχοι-Μουσική-Εκτέλεση: Βασίλης Καζούλης