11/5/19

Seán O'Casey [Σον Ο’Κέιζυ (1880-1964)

Seán O'Casey (Σίων Ο΄Κέιζυ): Ιρλανδός θεατρικός συγγραφέας και αγωνιστής.

Γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου 1880 στο Δουβλίνο. Προερχόταν από φτωχή οικογένεια και σε ηλικία 14 ετών εγκατέλειψε το σχολείο εξασκώντας διάφορα χειρωνακτικά επαγγέλματα για να επιβιώσει. Η μόρφωσή του ήταν αποτέλεσμα προσωπικής προσπάθειας, που πυροδοτήθηκε από την έντονη δίψα του για μάθηση και καθώς μεγάλωνε το ενδιαφέρον του για το Ιρλανδικό ζήτημα, ο Σον Ο'Κέισι έμαθε την ιρλανδική γλώσσα. Την ίδια περίοδο, άλλαξε το μικρό του όνομα από την αγγλική εκδοχή (John Casey) στην ιρλανδική (Seán Ó Cathasaigh). Το Μάρτιο του 1914 έγινε Γ.Γ. του IRA, του οποίου συνέταξε και το καταστατικό, αλλά στις 24 Ιουλίου του ίδιου έτους αποχώρησε μετά την απόρριψη της πρότασής του να αρνηθεί τη διπλή ιδιότητα του μέλους του Στρατού των Ιρλανδών Πολιτών και των Ιρλανδών Εθελοντών (Irish Volunteers). Συμμετείχε ενεργά στην εθνική ιρλανδική αναγέννηση και στον πόλεμο για ανεξαρτησία του 1922. Παράλληλα, δημοσίευε σε εφημερίδες μαχητικά πολιτικά άρθρα μέσα από τα οποία υποστήριζε τις σοσιαλιστικές του ιδέες. 
Σταδιακά, ωστόσο, απομακρύνθηκε από τη μαχόμενη πολιτική και επιδόθηκε στη συγγραφή θεατρικών έργων που καθρέφτιζαν τις πολιτικές και κοινωνικές του πεποιθήσεις. Τα θεατρικά έργα του της περιόδου 1923-1926 είναι εμπνευσμένα από επεισόδια της σύγχρονής του ιρλανδικής ιστορίας και αναφέρονται, συχνά με μεγάλη ελευθεροστομία και με στοιχεία της δουβλινέζικης αργκό, σε δραματικά γεγονότα όπου διακρίνεται η αντίθεση ανάμεσα στα φαύλα πρόσωπα αντρών και στις θαρραλέες γυναίκες ηρωίδες του, καθώς και η κριτική του απέναντι στον εθνικό διχασμό με αφορμή τον αγώνα για την ανεξαρτησία. Ανάμεσα στα γνωστότερα έργα του περιλαμβάνονται: Η σκιά ενός αντάρτη (The Shadow of a Gunman, 1923), Η Ήρα και το παγόνι (Juno and the Paycock, 1924), Το αλέτρι και τα αστέρια (The Plough and the Stars, 1926). Όταν ο Σον Ο'Κέισι βρέθηκε στο Λονδίνο για να παραλάβει ένα βραβείο και να εποπτεύσει την παραγωγή του έργου Η Ήρα και το παγόνι, ερωτεύτηκε την Αϊλίν Κάρεϊ. Το ζευγάρι παντρεύτηκε το 1927 και παρέμεινε στο Λονδίνο μέχρι το 1938, οπότε και μετακόμισε στο Τότνις. Στην Αγγλία, ο Σον Ο'Κέισι αφοσιώθηκε στη συγγραφή νέων θεατρικών έργων. Τα δραματικά έργα που ακολούθησαν έχουν κοινωνικά θέματα με αντιφασιστικό και αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο, όπως Το άστρο γίνεται κόκκινο (The Star Turns Red, 1940) και τα Κόκκινα τριαντάφυλλα για μένα (Red Roses for Me, 1943), ή αποτελούν μια πικρή σάτιρα των συνθηκών της Ιρλανδίας στην εποχή του, όπως Η πυρά του επισκόπου (The Bishop's Bonfire, 1955). Έγραψε και την αυτοβιογραφία του, η οποία κυκλοφόρησε σε αρχικά σε δύο τόμους με τίτλο Καθρέφτης στο σπίτι μου (Mirror in My House, 1956) και επανεκδόθηκε σε έξι τόμους με τίτλο Αυτοβιογραφίες (Autobiographies, 1963). Ο σπουδαίος αυτός Ιρλανδός δραματουργός πέθανε στις 18 Σεπτεμβρίου 1964 στη πόλη Τόρκι του Ντέβον.

Κόκκινο τριαντάφυλλο για μένα
https://www.youtube.com/watch?v=f77VmEXx4KE
Από το ομώνυμο Θεατρικό Έργο του Σων Ο'Κέιζυ,
που ανέβηκε το 1974 στο θέατρο "Αλάμπρα" της Αθήνας,
από τον θίασο του Κώστα Καρρά
Ελληνικοί Στίχοι: Παύλος Μάτεσης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Κώστας Καρράς


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου