Βαγγέλης Παπάζογλου (1896-1943)

Ένας από τους κορυφαίους προπολεμικούς ρεμπέτες υπήρξε και ο Σμυρνιός δημιουργός Βαγγέλης Παπάζογλου. Γεννήθηκε το 1896 στο Ντουρμπαλί, ένα μικρό χωριό λίγο έξω από την Σμύρνη και πήγε μόνο μέχρι την τρίτη δημοτικού ίσα μόνο για να μάθει να γράφει και να διαβάζει. Από παιδάκι ακολουθύσε το πατέρα στις δουλειές του ένω έπαιζε μαντολίνο και αργότερα έμαθε κιθάρα, βιολί και μπάντζο. Νεαρός ακόμη συμμετείχε στην περίφημη Εστουδιαντίνα «Τα Πολιτάκια» ως δεύτερο μαντολίνο (με πρώτο τον Σπύρο Περιστέρη και τον Παναγιώτη Τούντα), ενώ γνωρίστηκε και με άλλους διάσημους μουσικούς όπως ο Ογδοντάκης, ο Δημήτρης Σέμσης κ.α.. Παρότι όμως αυτοδίδακτος, κατόρθωσε με τη βοήθεια του μαέστρου Σπύρου Περιστέρη να μάθει τη μουσική σημειογραφία και έτσι πάρα πολλές παρτιτούρες των τραγουδιών του διασώθηκαν μέχρι σήμερα. Το 1919, κατατάσσεται εθελοντικά στον Ελληνικό Στρατό που αποβιβάστηκε στην Σμύρνη και συμμετέχει στη Μικρασιατική εκστρατεία, αφού κατάφερε προηγουμένος το 1913, να αποφύγει τον τουρκικό στρατό, χρησιμοποιώντας τα έγγραφα ενός πρώτου ξαδέρφου του που είχε πεθάνει πολύ νέος. Με την καταστροφή όμως της Σμύρνης του ΄22 έρχεται ως πρόσφυγας στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στην Κοκκινιά. Στον Πειραιά έπιασε κατευθείαν δουλειά ως μουσικός και το πρώτο μαγαζί στο οποίο δούλεψε επίσημα ήταν αυτό του «Θεοφράστου» στις Τζιτζιφιές, το 1923. Εκεί γνώρισε τη τραγουδίστρια Αγγέλα Μαρωνίτη και κόρη του σημαντικού μουσικού δάσκαλου της Σμύρνης Δημήτρη Μαρωνίτη, με την οποία παντρεύτηκαν το 1927. Το 1929 η Αγγέλα τυφλώνεται και στα 1936 αποσύρεται οριστικά από τα πάλκα. Δεν θα αποκτήσουν κάποιο παιδί και έτσι αποφασίζουν και υιοθετούν τον ανηψιό της Αγγέλας, Γιώργη Παπάζογλου. Ο Βαγγέλης Παπάζογλου πρωτοεμφανίζεται στη δισκογραφία το 1933 με τρία τραγούδια του: «Αν ήμουν άντρας», «Αργιλέ μου» και «Ο Νικοκλάκιας» με τραγουδιστή τον Στελλάκι Περπινιάδη. Φωνογράφησε τραγούδια ακόμη με τη Ρίτα Αμπατζή αλλά και τη γυναίκα του. Έχει έντονη παρουσία μέχρι το 1937, οπότε έρχεται σε ρήξη με τη Μεταξική λογοκρισία, αρνούμενος να λογοκριθούν τα τραγούδια του, με αποτέλεσμα την εξαφάνισή του από τη δισκογραφία. Έτσι από το 1937 και μετά, μόνο ένα τραγούδι από τα δεκάδες που είχε, φωνογραφήθηκε στο όνομά του: «Να μη λες το μυστικό σου» με τον Κώστα Ρούκουνα στα τέλη το 1938. Συνεχίζει όμως να παίζει σε κέντρα, γάμους και πανηγύρια ανά την Ελλάδα, αλλά και να γράφει τραγούδια. Πολλά από αυτά τα χάρισε σε άλλους συνθέτες και τραγουδιστές. Τελικά το 1941 όταν οι Γερμανοί πάτησαν στην Αθήνα, παρ' όλο που υπήρχε προσφορά εργασίας, ο Βαγγέλης Παπάζογλου μη θέλοντας να παίζει και να χορεύουνε οι «φχαριστημένοι και οι μαυραγορίτες» όπως είπε χαρακτηριστικά, παράτησε την κιθάρα και το τραγούδι και για να μπορέσουν να ζήσουν, έγινε παλιατζής. Τότε προσβλήθηκε από φυματίωση κι έκανε συχνές αιμοπτύσεις και κατόπιν, η Αγγέλα πούλησε σχεδόν τα πάντα από το σπίτι για να έχουν λίγο φαγητό. Ο Βαγγέλης Παπάζογλου, απεβίωσε τελικά από την φυματίωση στις 27 Ιουνίου 1943. Ο Παπάζογλου είχε και το παρατσούκλι "Αγγούρι ή Αγγούρης". Τα πιο γνωστά του τραγούδια είναι τα "Πέντε χρόνια δικασμένος" και "Καλογριά".

Η κόρη της χήρας (Ανέκδοτο τραγούδι του Βαγγέλη Παπάζογλου)

https://www.youtube.com/watch?v=2Hc96_1Xvmg

"Το 2006 ηχογραφώντας τον δίσκο "16 ρεμπέτικα με κιθάρα", ηχογράφησα και δύο ανέκδοτα τραγούδια του Βαγγέλη Παπάζογλου που βρήκα σε χειρόγραφες παρτιτούρες του. Ήταν τα τραγούδια "η κόρη της χήρας" και ο "Μπατίρης". Δημήτρης Μυστακίδης

Βαρέθηκα τον αργιλέ (Ο Ξέμαγκας)
https://www.youtube.com/watch?v=hjJtwgQXstQ
Στίχοι-Μουσική: Βαγγέλης Παπάζογλου
Εκτέλεση: Ρίτα Αμπατζή