"Ὁ Γεώργιος Βιζυηνὸς ὑπῆρξε ὁ θεμελιωτὴς τοῦ ἑλληνικοῦ διηγήματος. Παρέλαβε ρομάντσα καὶ ταξιδιωτικὲς ἐντυπώσεις τῆς ἐποχῆς του καὶ παρέδωσε στοὺς ἐπιγόνους του ἕνα ἔργο διαποτισμένο ἀπὸ βαθὺ στοχασμό, μεγαλοφυῆ σύλληψη καὶ σύνθεση χαρακτήρων καί, κυρίως, ποιητικὴ ἀνάπλαση ἰσχυρῶν βιωμάτων. Ἐξόριστός της ἐποχῆς του, ὡς εἴθισται μὲ τοὺς μεγάλους δημιουργούς, αὐτοὺς ποὺ ἀσυνείδητα διασαλεύουν τὴν τάξη τῶν πραγμάτων, ὁ Βιζυηνός μας εἰσάγει στὸν κόσμο τῆς παραμυθίας του. Ἐδῶ ὁ παράδεισος καὶ ἡ κόλαση συνορεύουν, σχεδὸν ἐπικαλύπτονται, σὰν δυὸ ἐπαρχίες μιᾶς ἀδιαίρετης ἐπικράτειας, τῆς ζωῆς. Δὲν παίρνει ἀπὸ λόγια ἡ ζωή, δὲν χειραγωγεῖται, ἀρνεῖται νὰ πειθαρχήσει στὶς ὀρέξεις μας καὶ μοιραῖα ἐπιβάλλεται κραδαίνοντας τὰ ἀδυσώπητα ὅπλα της: τὸ ἀναπάντεχο καὶ τὸ ἀναπόφευκτο..."
"Τὸ ἔργο τοῦ Βιζυηνοῦ περιέχει ὅλο αὐτὸ τὸ βουητὸ τῆς ζωῆς, ὅλες τὶς κυμάνσεις καὶ τὴν κουζουλάδα της. Παρατηρεῖ παθιασμένα ὁ Γ.Β. καὶ ἐπικοινωνεῖ πυρετικὰ μὲ ὅ,τι τὸν περιβάλλει καὶ ἐνῷ οἱ ἥρωές του ἔχουν ἠθικὸ ἀνάστημα αὐτὸς δὲν καταδέχεται νὰ ἠθικολογήσει. Διακατέχεται ἀπὸ τὸ θαῦμα τῆς πραγματικότητας ὁ Βιζυηνὸς καὶ αὐτὸ τὸ θαῦμα τὸ κουβαλάει σὰν τραῦμα καὶ παράσημο μαζί. ...Ἔπασχε ἀπὸ τὴ λαμπρὴ ἀθῳότητα τοῦ Γιωργῆ θὰ μποροῦσα νὰ συνοψίσω ἐγώ, ὁ διὰ βίου θαυμαστὴς καὶ ἀναγνώστης του. Κίμων Ρηγόπουλος."
Το 1892 προσβάλλεται από φρενική
νόσο και καταλήγει έγκλειστος στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρείο. Εκεί ζει βυθισμένος στις ουτοπικές εμμονές του
για την εκμετάλλευση του μεταλλείου στο Σαμάκοβο της πατρίδας του και στο παραληρηματικό
πάθος του για τη νεαρή Μπετίνα Φραβασίλη (14 ετών), μαθήτριάς του στο Ωδείο
Αθηνών, την οποία επιθυμούσε να νυμφευθεί. Ύστερα από τέσσερα χρόνια
εγκλεισμού, πεθαίνει στις 15 Απριλίου 1896, σε ηλικία 47 ετών.
http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/gewrgios_bizyhnos/
Νεκτάριος ἐλάχιστος® ἐποίει.
©2006.
Βιζυηνός επί του τάφου του πατρός μου
https://www.youtube.com/watch?v=4AYLVH0nBHw
Μελοποίηση-Εκτέλεση: Νίκος Ξυδάκης
CD: "Το αμάρτημα της μητρός μου" 1999
https://www.youtube.com/watch?v=pj3tBU1UK5w
(...σ' ένα απαξιωμένο -σήμερα- δημόσιο σχολειό που όσο πάει και πολεμιέται περισσότερο, από θεούς και δαίμονες, η επαφή των μαθητών με τους ποιητές, είναι μπάλσαμο, παρηγόρια και βοήθεια μεγάλη... ,αποκάτω,ένα τραγούδι μου που τραγούδησαν οι μαθητές της ΣΤ' τάξης, στο τέλος μιας βδομάδας αφιερωμένης στο μεγάλο λογοτέχνη Γεώργιο Βιζυηνό...)
Άγγελος Παπαγεωργίου
Λογοτεχνία & Συγγρραφείς
https://www.youtube.com/watch?v=5M6SeUEM1iU
Λογοτεχνία & Συγγρραφείς
https://www.youtube.com/watch?v=5M6SeUEM1iU
Ο Γεώργιος Βιζυηνός (πραγματικό ονοματεπώνυμο Γεώργιος Μιχαήλ Σύρμας ή Μιχαηλίδης,.γεννήθηκε στη Βιζύη της Ανατολικής Θράκης, στις 8 Μαρτίου 1849, γιος πολύ φτωχικής οικογένειας. Ο πατέρας του Μιχαήλος Σύρμας δούλευε στα καμίνια του ασβέστη. Αργότερα έγινε πραματευτής και πέθανε από τύφο το 1854 αφήνοντας τον γιό του ορφανό σε ηλικία πέντε ετών. Είχε άλλα τέσσερα αδέλφια:, που πέθανε τρία χρόνια πριν από τον Γεώργιο, ο Χρηστάκης, ο αδικοσκοτωμένος ταχυδρόμος για τον οποίο μιλά στο διήγημά του “Ποιος ήτο ο φονεύς του αδελφού μου”, και δύο κορίτσια, η Άννα που πέθανε με τις συνθήκες που περιγράφει στο “Αμάρτημα της μητρός μου” και η Αννιώ, που πήρε το όνομα της αδελφής της αλλά πέθανε κι αυτή μικρή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε ηλικία 10 ετών οι γονείς του τον στέλνουν στην Κωνσταντινούπολη κοντά σε ένα θείο του για να μάθει ραπτική. Παραμένει εκεί μέχρι την ηλικία των 18, προστατευόμενος από τον Κύπριο έμπορο Γιάγκο Γεωργιάδη και αργότερα προστατευόμενος του αρχιεπισκόπου Κύπρου Σωφρονίου Β΄, ζει για ένα διάστημα στην Κύπρο, όπου μάλιστα τον προόριζαν για τον ιερατικό κλάδο. Το 1872 γίνεται ιεροσπουδαστής στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, χωρίς την υποχρέωση να ιερωθεί, όπου το 1873 δημοσιεύει και την πρώτη του ποιητική συλλογή τα «Ποιητικά Πρωτόλεια». Μεταξύ των καθηγητών του αναφέρεται και ο ποιητής Ηλίας Τανταλίδης, ο οποίος διέκρινε στον Βιζυηνό στοιχεία ιδιαίτερου ταλέντου και ευφυίας, ώστε τον σύστησε στον πλούσιο Γεώργιο Ζαρίφη. Το 1874 το επικό ποίημά του Κόδρος βραβεύεται στον Βουτσιναίο Ποιητικό Διαγωνισμό. Την ίδια χρονιά εγγράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, αλλά με δαπάνες του Ζαρίφη μεταβαίνει στη Γερμανία, στη Γοτίγγη, όπου σπουδάζει φιλολογία και φιλοσοφία στο διάστημα 1875-1878. Το 1876 η επόμενη ποιητική συλλογή του Άραις μάραις κουκουνάραις (μετονομάστηκε σε Βοσπορίδες Αύραι) βραβεύεται στον Βουτσιναίο Διαγωνισμό, στον οποίο το 1877 η συλλογή του Εσπερίδες επαινείται. Το 1881 τυπώνεται στη Λειψία η διδακτορική του διατριβή με θέμα «Το παιδικό παιχνίδι υπό έποψη ψυχολογική και παιδαγωγική».
Μέχρι το 1884 ο Βιζυηνός επισκέπτεται το Παρίσι (1882), όπου γνωρίζει τον Δημήτριο Βικέλα, τον Marquis Queux de Saint-Hilaire και τη Juliette Lamber-Adam, και το Λονδίνο (1883), όπου σχετίζεται με τον Πέτρο Βράιλα-Αρμένη. Παράλληλα, δημοσιεύει την ποιητική συλλογή «Ατθίδες Αύραι». Την ίδια χρονιά (1883) δημοσιεύεται στην Εστία το πρώτο μεγάλο διήγημά του Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως. Δημοσιεύονται επίσης το Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου και Το αμάρτημα της μητρός μου. Το 1884, λόγω του θανάτου του προστάτη του, Ζαρίφη, υποχρεώνεται να επιστρέψει στην Αθήνα και διορίζεται καθηγητής σε γυμνάσιο. Ένα χρόνο αργότερα εκλέγεται υφηγητής στην έδρα της Ιστορίας της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με την επί υφηγεσία διατριβή Η φιλοσοφία του καλού παρά Πλωτίνω. Παράλληλα δημοσιεύονται τα διηγήματά του Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας και Το μόνον της ζωής του ταξείδιον. Το 1886 γράφει το Ο Μοσκώβ-Σελήμ.
Το 1892 προσβάλλεται από φρενική νόσο και καταλήγει έγκλειστος στις 14 Απριλίου 1892 στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρείο. Εκεί ζει βυθισμένος στις ουτοπικές εμμονές του για την εκμετάλλευση του μεταλλείου στην πατρίδα του και στο παραληρηματικό πάθος του για τη νεαρή Μπετίνα Φραβασίλη (14 ετών), μαθήτριάς του στο Ωδείο Αθηνών, την οποία επιθυμούσε να νυμφευθεί. Ύστερα από τέσσερα χρόνια εγκλεισμού, πεθαίνει στις 15 Απριλίου 1896, σε ηλικία 47 ετών.
Το έργο του
ΑπάντησηΔιαγραφήΝους κριτικός, ιδιοφυής, φιλέρευνος, διδάσκει, μεταφράζει τις γνωστότερες ευρωπαϊκές μπαλάντες, συγγράφει μελέτες φιλοσοφικές, αισθητικές, ψυχολογικές, λαογραφικές, αλλά και σχολικά εγχειρίδια και άρθρα για εγκυκλοπαιδικά λεξικά.
Το αφηγηματικό του υλικό, αντλημένο από προσωπικές και οικογενειακές μνήμες, από τις παραδόσεις και τα βιώματα της λαϊκής ζωής στην ιδιαίτερη πατρίδα του, διοχετεύεται στα διηγήματά του. Το υλικό αυτό ενισχυμένο από το στέρεο υπόβαθρο της παιδείας του και την επιστημονική γνώση της ψυχολογίας ενσωματωμένο σε μια ποικίλη, πλούσια γλώσσα υψηλού ήθους (λόγια, λαϊκή, ιδιωματική) διοχετεύεται στα διηγήματά του. Έτσι ο Βιζυηνός αναπτύσσει τη μυθοπλασία του. Ανακαινιστής και πρωτοπόρος, ανοίγει τον δρόμο της νεοελληνικής διηγηματογραφίας. Η αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, η μυθιστορηματική πλαστικότητα των χαρακτήρων, οι δραματικές συγκρούσεις, η δομή, η δραματικότητα, η άρτια αφηγηματική τεχνική —η ενδιαφέρουσα διαπλοκή του ιστορικού και του αφηγηματικού χρόνου —είναι μερικά από τα βασικά γνωρίσματα του «Αμαρτήματος της μητρός μου» αλλά και των άλλων διηγημάτων του.
ΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΜΟΥ Είναι το πρώτο διήγημα του συγγραφέα και δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1883 στο περιοδικό «Εστία» (έτος Η΄, τόμος ΙΕ΄).
Η ιστορία είναι γραμμένη σε πρώτο πρόσωπο. Πρόκειται για αυτοβιογραφικό οικογενειακό δράμα και τα κύρια πρόσωπα είναι δύο, ο αφηγητής και η μητέρα του. Ο χώρος που εκτυλίσσεται είναι η Βιζύη της Ανατολικής Θράκης, ενώ τα γεγονότα συνέβησαν κατά την παιδική ηλικία του συγγραφέα. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι η αρχαΐζουσα στην αφήγηση και η δημοτική στους διαλόγους, διανθισμένη με ιδιωματικές λέξεις της ιδιαίτερης πατρίδας του.
Χαρακτηρίστηκε ως ένα καινοτόμο για την εποχή του διήγημα, από τα σημαντικότερα της ελληνικής πεζογραφίας. Επηρεασμένο από τα λογοτεχνικά ρεύματα της Δυτικής Ευρώπης, είναι το πρώτο νεοελληνικό διήγημα που αναφέρεται στο ψυχικό μαρτύριο και τη βαριά συνείδηση, διεισδύοντας σε βάθος στην ανθρώπινη ψυχή. Ο συγγραφέας αφηγείται την ιστορία με ζεστά συναισθήματα, ανθρωπιά και αμεσότητα. Τα τελευταία χρόνια το διήγημα έχει μεταφερθεί και στη σκηνή ως θεατρική παράσταση.
Πλοκή
Αρχικά ο συγγραφέας μας παρουσιάζει τα κύρια πρόσωπα του έργου, την Αννιώ, τη μοναδική αδελφή που ο ίδιος γνωρίζει, η οποία είναι άρρωστη, και τη χήρα μητέρα τους, η οποία είναι προσηλωμένη σ' αυτήν και παραμελεί τα τρία αγόρια της. Η αρρώστια της Αννιώς επιδεινώνεται και τελικά πεθαίνει και η μητέρα υιοθετεί μια ψυχοκόρη, που τη μεγαλώνει με υπερβολική στοργή και την παντρεύει, για να υιοθετήσει στη συνέχεια ένα άλλο, πολύ μικρό κοριτσάκι, κάτι που προξενεί την έντονη αντίδραση των αγοριών. Στις αντιδράσεις των γιων της, η μητέρα αποφασίζει να τους αποκαλύψει το τρομερό μυστικό της: Η εμμονή της με τις υιοθεσίες κοριτσιών οφείλεται σε ένα τραγικό γεγονός, για το οποίο νιώθει τύψεις εδώ και χρόνια. Οι ενοχές που τη βασάνιζαν ήταν επειδή η ίδια είχε καταπλακώσει άθελά της στον ύπνο της ένα από τα παιδιά της (το μοναδικό τότε κοριτσάκι της, που ήταν βρέφος) και οι υιοθεσίες είχαν ως στόχο την εξιλέωσή της και την αναπλήρωση του τραγικού κενού. Οι τύψεις της δεν μπόρεσαν να απαλυθούν ούτε και μετά τη συγχώρεση του Πατριάρχη Ιωακείμ στην Κωνσταντινούπολη, όπου και την οδήγησε ο γιος της για να εξομολογηθεί, με την ελπίδα να γαληνέψει η ψυχή της. Όπως χαρακτηριστικά λέει στον γιο της μετά τη συγχώρεση:
"Τί νὰ σὲ 'πῶ, παιδί μου! Ὁ Πατριάρχης εἶναι σοφὸς καὶ ἅγιος ἄνθρωπος. Γνωρίζει ὅλαις ταῖς βουλαῖς καὶ τὰ θελήματα τοῦ Θεοῦ, καὶ συγχωρνᾶ ταῖς ἀμαρτίαις ὅλου τοῦ κόσμου. Μά, τί νὰ σὲ 'πῶ! Εἶναι καλόγερος. Δέν ἔκαμε παιδιὰ, γιὰ νὰ 'μπορῇ νὰ γνωρίσῃ, τί πρᾶγμα εἶναι τὸ νὰ σκοτώσῃ κανεὶς τὸ ἴδιο τὸ παιδί του!"