Μία παρέα παλιών αγωνιστών της ΕΟΚΑ τραγουδούν για την Λευτεριά και την Ελλάδα

Μία παρέα αγωνιστών της ΕΟΚΑ ξανασμίγει μετά από πολλά χρόνια και αναπολεί τα ένδοξα και τιμημένα εκείνα χρόνια του Αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959) και τραγουδούν παρέα τα υπέροχα εκείνα τραγούδια που γράφτηκαν για την ΕΟΚΑ και τον Αγώνα. Η όλη ιδέα για την συγκέντρωση τους ανήκει στον αγωνιστή Νίκο Τσαρδελλή[1].

Την συντροφιά αποτελούν οι: Παναγιώτης Θεοδώρου, Νίκος Τσαρδελλής, Κυριάκος Γρηγοράς, Γιαννάκης Χάλλα, Παναγιώτης Κυριάκου, Βαρνάβας Αρτεμίου, Νίκος Σεργίδης, Γιαννάκης Ιακωβίδης, Μάριος Σταυρίδης, Δημήτρης Νικολαΐδης, Ανδρέας Μοτιτής, Λευτής Νεοπτόλεμος, Χρύσανθος Κυριάκου και Νίκος Αριστοτέλους.  

Καθ΄ όλη τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνος της ΕΟΚΑ οι αγωνιστές θέλοντας να εμψυχώσουν τον λαό και του συναγωνιστές τους έγραφαν ή διασκεύαζαν ελληνικά δημοτικά τραγούδια ή άλλα γνωστά τραγούδια της εποχής για τα συνδέσουν με τις ηρωικές στιγμές που ζούσε η Κύπρος. Τα τραγούδια αυτά τα διέδιδαν είτε από στόμα σε στόμα είτε δημοσιεύοντας τα στο έντυπο “Εγερτήριο Σάλπισμα” που εξέδιδε μηνιαίως κρυφά από τους Άγγλους η ΑΝΕ (Άλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ). Η δημοσίευση τους στο έντυπο αυτό γινόταν ανώνυμα. Οι μελωδίες τους είναι απλές και οι στίχοι τους ακόμα πιο απλοί για να είναι ευκολομνημόνευτοι και να διαδίδονται ευκολότερα. Τα περισσότερα τραγούδια είναι γραμμένα σε ρυθμό εμβατηρίου ή ρυθμό “Καλαματιανό” (7/8). Οι συνθέτες ήταν μορφωμένοι (δάσκαλοι, ψάλτες κ.α.) και η καταγραφή των τραγουδιών γινόταν στην ευρωπαϊκή και βυζαντινή σημειογραφία. Οι σημαντικότεροι συνθέτες των τραγουδιών της ΕΟΚΑ ήταν κυρίως ο Κώστας Κασσιανός και ο Γιάγκος Σουρουλλάς.

Ένα παράδειγμα τέτοιων τραγουδιών είναι το "Σαν πεθάνω"
  

Σαν πεθάνω μες τη μάχη /του πολέμου τη φωτιά /θάψετε με φανταράκια /τρίτου λόχου τα παιδιά.

Βάλετε μου για σημάδι /ένα πέτρινο σταυρό /μ’ άσπρα γράμματα γραμμένο /για να λεν΄ πως είμαι ‘γώ.

 Βάλετε μου για σεντόνι /μια σημαία γαλανή/ μες το αίμα βουτηγμένη/ να σκεπάζει το χακί.

μετατράπηκε σε 

Σαν πεθάνω ρε λεβέντες στου πολέ - στου πολέμου τη φωτιά. Θάψετέ με ανταρτάκια της ΕΟ- της ΕΟΚΑ τα παιδιά.
Για σεντόνι βάλετέ μου μια σημαί- μια σημαία Ελληνική. Για σημάδι βάλετέ μου ένα πε- ένα πέτρινο σταυρό.  

Μ’ άσπρα γραμμένο τόνομά- τόνομά μου λοχαγός.  Της μητρός θε να πείτε νάρχεται νάρχεται κάθε πρωΐ.
Μαύρα δάκρυα να χύνει μέσ’ το μνή- μέσ’ το μνήμα το βαθύ.

ή

Σαν πεθάνω εις το Τροόδος /στου πολέμου μου τη φωτιά /θάψετε με ανταρτάκια /και του Γρίβα τα παιδιά.

Για σεντόνι βαλετέ μου /μια σημαία Ελληνική /να ΄χεις του ουρανό το χρώμα 

/και στην μεση το Σταυρό. 

 

για σημάδι βάλε τε μου /ένα πέτρινο σταυρό /μ΄ ασπρα γράμματα γραμμένο 

/για την νίκη και τον αρχηγό.

Αγωνιστές της ΕΟΚΑ συναντιούνται ξανά και τραγουδούν (2012)

https://www.youtube.com/watch?v=oLurV7SwZIs

Τα τραγούδια που ακούγουνται είναι τα:
1) Ήταν 1η Απριλίου, 2) Εμπρός με σύμβολο το Σταυρό μας (στίχοι Νίκου Κόσιη), 3) Σαν πεθάνω εις το Τρόοδος, 4) Εμπρός παιδιά της ΕΟΚΑ, 5) Με δόξα να γυρίσεις, 6) Ο Γέρο Δήμος, 7) Ε ω μωρέ ΕΟΚΑ όλα τα παιδιά, 8) Θα πάρω μιαν αναφοριά, 9) Ξύπνα καημένε μου ραγιά,

10) Ποίημα για τον Αρχηγό:

 Ω Αρχηγέ της Κύπρου Διγενή
σε χαιρετούμε όπου κι αν είσαι τώρα,
γιατί το θέλημά σου θα γενεί
και λευτεριά, θα ΄ρθεί σ΄αυτή τη χώρα.

Καμάρι της γενιάς μας και εσύ
που για τη λευτεριά το δρόμο ανοίγεις,
και στην Αγγλία δίνεις προσταγή 
εδώ θε να πεθάνει ή να βγει.

Εσύ είσαι ο φάρος και η ζωή 
της Κύπρου μας που είναι σκλαβωμένη,
εσύ έχεις διδάξει το λαό 
ελεύθερος να ζει ή να πεθαίνει.