Αλέκος Παναγούλης (1939-1976)

"Ενα Σπάνιο ρεπορτάζ-αφιέρωμα για τον Αλέξανδρο Παναγούλη"

Ο Αλέξανδρος Παναγούλης βασανίζεται καθημερινά, με τα πιο ευφάνταστα, σκληρά και αποκρουστικής σύλληψης βασανιστήρια καθ΄ όλη την διάρκεια της κράτησης του. Η αυτοκυριαρχία του, η αυτοπειθαρχία του, το πείσμα στο να υπερασπιστεί αυτό που πιστεύει και το χιούμορ που διέθετε λειτουργούν σαν ασπίδες χάρη στις οποίες κατορθώνει να επιβιώσει τον σωματικό και ψυχικό βιασμό. Κατά πολλούς, στις φυλακές του Μπογιατίου γράφει τα καλύτερα του ποιήματα στον τοίχο του κελιού του ή σε μικροσκοπικά παλιόχαρτα, με μελάνι συχνά το ίδιο του το αίμα. Πολλά από τα ποιήματα του δεν διασώθηκαν. Αρκετά όμως από αυτά είτε κατάφερε να τα βγάλει από την φυλακή με διάφορους τρόπους είτε να τα ξαναγράψει αργότερα χάρη στο ισχυρό μνημονικό του. Το 1972, ενώ ήταν ακόμη στη φυλακή, εκδίδεται στο Παλέρμο η πρώτη ποιητική του συλλογή στα Ιταλικά Altri seguiranno: poesie e documenti dal carcere di Boyati (Άλλοι θα ακολουθήσουν: ποίηση και ντοκουμέντα από τις Φυλακές του Μπογιατίου) με εισαγωγικό σημείωμα από τον Ιταλό πολιτικό Φερούτσιο Πάρη και τον Ιταλό σκηνοθέτη και καλλιτέχνη Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Για το έργο του αυτό ο Α. Παναγούλης βραβεύτηκε με το Διεθνές Βραβείο Λογοτεχνίας Βιαρέτζιο (Premio Viareggio Internazionnale) τη χρονιά που ακολούθησε. Μετά την απελευθέρωση του ο Παναγούλης εξέδωσε στο Μιλάνο την δεύτερή του ποιητική συλλογή στα Ιταλικά Vi scrivo da un carcere in Grecia (Μέσα από Φυλακή σας γράφω στην Ελλάδα) με εισαγωγικό σημείωμα από τον Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Είχε προηγηθεί η έκδοση στα ελληνικά τετραδίων όπως η συλλογή με τίτλο "Η Μπογιά".

Η ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Παναγούλη τροφοδότησε τους καλλιτεχνικούς κύκλους. Ο διάσημος μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, κατατρεγμένος επίσης για τα πολιτικά του πιστεύω από την Χούντα των Συνταγματαρχών, μελοποίησε ποιήματα του. Ακόμη, η ποίηση και η ζωή του, έγινε αντικείμενο μελέτης για πολλούς ερευνητές. Σε αυτή την ομάδα εντάσσεται και το έργο "Un Uomo" που εκπονήθηκε από την Ιταλίδα δημοσιογράφο και σύντροφό του Οριάνα Φαλάτσι. Κατά πολλούς, ο Αλέξανδρος Παναγούλης, ο παραλίγο «τυραννοκτόνος», με την θαρραλέα του πράξη (την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα) έχει καθιερωθεί σαν σύμβολο της ελευθερίας, της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών και χάρη στο πολιτικό του ήθος εμπνέει τις νέες γενιές στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.

Κόκκινος τριαντάφυλο (Για τον Αλέκο Παναγούλη)
https://www.youtube.com/watch?v=dVYPHZnhLT0 
Στίχοι-Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας

  

«Δεν επεδίωξα να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Δεν είμαι ικανός να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Επεδίωξα να σκοτώσω έναν τύραννο.» 

"...Ο Παναγούλης ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον καιρό του, πολύ μεγαλύτερος από τα δικά μας μέτρα και σταθμά, πολύ μεγαλύτερος από τις μεταπολιτευτικές μας ανάγκες και προσδοκίες. Για αυτό και τον τυλίγουμε με την αμηχανία μας, για αυτό και τον παραδίνουμε στη σιωπή. Τον εξωθούμε στο περιθώριο του νου μας γιατί δεν τον αντέχουμε, τον διώχνουμε από μέσα μας γιατί δειλιάζουμε να τον συλλογιστούμε είναι η ίδια μοναξιά εκείνων των παλιών ηρώων του Σοφοκλή --σκέψου τον Οιδίποδα, την Αντιγόνη, τον Φιλοκτήτη, τον Ηρακλή. Ο Παναγούλης κάμποσες φορές στη σύντομη ζωή του, βίωσε τούτη την τραγική μοναξιά...." 
 Το υπόλοιπο άρθρο θα το βρείτε εδώ: http://www.24grammata.com/?p=5113

Εκείνος ήταν μόνος

https://www.youtube.com/watch?v=i7hrkoTkkmA

Στίχοι-Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας

"Με αφορμή την δολοφονία του την μέρα της Εργατιάς του 1976. Από τις ίδιες σκοτεινές δυνάμεις του παρακράτους είχε χάσει πιο πρίν τον πατέρα του και τον ένα αδελφό του, που τον "μπάρκαραν ", ένα βράδυ σε ένα καράβι και από τότε δεν ξαναβρέθηκε ποτέ. Ο Παναγούλης που άντεξε τόσα βασανιστήρια στην ΕΑΤ-ΕΣΑ και στα μπουντρούμια που τον μετέφεραν, δίκαια έγινε το ίνδαλμα, ο ηγέτης και ο εμψυχωτής της νεολαίας, αλλά και των μετέπειτα γενεών ως σήμερα."

"ΑΝ ΖΟΥΣΕ ΔΕ ΣΗΜΕΡΑ, ΘΑ ΕΔΙΝΕ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ, ΠΟΥ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗΣΕ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ, Ο ΙΔΙΟΣ ΚΑΙ ΟΛΗ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ. ΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΧΟΥΝ ΒΓΑΛΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ, ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΤΟΠΙΟΙ ΑΙΩΝΙΟΙ ΑΠΟ ΓΕΝΕΑ ΣΕ ΓΕΝΕΑ ΠΡΟΔΟΤΕΣ.
ΜΑΚΑΡΙ ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΟΥ ΑΛΕΚΟΥ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ, ΝΑ ΞΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΒΡΟΥΜΕ ΓΡΗΓΟΡΑ ΤΗ ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΜΑΣ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ." konstantakopoulos1