Οι κυπριακοί παραδοσιακοί χοροί και η προέλευση τους

Όλοι οι παραδοσιακοί χοροί έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με την ζωή και την κοινωνία. ιδιαίτερα οι κυπριακοί χοροί διαμορφώθηκαν ανάλογα με τον τρόπο ζωής των κατοίκων, τη γεωγραφική θέση, τα ήθη και έθιμα και φυσικά τα κατά καιρούς ιστορικά γεγονότα και την κοινωνική θέση του άντρα και της γυναίκας. Τον χορό και το τραγούδι τα συναντά κανείς σε όλες τις κοινωνικές και εορταστικές εκδηλώσεις, κυρίως της υπαίθρου, όπως τοπικά πανηγύρια, οικογενειακά γλέντια (βαπτίσεις, ονομαστικές εορτές, γενέθλια, αρραβώνες), στα καφενεία, στα χωράφια και τους αγρούς.

Το κυριότερο ίσως χαρακτηριστικό των κυπριακών χορών είναι ότι οι άντρες χορεύουν χωριστά από τις γυναίκες. Δεν υπάρχουν καθόλου μικτοί χοροί και αυτό συνέβαινε λόγω των αυστηρών ηθών, που επικρατούσαν την τότε εποχή. Θεωρούνταν ανήθικο η γυναίκα να χορεύει με πηδήματα, καθίσματα, κουνήματα του κορμιού και του στήθους, κτυπήματα των ποδιών και κροταλίσματα των δακτύλων. Κάποια άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που κάνουν τους κυπριακούς χορούς να ξεχωρίζουν είναι το ύφος καθώς οι αντρικοί χοροί είναι εύθυμοι και ζωηροί με καθίσματα και κτυπήματα, αντίθετα οι γυναικείοι είναι συνεσταλμένοι και ντροπαλοί, είναι το στήσιμο των χεριών αφού στους άντρες είναι ανοικτά και τεντωμένα στα πλάγια με ζωηρή κίνηση, στις γυναίκες αντίθετα είναι λυγισμένα περίπου στο ύψος των ώμων με ρυθμικές και χαριτωμένες αντισταθμιστικές κινήσεις ισορροπίας, με ή χωρίς μαντήλι.

Οι πιο βασικοί και χαρακτηριστικοί χοροί της Κύπρου είναι οι αντικριστοί ή καρσιλαμάδες από την τούρκικη λέξη «καρτσί» που σημαίνει αντίκρυ. ποτελούνται από μια σειρά χορούς με μικρές διαφορές από περιοχή σε περιοχή και από ζευγάρι σε ζευγάρι και εκτελούνται αυστηρά με την σειρά τους [ 1ος, 2ος, 3ος, 4ος, 5ος ή Μπάλος). Ακολουθούσαν ατομικοί χοροί δεξιοτεχνίας με κάποιο εξάρτημα ή όργανο κάποιας εργασίας, όπως δρεπάνι, τατσιά, μαχαίρι.

Ο χορός του δρεπανιού

https://www.youtube.com/watch?v=L1cuPWHv2YA

Ἀπὸ τὴν Κύπρο.Ἀπὸ τὴν ἐξαιρετικὴ δουλειὰ τοῦ κορυφαίου ἐρευνητῆ Γιώργη Μελίκη.

Ο χορός της καντήλας (ο χορός των ποτηριών)
https://www.youtube.com/watch?v=J4RVq3tJvE8

Ο Αραπιές είναι χορός που χορεύεται με ένα ποτήρι νερό αναποδογυρισμένο πάνω στο κεφάλι του χορευτή. Για να συγκρατείται το νερό μέσα στο ποτήρι ο χορευτής βάζει από κάτω, πάνω στο κεφάλι του, ένα μαντήλι διπλωμένο. Είναι χορός που χορεύεται σόλο. Κορυφαία στιγμή, όταν γονατίζει και γέρνει το κορμί προς τα πίσω, για να επανέλθει στην αρχική του θέση χωρίς να του πέσει το ποτήρι. Σήμερα στο πλαίσιο της φολκλορικής παρουσίασης των χορών οι χορευτές τοποθετούν δεκάδες ποτήρια στη σειρά, διαφοροποιώντας το χορό από την παραδοσιακή του ταυτότητα.