ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΑΧΛΙΚΗΣ: Κρητικός σατιρικός ποιητής, ο πρώτος εκπρόσωπος της κρητικής λογοτεχνίας και ο πρώτος ποιητής που χρησιμοποίησε ομοιοκαταληξία στη νεοελληνική λογοτεχνία. Γεννήθηκε στο Ηράκλειο, από εύπορη ελληνική οικογένεια που ενδεχομένως είχε ασπαστεί τον Καθολικισμό. Ο πατέρας του ήταν μέλος της Συγκλήτου. Το 1348 ο πατέρας και η αδερφή του πέθαναν κατά τη διάρκεια της επιδημίας πανώλης και ο Σαχλίκης κληρονόμησε όλη την περιουσία της οικογένειας. Για αρκετά χρόνια έζησε στον Βενετοκρατούμενο Χάνδακα, μια άσωτη ζωή και σπατάλησε τα χρήματά του σε διασκεδάσεις, τυχερά παιχνίδια και γυναίκες. Φαίνεται ότι από καταγγελία κάποιας γυναίκας κατέληξε στη φυλακή για σύντομο διάστημα, γύρω στο 1370. Από το 1371 και για την επόμενη δεκαετία έζησε στην επαρχία, στο χωριό Πενταμόδι, όπου έχει απομείνει ένα οικογενειακό φέουδο. Μετά το 1382 εργάστηκε ως δικηγόρος, όταν και οι πληροφορίες από έγγραφα για το πρόσωπό του σταματούν στο 1391.
Το συγγραφικό του έργο μπορεί να διαιρεθεί σε δύο περιόδους. Η πρώτη είναι η περίοδος της φυλακής και περιλαμβάνει τα ποιήματα «Περί φίλων», «Περί φυλακής» και την ομάδα των ποιημάτων για τις «πολιτικές», δηλαδή τις πόρνες («Καταλόγιν της Πόθας», «Η Βουλή των πολιτικών», «Η γκιόστρα των πολιτικών»). Το ποίημα για τους φίλους είναι περισσότερο ηθικοδιδακτικό, ενώ αυτό για την φυλακή έχει περισσότερο σατιρικά στοιχεία. Χαρακτηρίζεται από ρεαλιστικές περιγραφές και διαλόγους και είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι ενσωματώνει και ιταλικές φράσεις για να αναπαραστήσει την αυθεντική καθημερινή ομιλία. Και τα δύο ποιήματα είναι γραμμένα σε ανομοιοκατάληκτους πολιτικούς στίχους. Κύρια χαρακτηριστικά των ποιημάτων του Σαχλίκη θεωρούνται ο ρεαλισμός και η διδακτικοσατιρική διάθεση, η ειρωνική στάση απέναντι στον κλήρο, η χρήση της δημώδους γλώσσας και η μίμηση της λαϊκής παράδοσης. Με τις συγκεκριμένες ιδιομορφίες τους, τα κείμενα του κρητικού συγγραφέα προσεγγίζουν την ευρωπαϊκή προαναγεννησιακή λογοτεχνική παραγωγή. Τα ποιήματα για τις πόρνες είναι καυστική σάτιρα των διεφθαρμένων ηθών της κρητικής κοινωνίας, που φαίνεται ότι είχε γνωρίσει πολύ καλά και ο ίδιος, με κωμικό τόνο και τολμηρές εκφράσεις, αλλά και καθαρά εκδικητική πρόθεση απέναντι στην Κουταγιώταινα, τη γυναίκα που τον έστειλε φυλακή. Το «Καταλόγιν της Πόθας» περιέχει τους κομπασμούς μιας πόρνης, της Πόθας ή Ποθοτσουτσουνιάς. Η «Βουλή των πολιτικών» εξιστορεί μια συνέλευση των πορνών με σκοπό τη δημιουργία συντεχνίας και η «Γκιόστρα», ποίημα ημιτελές, εξιστορεί μια κονταρομαχία. Τα ποιήματα περιέχουν αρκετές αναφορές σε γνωστά πρόσωπα της εποχής και σε αυτά εμφανίζεται η πρώτη χρήση ομοιοκαταληξίας στη νεοελληνική λογοτεχνία, με τους στίχους να ομοιοκαταληκτούν σε ομάδες των τεσσάρων ή και περισσοτέρων. Συχνά ήταν και αθυρόστομος Η δεύτερη περίοδος του έργου τοποθετείται στα μέσα της δεκαετίας του 1380. Περιλαμβάνει δύο έργα σε ομοιοκατάληκτα δίστιχα. Οι "Συμβουλές στον Φραντζισκή" είναι διδακτικό έργο που απευθύνεται στο γιο ενός φίλου, με συμβουλές να αποφεύγει τις νυχτερινές διασκεδάσεις, τα τυχερά παιχνίδια και τις ύποπτες γυναίκες. Η "Αφήγησις παράξενος του ταπεινού Σαχλίκη" είναι ποιητική αυτοβιογραφία που εξιστορεί τις πιο δυσάρεστες στιγμές της ζωής του, κατηγορώντας την Τύχη.
Αφήγησις παράξενος του ταπεινού Σαχλίκη
https://www.youtube.com/watch?v=SMVArrf_HzE
Μπαρόκ Ορχήστρα Κρηνιδών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου