Νίκος Καζαντζάκης (1883-1957)

"Πιστεύω σ' ένα Θεό, Ακρίτα, Διγενή, στρατευόμενο πάσχοντα μεγαλοδύναμο, όχι παντοδύναμο, πολεμιστή στ' ακρότατα σύνορα, στρατηγό αυτοκράτορα σε όλες τις φωτεινές δυνάμεις, τις ορατές και τις αόρατες. Πιστεύω στ' αναρίθμητα, εφήμερα προσωπεία που πήρε ο Θεός στους αιώνες και ξεκρίνω πίσω από την απαυτή ροή του την ακατάλυτη ενότητα. Πιστεύω στον άγρυπνο βαρύν αγώνα Του, που δαμάζει και καρπίζει την ύλη τη ζωοδόχα, πηγή φυτών και ανθρώπων. Πιστεύω στην καρδιά του ανθρώπου, το χωματένιο αλώνι, όπου μέρα και νύχτα παλεύει ο Ακρίτας με το θάνατο. "Βοήθεια!" κράζεις, Κύριε. "Βοήθεια!" κράζεις, Κύριε, κι ακούω. Μέσα μου οι προγόνοι και απογόνοι κι οι ράτσες όλες, κι όλη η γης, ακούμε με τρόμο, με χαρά, την κραυγή Σου. Μακάριοι όσοι την ακούν και χύνουνται να σε λυτρώσουν Κύριε, και λεν: "Εγώ και συ μονάχα υπάρχουμε". Μακάριοι όσοι σε λύτρωσαν, σμίγουν μαζί Σου Κύριε, και λεν: "Εγώ και Συ είμαστε Ένα". Και τρισμακάριοι όσοι κρατούν, και δε λυγούν, απάνω στους ώμους τους, το μέγα, εξαίσιο, αποτρόπαιο μυστικό: "Και το Ένα τούτο δεν υπάρχει!" Το πενταπόσταγμα της σκέψης του Νίκου Καζαντζάκη, για το σκεπτόμενο στρατευμένο ανθρώπο, που προσπαθεί να ξεφύγει από τους απάνθρωπους κοινωνικούς νόμους και τις προκαταλήψεις ΑΣΚΗΤΙΚΗ

"Δεν υπάρχει άλλος Νεοέλληνας συγγραφέας που να έχει τόσο πολύ υβρισθεί, προπηλακισθεί, διαβληθεί, συκοφαντηθεί, για διάφορα ζητήματα, όπως ο Νίκος Καζαντζάκης. Ουδένα αυτός ο άνθρωπος έβλαψε. Και, όμως, κατά περιόδους όλοι απάνω του επέπεσαν. Γύρω από τον Καζαντζάκη πλέκτηκε μια τερατώδης μυθολογία, για ό,τι έκανε και για ό,τι δεν έκανε, για ό,τι έπρεπε να κάνει και δεν το έκανε και ούτω καθ' εξής. Σαν να τον είχαν βάλει κάτω από μικροσκόπιο. Και έβλεπαν ό,τι ήθελαν να βλέπουν και έλεγαν ό,τι ήθελαν να πουν." Π. ΣΤΑΥΡΟΥ

Για την ακέραιη παρουσία του καταπολεμήθηκε από την Πολιτεία και από την Εκκλησία, τόσο από την Ορθόδοξη όσο και από την Ρωμαιοκαθολική. Αιτίες για αυτούς στάθηκαν τα βιβλία του. Ο ίδιος ο Καζαντζάκης, απαντώντας στις απειλές της Ελληνικής Εκκλησίας για τον αφορισμό του, έγραψε σε επιστολή του: "Μου δώσατε μια κατάρα, Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή: Σας εύχομαι να 'ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να 'στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ."  Η αντιπαλότητα όμως δεν σταμάτησε εδώ, ο Τελευταίος Πειρασμός καταγράφτηκε στον Κατάλογο των Απαγορευμένων Βιβλίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, στο περιβόητο Index Librorum Prohibitorum. Ο Καζαντζάκης απέστειλε και σε αυτούς σχετικό τηλεγράφημα στην Επιτροπή του Index με τη φράση του χριστιανού απολογητή Τερτυλλιανού: «Ad tuum, Domine, tribunal appello», δηλαδή «Στο Δικαστήριό σου, Κύριε, κάνω έφεση». 

Ο θάνατός του, τους ευχαρίστησε, ακόμη και μετα θάνατον όμως τους ενοχλούσε. Η σορός του Καζαντζάκη, φτάνοντας στην Αθήνα, αρχικά μεταφέρεται στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας. Η Ελένη Καζαντζάκη σύζυγός του, ζήτησε να τεθεί η σορός του σε λαϊκό προσκύνημα, επιθυμία την οποία ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Θεόκλητος απέρριψε ασυζητητί. Η σορός από την Αθήνα  μετφέρεται στη πατρώα γή και προς ταφή εις τον προμαχώνα Μαρτινέγκο των Ενετικών τειχών διότι η ταφή του σε νεκροταφείο απαγορεύτηκε. 

Ο Νίκος Καζαντζάκης υπήρξε πολυγραφότατος. Ασχολήθηκε σχεδόν με κάθε είδος λόγου: Ποίηση δραματική, επική, λυρική, δοκίμιο, μυθιστόρημα στα Ελληνικά και στα Γαλλικά, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, αλληλογραφία, παιδικό μυθιστόρημα, μετάφραση από τα Αρχαία Ελληνικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Αγγλικά, Γερμανικά και Ισπανικά, κινηματογραφικά σενάρια, ιστορία, σχολικά βιβλία, παιδικά βιβλία διασκευή και μετάφραση, λεξικά γλωσσικά και εγκυκλοπαιδικά, δημοσιογραφία, κριτική, αρθρογραφία. Το κύριο σώμα του έργου του αποτελείται από την "ΑΣΚΗΤΙΚΗ", η οποία είναι ο σπόρος απ' όπου βλάστησε όλο του το έργο, την "ΟΔΥΣΣΕΙΑ", δίπλα στην οποία όλα τα υπόλοιπα χαρακτηρίζονται ως «πάρεργα».

ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ

https://www.youtube.com/watch?v=YZc3pp6kZiA

Δεν ήταν νησί
https://www.youtube.com/watch?v=TVml5NjdZ-g
Στίχοι: Νίκος Καζαντζάκης
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Πρώτη Εκτέλεση: Γιώργος Ρωμανός
Άλλες Εκτελέσεις: Μανώλης Λιδάκης, Φλέρυ Νταντωνάκη, Μαρινέλλα κ.α.

Δεν ήταν νησί 

Ήταν θεριό που κείτουνταν στη θάλασσα 

Ήταν η γοργόνα, η αδερφή του Μεγαλέξαντρου 

Που θρηνούσε και φουρτούνιαζε το πέλαγο 

Άμα λευτερωθεί η Κρήτη 

Θα λευτερωθεί και μένα η καρδιά μου 

Άμα λευτερωθεί η Κρήτη, θα γελάσω

Λευτεριά (Πηδάει η φωτιά)
https://www.youtube.com/watch?v=U0Qcowa4VRE
Στίχοι: Νίκος Καζαντζάκης
Μελοποίηση: Νάσος Παναγιώτου
Εκτέλεση: Αντώνης Καλογιάννης
Δίσκος: "Αντώνης Καλογιάννης", 1975 

" Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει."

Άγγελος Σικελιανός (1884-1951)

Λευκάδα 14 Μαρ 1884 - Αθήνα 19 Ιουν 1951

Αν και ξεκίνησε να σπουδάζει Νομικά πολύ γρήγορα τα παράτησε. Τα ενδιαφέροντά του Άγγελου Σικελιανού ήταν καθαρά λογοτεχνικά και από νωρίς μελέτησε Όμηρο, Πίνδαρο, Ορφικούς και Πυθαγόρειους, λυρικούς ποιητές, προσωκρατικούς φιλοσόφους, Πλάτωνα, Αισχύλο αλλά και την Αγία Γραφή και ξένους λογοτέχνες όπως τον Ντ' Αννούντσιο. Πραγματοποίησε αρκετά ταξίδια και στράφηκε στην ποίηση και το θέατρο. Σημαντικό σταθμό στη ζωή του ήταν η γνωριμία του το 1905 με την Αμερικανίδα Εύα Πάλμερ -η οποία σπούδαζε στο Παρίσι ελληνική αρχαιολογία και χορογραφία- την οποία παντρεύτηκε το 1907 στο Μπαρ Χάρμπορ του Μέιν των ΗΠΑ. Το ζεύγος εγκαταστάθηκε το επόμενο έτος στην Αθήνα. Εκείνη την περίοδο ο Σικελιανός ήρθε σε επαφή με αρκετούς πνευματικούς ανθρώπους και τελικά το 1909 δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή Αλαφροΐσκιωτος, η οποία προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση στους φιλολογικούς κύκλους, αναγνωριζόμενη ως έργο-σταθμός στην ιστορία των νεοελληνικών γραμμάτων. Ταυτόχρονα, το ίδιο έτος γεννήθηκε και ο γιος του Γλαύκος. Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων, ο Σικελιανός θα επιστρατευτεί και θα συμμετάσχει ως απλός στρατιώτης στο μέτωπο της Ηπείρου. Ακολούθησε μια περίοδος έντονης αναζήτησης, που καταλήγει στην έκδοση των τεσσάρων τόμων της ποιητικής συλλογής Πρόλογος στη Ζωή, Η Συνείδηση της Γης μου (1915), Η Συνείδηση της Φυλής μου (1915), Η Συνείδηση της Γυναίκας (1916) και Η Συνείδηση της Πίστης (1917). Ο Πρόλογος στη Ζωή ολοκληρώθηκε αργότερα με τη Συνείδηση της Προσωπικής Δημιουργίας. Ακολουθούν ακόμα τα χαρακτηριστικά ποιήματα Το Πάσχα των Ελλήνων και Μήτηρ Θεού, της περιόδου 1917 - 1920, καθώς και διάφορες συνεργασίες του με λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής.

«Δελφική Ιδέα»
Η αρχαιοελληνική πνευματική ατμόσφαιρα απασχόλησε βαθιά τον Σικελιανό και συνέλαβε την ιδέα να δημιουργηθεί στους Δελφούς ένας παγκόσμιος πνευματικός πυρήνας ικανός να συνθέσει τις αντιθέσεις των λαών. Για τον σκοπό αυτό ο Σικελιανός, με τη συμπαράσταση και την οικονομική αρωγή της γυναίκας του, δίνει πλήθος διαλέξεων, μελέτες και άρθρα. Παράλληλα, οργανώνει τις «Δελφικές Εορτές» στους Δελφούς με τις παραστάσεις του Προμηθέα Δεσμώτη (1927) και των Ικέτιδων (1930) του Αισχύλου να ανεβαίνουν στο αρχαίο θέατρο. Η «Δελφική Ιδέα» εκτός από τις αρχαίες παραστάσεις περιελάμβανε και τη «Δελφική Ένωση», μία παγκόσμια ένωση για τη συναδέλφωση των λαών και το «Δελφικό Πανεπιστήμιο», στόχος του οποίου θα ήταν να συνθέσει σε έναν ενιαίο μύθο τις παραδόσεις όλων των λαών. Για τις πρωτοβουλίες αυτές, το 1929, η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε αργυρό μετάλλιο για τη γενναία προσπάθεια αναβίωσης των δελφικών αγώνων. Από το φιλόδοξο αυτό σχέδιο το μόνο που πραγματοποιήθηκε τελικά ήταν οι Δελφικές Εορτές, αλλά και αυτές οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή και χωρισμό του ζεύγους, αφού η Eva Palmer εγκαταστάθηκε από τότε στην Αμερική και επέστρεψε μόνο μετά τον θάνατο του ποιητή. Το 1939 του απονεμήθηκε το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο του 1938 για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Το 1940, παντρεύτηκε την Άννα Καραμάνη. Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Σικελιανός μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων διανοουμένων προς τους διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η ιταλική επίθεση εναντίον της Ελλάδας, αφετέρου δε διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο Σικελιανός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην πνευματική αντίσταση του λαού, με κορυφαία εκδήλωση το ποίημα και το λόγο που εκφώνησε στην κηδεία του Παλαμά στις 28 Φεβρουαρίου του 1943. Tο 1946 εξελέγη πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Υπήρξε 5 φορές υποψήφιος για το Νομπέλ Λογοτεχνίας.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ

https://www.youtube.com/watch?v=WDwiUwmwWvY

Πνευματικό Εμβατήριο 
https://www.youtube.com/watch?v=gS4PbuzRbfY
Ποίηση: Ἄγγελος Σικελιανός
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη ἐκτέλεση: Μαρία Φαραντούρη & Ἀντώνης Καλογιάννης (ντουέτο)

Παρούσα εκτέλεση: Ιωάννα Φόρτη και Χορωδία 

 

«Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα, 

ομπρός βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από τον κόσμο!

Ο Άγγελος Σικελιανός υπέφερε από χρόνια ημιπληγία. Πέθανε στην Αθήνα στις 19 Ιουνίου 1951 έπειτα από πολυήμερη νοσηλεία εξαιτίας λήψης φαρμάκου που του προκάλεσε σημαντικές διαταραχές και τάφηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Η Πάλμερ επέστρεψε στην Ελλάδα την άνοιξη του 1952 («ουσιαστικά για να πεθάνει εκεί» κατά τον Τζων Άντον). Δύο εβδομάδες μετά την άφιξή της υπέστη ένα μοιραίο εγκεφαλικό επεισόδιο ενώ παρακολουθούσε μία θεατρική παράσταση στους Δελφούς. Σύμφωνα με την επιθυμία της τάφηκε στους Δελφούς

Όχι δεν είναι χίμαιρα

https://www.youtube.com/watch?v=GXJH4oR_dFY

Απόσπασμα από το ΑΤΤΙΚΟ του Άγγελου Σικελιανού

Μελοποίηση: Κώστας Γανωτής

Απόδοση: Γιώργος Νταλάρας

Τα καλλιτεχνικά εγχειρήματα και η στήριξη της δελφικής ιδέας ήρθαν σε μία περίοδο μεταξύ παγκόσμιων πολέμων. Το ζεύγος Πάλμερ-Σικελιανού δεν ήταν οι πρώτοι άνθρωποι που επεχείρησαν μία αναβίωση του πνεύματος των Δελφών στην Ελλάδα και δεν θα ήταν και οι τελευταίοι. Η δελφική ιδέα επιβιώνει στη σύγχρονη εποχή με θεσμούς όπως το Διεθνές Δελφικό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών. Πολλά από τα ίδια ιδεώδη και αρχές ενσωματώνονται σε σύγχρονες προσπαθειες μουσικής, χορού και αθλητικών αγώνων.

Ανδρέας ο Πρωτόκλητος και Πρωτοψάλτης Κάλβος

ΚΑΡΜΠΟΝΑΡΙΑ & ΚΑΛΒΟΣ

"Τα θαυμάσια νερά: Ανδρέας Κάλβος" / Αθηνά Γεωργαντά 

  

Το λάβαρο των Καρμπονάρων

"Ο μεγάλος Έλληνας ποιητής Ανδρέας Κάλβος, κατόρθωσε να ανασυνθέσει στο έργο του τη μακραίωνη παράδοση της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας με τις νεωτερικές προτάσεις του ευρωπαϊκού ρομαντισμού, με τις ποιητικές κατακτήσεις του Λόρδου Μπάιρον και με την ιδεολογική διδασκαλία των Καρμπονάρων. Βίωσε την εμπειρία της επαναστατικής αδελφότητας σε διάφορες χώρες της ηπείρου και από το συμβολικό τελετουργικό της άντλησε μεγαλειώδη έμπνευση. Διότι ο Κάλβος υπήρξε γέννημα της νέας κοινωνίας που δημιούργησε το 1789. Συνέθεσε άλλωστε και εξέδωσε το έργο του σε τρία από τα κυριότερα επαναστατικά κέντρα όλης της ηπείρου - Λονδίνο, Γενεύη, Παρίσι."  

"και με φως και με θάνατον ακαταπαύστως."

"Η κα. Γεωργαντά στο βιβλίο της "Τα θαυμάσια νερά: Ανδρέας Κάλβος", αναπτύσσει την ιδεολογία, τα σύμβολα και τις τελετουργίες του καρμποναρισμού, στηρίζοντας σε αυτά την ερμηνεία της καλβικής ποίησης. Εδώ, η σχέση παρουσιάζεται αμφίδρομη, αφού οι Ωδές μπορούν με τη σειρά τους να εκληφθούν ως αδιάψευστη μαρτυρία για τον καρμποναρισμό του δημιουργού τους. Η ταυτότητα του ποιητή Καρμπονάρου εκδηλώνεται με πάθος σε πολλούς στίχους ακόμη και της πρώτης Ωδής, εκείνης του 1819, όπου μέχρι και οι δύο λέξεις του τίτλου της, Ελπίς και Πατρίς, είναι λέξεις ιερές για τους Καρμπονάρους. Υψιστο ιδανικό για εκείνους είναι η φιλοπατρία, ως κληρονομιά της Γαλλικής Επανάστασης. Το 1790, Βωμοί της Πατρίδος στήνονται παντού στη Γαλλία. Το 1826, η τελευταία δεκάτη Ωδή των Λυρικών τιτλοφορείται Ο Βωμός της Πατρίδος. Η αφήγηση της Γεωργαντά διαθέτει παλμό και συμπαρασύρει τον αναγνώστη. Τεκμηριώνει τις απόψεις της, χωρίς να κρύβει ότι παραμένει βυρωνομανής κι ας βρίσκεται στον αιώνα της παγκοσμιοποίησης, που γυρίζει πίσω στις βολταιρικές απόψεις περί φιλοπατρίας." Ο Αγέλαστος Καρμπονάρος, από την Μ. Θεοδοσοπούλου

   
Ακόμη και όλη η διάρθρωση της Φιλικής Εταιρείας στηρίχθηκε στα οργανωτικά πρότυπα των Καρμπονάρων και των Ελευθεροτεκτόνων. Κατεξοχήν καρμποναρκές οι ιδέες του Κάλβου. Ας εντρυφίσουμε στους ίδιους τους στίχους.

ΛΥΡΙΚΑ ᾨδὴ Τετάρτη. Εἰς Σάμον

Ὅσοι τὸ χάλκεον χέρι βαρὺ τοῦ φόβου αἰσθάνονται,
ζυγὸν δουλείας, ἂς ἔχωσι· θέλει ἀρετὴν καὶ τόλμην
ἡ ἐλευθερία.
 

  https://www.youtube.com/watch?v=D8mzxfUq7gU

ΛΥΡΑ ᾨδὴ Τρίτη. Εἰς Θάνατον

λβ´. 

Ἐγὼ τώρα ἐξαπλώνω

ἰσχυρᾶν δεξιὰν

καὶ τὴν ἄτιμον σφίγγω

πλεξίδα τῶν τυράννων

δολιοφρόνων. 160

λγ´.

Ἐγὼ τὰ σκῆπτρα στάζοντα

αἵματος καὶ δακρύων

καταπατῶ· καὶ καίω

τῆς δεισιδαιμονίας

τὸ βαρὺ βάκτρον. 165

λδ´.

Ἐπάνω εἰς τὸν βωμὸν

τῆς ἀληθείας, τὰ σφάγια

τώρα ἐγὼ ρίπτω· μ᾿ ἄφθονα

τὸν λίβανον σωρεύω,

μ᾿ ἄφθονα χέρια. 170

λε´.

Ὡς ἀπ᾿ ἕνα βουνὸν

ὁ ἀετὸς εἰς ἄλλο πετάει,

καἰγὼ τὰ δύσκολα

κρημνὰ τῆς ἀρετῆς

οὕτω ἐπιβαίνω. 175

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/andreas_kalbos_wdai.htm

Νεκτάριος ἐλάχιστος® ἐποίει. ©2004.

Διονύσιος Σολωμός (1798-1857) "Τα μάτια μου δεν είδαν τόπον ενδοξότερον από τούτο το αλωνάκι"

Μήγαρις ἔχω ἄλλο στὸ μυαλό μου,
πάρεξ ἐλευθερία καὶ γλῶσσα.

Ὁ Ζακυνθηνὸς ποιητής, σὲ ὅλο τὸ ἔργο του, ἐκήρυξε μὲ ἱερὴ ἐμμονὴ τὶς ἀθάνατες ἀξίες τῆς ζωῆς: Δικαιοσύνη, Ἐλευθερία, Ἀλήθεια, Πίστη, Ἀγάπη, Χρέος.

«... Ο Σολωμός, - γράφει ο Α.Καραντώνης - γύρεψε να συγχωνέψει σε μία τέλεια και καθαρή, απλή όσο και βαθιά μορφή μουσικού ποιητικού λόγου, όλες τις ιδιότητες και τις ενέργειες του ανθρώπου -από το πιο αυθόρμητο ψυχικό σκίρτημα ως τη φιλοσοφική ενόραση και την πνευματική σύλληψη της Θείας Δημιουργίας, συνταιριασμένες με μία ανώτερη αντίληψη του Χρέους». 

Το σπουδαιότερο πρόβλημα που απασχόλησε τη μεγαλοφυΐα του εθνικού μας ποιητή, ήταν το πρόβλημα της Ελευθερίας. Της ελευθερίας πρώτα της Εθνικής που είναι συνυφασμένη με την Ηθική ελευθερία του ατόμου, και της ελευθερίας ως Ιδέας, που περικλείει ολόκληρη την ανθρωπότητα. Τις θέσεις αυτές τις αποτύπωσε ο Σολωμός στον «Υμνον εις την Ελευθερίαν», στους «Ελεύθερους πολιορκημένους», στον «Διάλογο» ποιητή και σοφολογιότατου αλλά ιδίως στους "Στοχασμούς"

Ο Σολωμός εκφράζοντας την πνευματική Ελλάδα στο ανώτερο φανέρωμά της, ανέδειξε τη ζωντανή γλώσσα του λαού σε έντεχνο ποιητικό λόγο, σε όργανο υψηλού στοχασμού και της συνείδησης που ανάγει την ελευθερία σε απόλυτη αξία και μέτρο του ηθικού βίου.

Μητέρα μεγαλόψυχη

https://www.youtube.com/watch?v=UHOvYnAhRVg
Ποίηση από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους": Διονύσιος Σολωμός
Μελοποίηση: Γιάννης Μαρκόπουλος
Εκτέλεση: Μάριος Φραγκούλης

  

Άκρα του τάφου σιωπή
https://www.youtube.com/watch?v=F6XiXdNuTOw
Ποίηση από τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους": Διονύσιος Σολωμός
Μελοποίηση: Γιάννης Μαρκόπουλος
Εκτέλεση: Ηλίας Κλωναρίδης- Νίκος Ξυλούρης

Μια ταινία-περιπλάνηση στο βίο και το έργο του εθνικού μας ποιητή.

 http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/dionysios_solwmos/

Νεκτάριος ἐλάχιστος® ἐποίει. ©2004. 

Δυστυχισμένε μου λαέ καλέ και αγαπημένε
Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε

Λόρδος Βύρων [Lord Byron (1788-1824)]

Η ανεκτίμητη προσφορά του Λόρδου Βύρωνα προς την Ελλάδα -και η καθιέρωση της επετείου του θανάτου του (19/4/1824)

"Αν είμαι ποιητής, το χρωστάω στο αέρα της Ελλάδας". Ο μέγας αυτός φιλέλλην αγάπησε την Ελλάδα περισσότερο από κάθε τι άλλο στον κόσμο -έστω κι αν στην αρχή κατηγορήθηκε για μισελληνισμό! η αρχαία Ελλάδα για τον ποιητή αποτελούσε πάντα αξεπέραστο κι ανυπέρβλητο μεγαλείο. Ναί, κατηγορούσε τους σημερινούς για δειλία και απραγία -για να την ελευθερώσουν. Διότι η ποιητική του έμπνευση δεν αποκρυστάλλωσε ποτέ καλύτερα, σε μορφή και περιεχόμενο, τα αισθήματά του για τη σκλαβωμένη μας πατρίδα.

«Ωραία Ελλάδα!

    Αθάνατη κι ας μην υπάρχεις πια,

    κατάχαμα πεσμένη, αλλά μεγάλη.

    Ποιος θα συνάξει κάτω από την σημαία σου

    τα διασκορπισμένα παιδιά σου;…».  

Όταν αργότερα πληροφορήθηκε για την Ελληνική Επανάσταση χάρηκε αφάνταστα και ενθουσιάστηκε υπέρμετρα στο ποιήμα "Νησιά της Ελλάδος". Στις 24 Δεκεμβρίου 1823 καταφθάνει στο Μεσολόγγι. Οι Μεσολογγίτες τον υποδέχονται με απερίγραπτο ενθουσιασμό και του επιφυλάττουν θερμότατη υποδοχή: "ΣΕ ΠΕΡΙΜΕΝΑΜΕ ΟΠΩΣ ΟΙ ΧΕΛΙΔΟΝΕΣ ΑΝΑΜΕΝΟΥΝ ΤΑΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ΤΩΝ". Οργάνωσε με δικά του έξοδα στρατιωτικό σώμα, στεναχωριόταν όμως αφάνταστα από τις έριδες και τις προσωπικές διαμάχες κυβερνήσεων και οπλαρχηγών. Στις 2 Δεκεμβρίου 1824 μη αντέχοντας, αποστέλνει στο Μαυροκορδάτο επιστολή προειδοποιώντας τον "Η Ελλάς ευρίσκεται μεταξύ τριών ενδεχομένων, ήτοι, ή να αποκτήσει την ελευθερία της, ή να καταστεί υποτελής τινών των Ευρωπαίων ηγεμόνων, ή να καταντήσει έτι νέα οθωμανική επαρχία. Πρόκειται να επιλέξει αυτή η ιδία μεταξύ των τριών τούτων...Εάν όμως επιθυμεί να μείνει η Ελλάς , η δια παντός ελευθέρα και ανεξάρτητος, οφείλει ν’ αποφασίσει σήμερον, αλλώς ούποτε πλέον καιρός»." Στις 22 Ιανουαρίου 1824, ημέρα συμπλήρωσης της 36ης επετείου των γενεθλίων του, έγραψε το ύστατο ποίημα του, αφιερωμένο στην Ελληνική γή που τόσο πολύ αγάπησε. Οι συνεχείς όμως κόποι, οι κακουχίες, οι δυσμενείς συνθήκες ζωής του και το απελπιστικό κλίμα του Μεσολογγίου επιδείνωσαν ακόμη περισσότερο την ήδη κλονισμένη του υγεία και τελικώς στις 19 Απριλίου, η μεγάλη φιλελληνική καρδία έπαυσε να κτυπά.

Ο θάνατος του, θεωρήθηκε εθνική συμφορά και βύθισε στο πένθος ολόκληρη την Ελλάδα. Προς εκδήλωση του πένθους, στο Μεσολόγγι ρίχτηκαν 37 κανονιοβολισμοί από την ανατολή του ηλίου, μία κάθε λεπτό, καθώς ήταν τότε μόλις 37 ετών. Η ελεύθερη πατρίδα παντοιοτρόπως εκδήλωσε την ευγνωμοσύνη της, προς τον μεγάλο φιλέλληνα. Έστησε τον αδριάντα του στον κήπο των Ηρώων του Μεσολογγίου και καλλιτεχνικό σύμπλεγμα στον Κήπο του Ζάππειου, ένας ολόκληρος δήμος πήρε το όνομά του προς τιμήν του. Η 19η Απριλίου από το 2008 και εντεύθεν καθιερώνεται ως "Ημέρα Φιλελληνισμού και Διεθνούς Αλληλεγγύης", διότι εκτός των άλλων, ο λόρδος ήτο ένας από τους πρώτους που ύψωσαν το ανάστημα και την φωνή τους κατά της κλοπής των γλυπτών του Παρθενώνα καυτηριάζοντας συνεχώς την βάνδαλη αυτή πράξη του Λόρδου Έλγιν. Η Ελληνική πολιτεία και οι Έλληνες συγγραφείς ειδικά, του οφείλουν πάρα πολλά. Πρωτίστως μία βαθιά υπόκλιση, διότι, κατά ένα μεγάλο μέρος του, ο Ελληνικός Ρομαντισμός υπήρξε Βυρωνικός -οι σπουδαιότεροι λογοτέχνες τον ακολούθησαν (Σολωμός, Κάλβος, Αλ.Σούτσος, Π.Σούτσος, Ραγκαβής).

http://pmeletios.com/ar_meletios/ethnikes_eortes/o_lordos_byron.html
https://www.youtube.com/watch?v=FJmIiheGBdw

She walks in beauty
https://www.youtube.com/watch?v=21qt0Q2ABb8
Lyrics: Lord Byron
Guitar & vocals: Bolo

 

Μηχανή του χρόνου: Η άγνωστη ζωή του Λόρδου Βύρωνα

https://www.youtube.com/watch?v=5QAwTZHG_Z0

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911)

Εποχές και Συγγραφείς, Ὁ κοσμοκαλόγηρος τῆς λογοτεχνίας

Ὁ Παπαδιαμάντης ὑπῆρξεν ἕνας μεγάλος συγγραφέας καὶ μεγάλος πνευματικὸς ἄνθρωπος, ποὺ ἔζησε μία ζωὴ στὰ πλαίσια τῆς ἁγιοσύνης, ἔχοντας γιὰ συντροφιὰ τὴν ἀπέραντη ἀγάπη του γιὰ τοὺς φτωχοὺς ἀνθρώπους τοῦ νησιοῦ του καὶ τῆς πόλης, τὸν ἄσβεστο ἔρωτά του πρὸς τὴ φύση, καὶ τὴ θρησκευτικὴ λατρεία του πρὸς τὶς παραδόσεις, τὰ ἤθη καὶ τὰ ἔθιμα τῆς πατρίδας μας.  Ολόκληρη η ουσία της πεζογραφίας του περικλείεται μέσα σε μια φράση του ίδιου: 

«Το έπ' έμοι, ενόσω ζω, και αναπνέω καί σωφρονώ, δεν θα παύσω να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστόν μου, να περιγράφω μετ' έρωτος την φύσιν, καί να ζωγραφώ μετά στοργής τα γνήσια ελληνικά ήθη».

Στο πλούσιο συγγραφικό του έργο (μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα και θρησκευτικού περιεχομένου ποιήματα), μιλάει για την αρετή και την κακία, για τον αγώνα της εξύψωσης του ελληνικού έθνους, για τον Χριστιανισμό ως σύστημα ζωής και αλήθειας. Μιλάει για την πολιτική κατάντια του καιρού του και προτείνει μέτρα για την ηθική ανάπλαση, μέτρα για την παιδεία, το χτύπημα του λογιοτατισμού και την αληθινή ανόρθωση της παιδείας, με το ζωντανό πνεύμα της λαϊκής παράδοσης. Χτυπά τους γραμματοσοφιστές, τους τοκογλύφους και τους δημαγωγούς. Παρουσιάζεται πατριώτης με τα μάτια της ψυχής του γυρισμένα σε ένδοξες εποχές και κλαίει την παρακμή του ιδανικού της Μεγάλης Ιδέας στις ψυχές των συγχρόνων του. Μιλάει με πόνο για τη λαϊκή ζωή και για το σεβασμό του προς τους ταπεινούς και καταφρονεμένους. Έδειξε σε όλους τους τόνους την ελληνικότητά του με τις βαθύτερες μελέτες του για την αρχαιότητα, την Αλεξανδρινή εποχή, τη Βυζαντινή εποχή, την Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, όπως και τη νεώτερη. Με την ιδιότυπη γλώσσα του, που με τη συνεχή της εξέλιξη έφτασε στον ατόφιο δημοτικό λόγο, παρουσίασε μια θρησκευτικότητα βασισμένη στις αρχές των πρώτων Χριστιανών. Υποστήριξε την πνευματική αναγέννηση, ενώ από την άλλη, στενά δεμένος με την παράδοση, προσπάθησε να την ανασύρει στη ζωή. Μακριά, από τους λογίους, τους δημοσιογράφους και την κοινωνία της εποχής του, ζήτησε στα γραφικά ξωκκλησάκια, στους απλούς κι αδιάφθορους ανθρώπους του λαού, στη φύση, στη μοναξιά και τη σιωπή, στην ψυχική και πνευματική απομόνωση, να απαλύνει την απαισιοδοξία του για τη ζωή, για το «μάταιον, το συνθηματικόν και αγοραίον πάσης ανθρώπινης αξίας».

Στα μάτια τα ψιχαλιστά -Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
https://www.youtube.com/watch?v=YYsDvopFuTA
Μελοποίηση:  Μανώλης Λιαπάκης
Εκτέλεση: Σωκράτης Μάλαμας
CD: "Το σκοτεινό τρυγόνι" 2006

Νύχτα βασάνου 
https://www.youtube.com/watch?v=e-vugEMRyTg
Ποίηση: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης  Μελοποίηση: Νίκος Μαστοράκης
Εκτέλεση: Νίκη Τσαϊρέλη
CD: "Το σκοτεινό τρυγόνι" 2006

 

http://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=1647

Γεώργιος Βιζυηνός (1849-1896)

"Ὁ Γεώργιος Βιζυηνὸς ὑπῆρξε ὁ θεμελιωτὴς τοῦ ἑλληνικοῦ διηγήματος. Παρέλαβε ρομάντσα καὶ ταξιδιωτικὲς ἐντυπώσεις τῆς ἐποχῆς του καὶ παρέδωσε στοὺς ἐπιγόνους του ἕνα ἔργο διαποτισμένο ἀπὸ βαθὺ στοχασμό, μεγαλοφυῆ σύλληψη καὶ σύνθεση χαρακτήρων καί, κυρίως, ποιητικὴ ἀνάπλαση ἰσχυρῶν βιωμάτων. Ἐξόριστός της ἐποχῆς του, ὡς εἴθισται μὲ τοὺς μεγάλους δημιουργούς, αὐτοὺς ποὺ ἀσυνείδητα διασαλεύουν τὴν τάξη τῶν πραγμάτων, ὁ Βιζυηνός μας εἰσάγει στὸν κόσμο τῆς παραμυθίας του. Ἐδῶ ὁ παράδεισος καὶ ἡ κόλαση συνορεύουν, σχεδὸν ἐπικαλύπτονται, σὰν δυὸ ἐπαρχίες μιᾶς ἀδιαίρετης ἐπικράτειας, τῆς ζωῆς. Δὲν παίρνει ἀπὸ λόγια ἡ ζωή, δὲν χειραγωγεῖται, ἀρνεῖται νὰ πειθαρχήσει στὶς ὀρέξεις μας καὶ μοιραῖα ἐπιβάλλεται κραδαίνοντας τὰ ἀδυσώπητα ὅπλα της: τὸ ἀναπάντεχο καὶ τὸ ἀναπόφευκτο..." 


"Τὸ ἔργο τοῦ Βιζυηνοῦ περιέχει ὅλο αὐτὸ τὸ βουητὸ τῆς ζωῆς, ὅλες τὶς κυμάνσεις καὶ τὴν κουζουλάδα της. Παρατηρεῖ παθιασμένα ὁ Γ.Β. καὶ ἐπικοινωνεῖ πυρετικὰ μὲ ὅ,τι τὸν περιβάλλει καὶ ἐνῷ οἱ ἥρωές του ἔχουν ἠθικὸ ἀνάστημα αὐτὸς δὲν καταδέχεται νὰ ἠθικολογήσει. Διακατέχεται ἀπὸ τὸ θαῦμα τῆς πραγματικότητας ὁ Βιζυηνὸς καὶ αὐτὸ τὸ θαῦμα τὸ κουβαλάει σὰν τραῦμα καὶ παράσημο μαζί. ...Ἔπασχε ἀπὸ τὴ λαμπρὴ ἀθῳότητα τοῦ Γιωργῆ θὰ μποροῦσα νὰ συνοψίσω ἐγώ, ὁ διὰ βίου θαυμαστὴς καὶ ἀναγνώστης του. Κίμων Ρηγόπουλος."

Το 1892 προσβάλλεται από φρενική νόσο και καταλήγει έγκλειστος στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρείο. Εκεί ζει βυθισμένος στις ουτοπικές εμμονές του για την εκμετάλλευση του μεταλλείου στο Σαμάκοβο της πατρίδας του και στο παραληρηματικό πάθος του για τη νεαρή Μπετίνα Φραβασίλη (14 ετών), μαθήτριάς του στο Ωδείο Αθηνών, την οποία επιθυμούσε να νυμφευθεί. Ύστερα από τέσσερα χρόνια εγκλεισμού, πεθαίνει στις 15 Απριλίου 1896, σε ηλικία 47 ετών.

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/gewrgios_bizyhnos/

Νεκτάριος ἐλάχιστος® ἐποίει. ©2006.

Βιζυηνός επί του τάφου του πατρός μου
https://www.youtube.com/watch?v=4AYLVH0nBHw
Μελοποίηση-Εκτέλεση: Νίκος Ξυδάκης
CD: "Το αμάρτημα της μητρός μου" 1999 

Έλα μανούλα νύχτα! Ικεσία Γ. Βιζυηνού προς τη νύχτα, λίγο πριν αποθάνει
https://www.youtube.com/watch?v=pj3tBU1UK5w



(...σ' ένα απαξιωμένο -σήμερα- δημόσιο σχολειό που όσο πάει και πολεμιέται περισσότερο, από θεούς και δαίμονες, η επαφή των μαθητών με τους ποιητές, είναι μπάλσαμο, παρηγόρια και βοήθεια μεγάλη... ,αποκάτω,ένα τραγούδι μου που τραγούδησαν οι μαθητές της ΣΤ' τάξης, στο τέλος μιας βδομάδας αφιερωμένης στο μεγάλο λογοτέχνη Γεώργιο Βιζυηνό...) 

Άγγελος Παπαγεωργίου

Λογοτεχνία & Συγγρραφείς
https://www.youtube.com/watch?v=5M6SeUEM1iU

Ευαγόρας και Σωτήρης Καραγιώργης

Ευαγόρας Καραγιώργης

Γεννήθηκε στην Τσάδα της Πάφου το 1957. Σπούδασε μουσική στο Aaron Copland School of music της Νέα Υόρκης. Από to 1989 διδάσκει μουσική σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Από το 1990 συνεργάζεται με τα θεατρικά σχήματα γράφοντας μουσική για πολλές θεατρικές παραστάσεις. Γράφει μουσική για την τηλεόραση και πολλά έργα του παρουσιάστηκαν από το ραδιόφωνο. Το 1992 πήρε το πρώτο βραβείο στον Α’ Διαγωνισμό Κυπριακού Τραγουδιού του ΡΙΚ με το τραγούδι "Τ’ Όνειον", ένα τραγούδι που έμελλε να καθορίσει την μελλοντική μουσική εξέλιξή του. Το 1994 κυκλοφόρησε "Το παλιό λαούτο", ψηφιακό δίσκο σε στίχους Δ.Λιπέρτη, Μ.Πασιαρδή, και του ιδίου. Το 1997 παρουσίασε τους "Τόπους σε χρώμα λουλακί" σε στίχους του ιδίου, της `Α.Χάβαρου και του Δ.Καραγώργη. Το 2000 συμμετέχει στον ψηφιακό δίσκο "Το Χρονικό του Λεόντιου Μαχαιρά" συνεργαζόμενος με τον Κρητικό λυράρη Ψαραντώνη. Από το 2002 συνεργάζεται σταθερά με τον Ειρηναίο Κουλλουρά σε συναυλίες και μαζί κυκλοφόρησαν το δίσκο "Με δίχως τ΄ανοικτάριν" (2006). Το 2009 κυκλοφόρησε ο τελευταίος του δίσκος με τίτλο "Σαν έτοιμος από καιρό", μια σειρά τραγουδιών και οργανικών με κύριο όργανο το πιάνο. Μέσα από συνεργασίες με την Κρατική Όρχήστρα Κύπρου από το 1999, έχει παρουσιάσει δικά του κλασικά έργα όπως Η Ιστορία μιας εικόνας, καθώς και επεξεργασίες διαφόρων άλλων έργων για τις ανάγκες και συναυλίες της ορχήστρας. Μέσα από το Κέντρο Κυπρίων Συνθετών του οποίου υπήρξε ιδρυτικό μέλος, έχει παρουσιάσει διάφορα έργα δωματίου σε συναυλίες. Το ενδιαφέρον του και η εντρύφηση του στην δημοτική μουσική της Κύπρου τον έφερε σε συνεργασία με το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών με το οποίο εξέδωσαν δύο κύκλους τραγουδιών (Ακριτικά Παραλογές, Ο θρήνος της Παναγίας). Στοιχεία της δημοτικής-παραδοσιακής μουσικής όπως αρμονία, ρυθμός, κλίμακες, τρόποι και φόρμα αποτελούν θέματα διερεύνησης και εξερεύνησης σε διάφορες κατευθύνσεις, πρακτικές ή θεωρητικές. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται στενά με σημαντικούς μουσικούς και διάφορα μουσικά σύνολα δίνοντας συναυλίες στην Κύπρο και στο εξωτερικό με δική του μουσική.

Περισσότερες Πληροφορίες

http://www.cymic.org.cy/easyconsole.cfm/page/c_profileviewer/c_id/10/lang/el

Εκατόν λογιών τόποι (Τρία πουλιά πετάσασιν)

https://www.youtube.com/watch?v=mvMt93XkjKo

 

"Το τραγούδι αυτό γράφτηκε γύρω στο 1995 και μπήκε στο δίσκο "Τόποι σε χρώμα λουλακί" το 1997. Η συνάδελφος μουσικός, Βίκυ Κωνσταντίνου μου είχε δώσει έναν κατάλογο κατεχομένων από εκδήλωση που είχε κάνει στο σχολείο της. Σε κάποια στιγμή άρχισα να βάζω τους τόπους σε σειρά και να τους συνδέω με μουσική και στίχους. Όταν ήρθε η ώρα του στούντιο, και ύστερα από εισήγηση της Ιφιγένειας Παπαδοπούλου, ξαναδούλεψα τη σειρά ώστε τα πουλιά να έχουν όσο το δυνατόν πιο ομαλή διαδρομή. Η ονομασία προέρχεται από τα ποιητάρικα τραγούδια, Εκατόν λόγια. Το τραγούδι ερμηνεύουν οι Ευαγόρας Καραγιώργης, Δημήτρης Φανής και Παυλίνα Κωνσταντοπούλου."

Σωτήρης Καραγιώργης 

Γεννήθηκε στη Τσάδα της Πάφου το 1948. Απεφοίτησε από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης το 1972 και πήρε τα πτυχία Αρμονίας, Ωδικής, Ενορχήστρωσης Πνευστών Οργάνων και Αντίστιξης. Διορίστηκε Καθηγητής Μουσικής σε σχολεία Μέσης Εκπάιδευσης της Πάφου και συνταξιοδοτήθηκε ως Διευθυντής. Ταυτόχρονα, συνεχίζει τις σπουδές του στην Κύπρο με τον Ανδρέα Χαραλάμπους και παίρνει το πτυχίο Φούγκας από το Ελληνικό Ωδείο. Από την αρχή της καριέρας του οργανώνει ορχήστρες και χορωδίες και δίνει συναυλίες. Το 1986 ιδρύει το Μουσικό `Ομιλο Πάφου του οποίου είναι πρόεδρος και μαέστρος της χορωδίας του.`Εχει δώσει συναυλίες και πήρε μέρος σε διάφορα φεστιβάλ τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Συνεργάστηκε με την Κρατική Ορχήστρα Κύπρου και με σημαντικούς Έλληνες συνθέτες (Νότης Μαυρουδής, Χρήστος Λεοντής). Ο Μ.Ο.Π. είναι ο μόνιμος διοργανωτής του Παγκυπρίου Χορωδιακού Φεστιβάλ Πάφου από το 1988, στο οποίο φιλοξενούνται χορωδίες από όλη την Κύπρο, Ελλάδα και εξωτερικό.

Περισσότερες Πληροφορίες

 http://www.cymic.org.cy/easyconsole.cfm/page/c_profileviewer/c_id/71/lang/el

Μελοποιημένο ποίημα Ευαγόρα Παλληκαρίδη - Λευτεριά

https://www.youtube.com/watch?v=TaInecOxypo

Από τον εκπληκτικό δίσκο 'Στην άκρη τ' ουρανού' του Σωτήρη Καραγιώργη.
Ποίηση Ευαγόρα Παλληκαρίδη Ερμηνεύει ο Σωτήρης Καραγιώργης

Να ξέρεις θα γυρίσουμε πιστοί στην άνοιξη σου

 Turkish Occupied Ghost Town of Famagusta in Cyprus 
https://www.youtube.com/watch?v=A1eXJDB93uI

https://www.youtube.com/watch?v=DIsT9Mj9M2w

Λεηλατημένα και ακατοίκητα εδώ και 40 χρόνια τα Βαρώσια προβάλλουν ακόμη και την ημέρα σαν φαντάσματα. Σπίτια ετοιμόρροπα και ξενοδοχεία που χάσκουν, εκκλησίες βουβές, δρόμοι έρημοι και χορταριασμένοι. Αυτή είναι η εικόνα που αντικρίζει κάποιος από τα Βαρώσια, την κλειστή από τον τουρκικό στρατό και ακατοίκητη εδώ και 40 χρόνια περιοχή της πόλης του Ευαγόρα. Σπουδαίοι Έλληνες ποιητές και συγγραφείς όπως ο Σεφέρης, o Κυριάκος Χαραλαμπίδης και ο Κώστας Μόντης και μέσα από τις "Κλειστές Πόρτες" έχουν βρεί το κλειδί της έμπνευσης για να περιδιαβούν έστω και νοερά την χρυσή αμμουδιά της. Στον αντίποδα οι γνωστοί ξένοι βέβηλοι όπως ο Lawrence Durrell και η κ. Victoria Hislop που σκοτεινιάζουν ακόμη περισσότερο το είδη μουντό και καταθλιπτικό τοπίο. [1] [2]

Αμμόχωστος (Να ξέρεις θα γυρίσουμε πιστοί στην άνοιξη σου)
https://www.youtube.com/watch?v=OTgpO9sII5A
Στίχοι: Νίκη Κατσαούνη Μουσική: Μιχάλης Χριστοδουλίδης Εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας
Από το δίσκο "Ες γην εναλίαν Κύπρον", 1992

Χώμα που περπάτησα
https://www.youtube.com/watch?v=AAHkrKWP168
Στίχοι-Μουσική-Εκτέλεση: Στέλιος Χιώτης

Η Διακήρυξη των νομίμων κατοίκων της πόλης της Αμμοχώστου

Αρνούμαστε πεισματικά να περιορίσουμε ή να φυλακίσουμε το νού μας μέσα σε κλειστές οδούς και συρματοπλέγματα κατοχής. Απαιτούμε την άμεση παράδοση των Βαρωσίων άνευ όρων.

"Αγαπητοί φίλοι, σαν σήμερα πρίν από 39 χρόνια, έγινε η άλωση της Αμμοχώστου, της πόλης στην οποία γεννήθηκα, στην Κύπρο. Η Αμμόχωστος ήταν μία πόλη που έσφυζε από ζωή, από γιορτές, από Μουσική! Κάθε γωνιά και ποιητής, ζωγράφοι, καλλιτέχνες, Μουσικοί! Από τίς 15 Αυγούστου 1974, αυτή η πόλη, η πόλη μου, μοιάζει να κοιμάται. Ένα μεγάλο μέρος της είναι κλεισμένο σε συρματοπλέγματα και απαγορεύεται η πρόσβαση. Όλα τα κτίρια: εγκαταλελειμμένα. Μόνα. Ένα άλλο μέρος της Αμμοχώστου, κατοικείται από Τουρκο-Κύπριους αλλά και από εποίκους από τα βάθη της Ανατολίας. Το σπίτι μου βρίσκεται στην "ελεύθερη ζώνη", οπότε μπόρεσα να το επισκεφθώ. Πρώτα το 2003 και μετά ακόμα 5 φορές. Μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού. Έμεινα στην Αμμόχωστο γιά μία ημέρα. Την νύχτα έπρεπε να επιστρέψω. Επισκέφθηκα το αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας, τον Πύργο του Οθέλλου, τα Ενετικά τείχη, την εκκλησία της ενορίας μου, την Αγία Αικατερίνη μόνο απέξω, αφού δεν υπήρχε πρόσβαση. Είναι επίσης κλειστή μέσα σε συρματοπλέγματα. Πέρασα απέξω από το Γυμνάσιο Θηλέων στο οποίο φοίτησε η μητέρα μου. Περπάτησα στην τελειότερη αμμουδιά του κόσμου, την αμμουδιά της και κολύμπησα στα διάφανα, ολογάλανα νερά της θάλασσας της. Όταν ήμουν μικρή, υπήρχαν άγρια κρίνα στην άμμο της. Μού λείπει η Αμμόχωστος καί κάθε μέρα τέτοια μέρα την θυμούμαι -όχι και ότι την ξεχνώ ποτέ- όπως καί οι γονείς μου, και οι παιδικές μου οι φίλες αλλά και όλο το νησί. Περιμένω ότι σύντομα θα ζούμε εκεί, όλοι: οι παλιοί του, νόμιμοι κάτοικοι.
με χορούς, πολιτισμό, Μουσική και Χαρά

Αλέξια

(Η Αλέξια επισκέπτεται το σπίτι που γεννήθηκε στην κατεχόμενη Αμμόχωστο και το αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνος ακριβώς την ημέρα/ λυπηρή επέτειο της 1ης φάσης της Τουρκικής εισβολής: 20 Ιουλίου 1974, 39 χρόνια μετά: 20 Ιουλίου 2013

Μάνος Ελευθερίου "Είναι κλειστό το μαγαζί και δεν πουλάμε"

Ερμούπολη Σύρου, 12 Μαρ. 1938 - Αθήνα 22 Ιουλ. 2018 

Ποιητής, στιχουργός και πεζογράφος.  Εννιά ποιητικές συλλογές, διηγήματα, μία νουβέλα, δύο μυθιστορήματα, πάνω από 400 τραγούδια και έχει επιμεληθεί διάφορα λευκώματα βασισμένα σε προσωπικές συλλογές του. Παράλληλα έχει εργαστεί ως αρθρογράφος, επιμελητής εκδόσεων, εικονογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός.

Το 1964 πρωτοπαρουσιάστηκε στην ελληνική δισκογραφία με τους στίχους των Ρημαγμένων Κήπων. Ένα χρόνο αργότερα γνωρίστηκε με τον Θεοδωράκη στο Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής. Ο συγγραφέας Φώντας Λάδης ήταν αυτός που έδωσε στον μουσικοσυνθέτη τα 12 τραγούδια που είχε γράψει ο Ελευθερίου κατά τη διάρκεια της θητείας του. Τελικά τα τραγούδια κυκλοφόρησαν το '70 στο εξωτερικό (Παρίσι). Κατόπιν ήρθε η συνεργασία με τον Δήμο Μούτση και τον Άγιο Φεβρουάριο (1971) κι έπειτα η «Θητεία» με τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Η ηχογράφηση του δίσκου άρχισε το Νοέμβριο του 1973, λίγες μέρες πριν από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και ο δίσκος κυκλοφόρησε τελικά στη Μεταπολίτευση, το Μάρτιο του 1974. Στον δίσκο "Η Ατέλειωτη Εκδρομή" του 1975 ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας μελοποιεί τρία σπουδαία ποιήματα του Μάνου Ελευθερίου: Γνωριμία, Εκδρομή, Κιθάρες των νερών. Οι στίχοι του έχουν μελοποιηθεί από όλους σχεδόν τους διαπρεπείς Έλληνες συνθέτες: Θεοδωράκης, Μούτσης, Μαρκόπουλο. Αργότερα στίχοι του θα γίνουν τραγούδια από τον Γιάννη Σπανό, τον Σταύρο Κουγιουμτζή, τον Θάνο Μικρούτσικο, τον Ηλία Ανδριόπουλο και τον Χρήστο Νικολόπουλο. Θεωρείται μάλιστα ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς εκφραστές του έντεχνου-λαϊκού τραγουδιού. Το 2013, βραβεύθηκε για την προσφορά του από την Ακαδημία Αθηνών ενώ για το πρώτο του μυθιστόρημα, "ο Καιρός των Χρυσανθέμων", έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας.

Τεράστιες Επιτυχίες: Μαλαματένια λόγια, Τα λόγια και τα χρόνια (Γαργανουράκης), Παραπονεμένα λόγια (Μαρκόπουλος), Ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά (Φαραντούρη), Άλλος για Χίο τράβηξε, Ο χάρος βγήκε παγανιά (Μητροπάνος), Κάτω απ' τη μαρκίζα, Ναύτης βγήκε στη στεριά (Μοσχολιού), Οι ελεύθεροι κι ωραίοι (Νταλάρας), Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες (Καλογιάννης), Γνωριμία (Γκαϊφύλλιας), Το τρένο φεύγει στις Οκτώ, Το τροπάριο για φονιάδες (Δημητριάδη), Ο Άμλετ της Σελήνης, Δεν είμαι άλλος (Θηβαίος), Χίλιοι Φυλάνε (Μεράντζας), Έρημοι σταθμοί (Τσακνής), Η Διαθήκη (Αλεξίου), Το παλληκάρι έχει καημό, Το σπίτι γέμισε με λύπη, Μη χτυπάς (Μητσιάς), Στων αγγέλων τα μπουζούκια (Δημητριάδης) κ.ά.

 

Ατέλειωτη Εκδρομή
https://www.youtube.com/watch?v=YWvNsyqHFo4
Ποίηση: Μάνος Ελευθερίου
Μουσική-Ερμηνεία: Θανάσης Γκαϊφύλλιας,
Εκτέλεση: Θανάσης Γκαϊφύλλιας - Μαρίζα Κωχ ( Ντουέττο )
Δίσκος: "Ατέλειωτη Εκδρομή", 1975

  

Στα χρόνια της υπομονής

https://www.youtube.com/watch?v=-UbS6iI7lDU

Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου 

Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής

Εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας - Άννα Βίσση (  Ντουέττο )

Αλέκος Παναγούλης (1939-1976)

"Ενα Σπάνιο ρεπορτάζ-αφιέρωμα για τον Αλέξανδρο Παναγούλη"

Ο Αλέξανδρος Παναγούλης βασανίζεται καθημερινά, με τα πιο ευφάνταστα, σκληρά και αποκρουστικής σύλληψης βασανιστήρια καθ΄ όλη την διάρκεια της κράτησης του. Η αυτοκυριαρχία του, η αυτοπειθαρχία του, το πείσμα στο να υπερασπιστεί αυτό που πιστεύει και το χιούμορ που διέθετε λειτουργούν σαν ασπίδες χάρη στις οποίες κατορθώνει να επιβιώσει τον σωματικό και ψυχικό βιασμό. Κατά πολλούς, στις φυλακές του Μπογιατίου γράφει τα καλύτερα του ποιήματα στον τοίχο του κελιού του ή σε μικροσκοπικά παλιόχαρτα, με μελάνι συχνά το ίδιο του το αίμα. Πολλά από τα ποιήματα του δεν διασώθηκαν. Αρκετά όμως από αυτά είτε κατάφερε να τα βγάλει από την φυλακή με διάφορους τρόπους είτε να τα ξαναγράψει αργότερα χάρη στο ισχυρό μνημονικό του. Το 1972, ενώ ήταν ακόμη στη φυλακή, εκδίδεται στο Παλέρμο η πρώτη ποιητική του συλλογή στα Ιταλικά Altri seguiranno: poesie e documenti dal carcere di Boyati (Άλλοι θα ακολουθήσουν: ποίηση και ντοκουμέντα από τις Φυλακές του Μπογιατίου) με εισαγωγικό σημείωμα από τον Ιταλό πολιτικό Φερούτσιο Πάρη και τον Ιταλό σκηνοθέτη και καλλιτέχνη Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Για το έργο του αυτό ο Α. Παναγούλης βραβεύτηκε με το Διεθνές Βραβείο Λογοτεχνίας Βιαρέτζιο (Premio Viareggio Internazionnale) τη χρονιά που ακολούθησε. Μετά την απελευθέρωση του ο Παναγούλης εξέδωσε στο Μιλάνο την δεύτερή του ποιητική συλλογή στα Ιταλικά Vi scrivo da un carcere in Grecia (Μέσα από Φυλακή σας γράφω στην Ελλάδα) με εισαγωγικό σημείωμα από τον Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Είχε προηγηθεί η έκδοση στα ελληνικά τετραδίων όπως η συλλογή με τίτλο "Η Μπογιά".

Η ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Παναγούλη τροφοδότησε τους καλλιτεχνικούς κύκλους. Ο διάσημος μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, κατατρεγμένος επίσης για τα πολιτικά του πιστεύω από την Χούντα των Συνταγματαρχών, μελοποίησε ποιήματα του. Ακόμη, η ποίηση και η ζωή του, έγινε αντικείμενο μελέτης για πολλούς ερευνητές. Σε αυτή την ομάδα εντάσσεται και το έργο "Un Uomo" που εκπονήθηκε από την Ιταλίδα δημοσιογράφο και σύντροφό του Οριάνα Φαλάτσι. Κατά πολλούς, ο Αλέξανδρος Παναγούλης, ο παραλίγο «τυραννοκτόνος», με την θαρραλέα του πράξη (την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα) έχει καθιερωθεί σαν σύμβολο της ελευθερίας, της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών και χάρη στο πολιτικό του ήθος εμπνέει τις νέες γενιές στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.

Κόκκινος τριαντάφυλο (Για τον Αλέκο Παναγούλη)
https://www.youtube.com/watch?v=dVYPHZnhLT0 
Στίχοι-Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας

  

«Δεν επεδίωξα να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Δεν είμαι ικανός να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Επεδίωξα να σκοτώσω έναν τύραννο.» 

"...Ο Παναγούλης ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον καιρό του, πολύ μεγαλύτερος από τα δικά μας μέτρα και σταθμά, πολύ μεγαλύτερος από τις μεταπολιτευτικές μας ανάγκες και προσδοκίες. Για αυτό και τον τυλίγουμε με την αμηχανία μας, για αυτό και τον παραδίνουμε στη σιωπή. Τον εξωθούμε στο περιθώριο του νου μας γιατί δεν τον αντέχουμε, τον διώχνουμε από μέσα μας γιατί δειλιάζουμε να τον συλλογιστούμε είναι η ίδια μοναξιά εκείνων των παλιών ηρώων του Σοφοκλή --σκέψου τον Οιδίποδα, την Αντιγόνη, τον Φιλοκτήτη, τον Ηρακλή. Ο Παναγούλης κάμποσες φορές στη σύντομη ζωή του, βίωσε τούτη την τραγική μοναξιά...." 
 Το υπόλοιπο άρθρο θα το βρείτε εδώ: http://www.24grammata.com/?p=5113

Εκείνος ήταν μόνος

https://www.youtube.com/watch?v=i7hrkoTkkmA

Στίχοι-Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας

"Με αφορμή την δολοφονία του την μέρα της Εργατιάς του 1976. Από τις ίδιες σκοτεινές δυνάμεις του παρακράτους είχε χάσει πιο πρίν τον πατέρα του και τον ένα αδελφό του, που τον "μπάρκαραν ", ένα βράδυ σε ένα καράβι και από τότε δεν ξαναβρέθηκε ποτέ. Ο Παναγούλης που άντεξε τόσα βασανιστήρια στην ΕΑΤ-ΕΣΑ και στα μπουντρούμια που τον μετέφεραν, δίκαια έγινε το ίνδαλμα, ο ηγέτης και ο εμψυχωτής της νεολαίας, αλλά και των μετέπειτα γενεών ως σήμερα."

"ΑΝ ΖΟΥΣΕ ΔΕ ΣΗΜΕΡΑ, ΘΑ ΕΔΙΝΕ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ, ΠΟΥ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗΣΕ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ, Ο ΙΔΙΟΣ ΚΑΙ ΟΛΗ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ. ΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΠΟΥ ΤΗΝ ΕΧΟΥΝ ΒΓΑΛΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ, ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΤΟΠΙΟΙ ΑΙΩΝΙΟΙ ΑΠΟ ΓΕΝΕΑ ΣΕ ΓΕΝΕΑ ΠΡΟΔΟΤΕΣ.
ΜΑΚΑΡΙ ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΟΥ ΑΛΕΚΟΥ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ, ΝΑ ΞΑΝΑΦΕΡΕΙ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΒΡΟΥΜΕ ΓΡΗΓΟΡΑ ΤΗ ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΜΑΣ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ." konstantakopoulos1

Η ώρα του θανάτου πλησιάζει

ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΑΚΟΣ

Ως τελευταία επιθυμία, σύμφωνα με μαρτυρία Άγγλου φρουρού, ζήτησε να διαβιβαστεί στον Αρχηγό της ΕΟΚΑ Διγενή το μήνυμα να συνεχίσουν τον Αγώνα μέχρι την απόκτηση της ελευθερίας. Κι όταν οι Άγγλοι του είπαν πως τέτοιο μήνυμα δεν είναι δυνατό να διαβιβασθεί αυτός χαμογέλασε και είπε με σιγουριά ότι “κάποιος θα βρεθεί να το διαβιβάσει”. Λίγο πριν τον απαγχονισμό του Ζάκου και του Μιχαήλ (αλλά και του Ιάκωβου Πατάτσου που οδηγήθηκε στην αγχόνη την ίδια μέρα) μέλη της ΕΟΚΑ απήγαγαν ένα Βρετανό ηλικιωμένο πολίτη, για να ζητήσουν ανταλλαγή του με τους αγωνιστές που επρόκειτο να εκτελεστούν. Τότε ο Ζάκος, σε ένα δείγμα σπάνιας μεγαλοψυχίας για μελλοθάνατο, απηύθυνε από τις Φυλακές μήνυμα στους συναγωνιστές του καλώντας τους να αφήσουν αμέσως ελεύθερο το Βρετανό χωρίς όρους.

ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΜΙΧΑΗΛ

Λέγεται ότι τη στιγμή που ο δικαστής ανήγγειλε την θανατική του καταδίκη, ο Χαρίλαος Μιχαήλ στράφηκε συγκινημένος προς τον δικηγόρο του και του ψιθύρισε: «Είχα φόβον μήπως ο δικαστής μου εχάριζε την ζωήν, επειδή είμαι νεαρός. Πως θα αντίκριζα τον Ζάκον;

ΙΑΚΩΒΟΣ ΠΑΤΑΤΣΟΣ

Η μητέρα του Ιάκωβου αναφέρει: «Θυμούμε την τελευταία φορά που επήα να τον δω…Τους εφέρναν. Ετραουδούσαν. Δυνατά, με θάρρος. Επουμπουρίζαν οι φυλακές. Προπάντος ο δικός μου. Εξεχώριζα τη φωνή του. Ήταν το «ξύπνα καημένε μου ραγιά», που ελέγαν. Εφιληθήκαμεν. Εκράτουν τον τζιαι εκράταν με σφικτά. «Καληνύχτα τζιαι καλήν άυριο γιε μου» του είπα. Έπιασεν με η Εγγλέζα περίλυπη τζι επήρεν με έξω. Έξω που επήα εκατάλαβα τι του είπα. «Καλήν άυριον γιε μου!» Πιον επήρεν με το παράπονο. Έκλαψα…έκλαψα…Έγειρνεν μου νερόν η Εγγλέζα…Δεν θυμούμαι τίποτε άλλο.”

Επιστολή του Ανδρέα Ζάκο προς τον αδελφό του
https://www.youtube.com/watch?v=xds3gM-1Djo&spfreload=10
Εκ του υπέροχου δίσκου 'Ψυχή τε και σώματι' του μέγιστου Μάριου Τόκα. Το απόσπασμα της μελοποιημένης επιστολής του Ανδρέα Ζάκου ερμηνεύει ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου.

Πατέρα

https://www.youtube.com/watch?v=RzD5qiYg8UA#t=76

Εκ του υπέροχου δίσκου 'Ψυχή τε και σώματι' του μέγιστου Μάριου Τόκα. Ερμηνεύει ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου.

Στις 9 Αυγούστου 1956 ο γαλανός ουρανός της μεγαλονήσου μας μαύρισε για άλλη μια φορά, θρηνώντας τρία παλικάρια που δεν τα φόβιζε ο θάνατος γιατί θεωρούσαν τη ζωή περιττή μέσα στη σκλαβιά. Τρεις νέοι Έλληνες και μπροστά τους μόνο η αγχόνη και το φως της λευτεριάς που δεν μπορούσαν να του αντισταθούν. Ανδρέας Ζάκος, Ιάκωβος Πατάτσος, Χαρίλαος Μιχαήλ.

Κώστας Καρυωτάκης (1896-1928)

Η ποίηση του Καρυωτάκη δεν έχει ίχνος φιλολογίας, αισθηματισμού και φιλαρέσκειας, που υπάρχει σε αφθονία στους παλιότερους ποιητές. Αποπνέει την αίσθηση του μάταιου, του χαμένου, η στάση του είναι αντιηρωική και αντιδανική. Ο Καρυωτάκης γράφει ποιήματα για το άδοξο, το ασήμαντο, ακόμα και το γελοίο, ως διαμαρτυρία, που φθάνει στο σαρκασμό.

"Δὲν ἀντιγράφεται. Καλὸς ἢ κακός, μικρὸς ἢ μεγάλος, ἀποτελεῖ μιὰ ὁλοκληρωμένη προσωπικότητα."

(Ἰ. Μ. Παναγιωτόπουλος)

Οι τελευταίες στιγμές και η αυτοκτονία:

Στην Πρέβεζα, ο Κώστας Καρυωτάκης έφτασε με καράβι στις 18 Ιουνίου 1928, μετά από δυσμενή μετάθεση. Η σπιτονοικοκυρά του Καρυωτάκη, Πηνελόπη Λυγκούρη, νεαρή κοπέλα το 1928, δήλωσε στο ντοκιμαντέρ του Φρέντυ Γερμανού ότι «στο σπίτι ο Καρυωτάκης δεν είχε καθόλου βιβλία, παρά μόνο χειρόγραφα δικά του, τα οποία μετά το θάνατό του δεν ήξερε ότι ήταν ποιήματα και τα πέταξε!». Συνεχίζοντας αναφέρει ότι "ο Καρυωτάκης ήρθε σε ρήξη με τον τότε Νομάρχη, ο οποίος πιθανώς χρηματιζόταν με λίρες Μικρασιατών στο θέμα της μη ισότιμης και δίκαιης παροχής αγροτεμαχίων". Στο ντοκιμαντέρ ο γιος του οπλοπώλη Ιωάννη Αναγνωστόπουλου, δηλώνει ότι «την προηγουμένη ημέρα τής αυτοκτονίας (σ.σ  20 Ιουλίου 1928) ο Καρυωτάκης αγόρασε από το κατάστημα του πατέρα του ένα περίστροφο» (Pieper Bayard 9mm). Τελικά, στις 21 Ιουλίου 1928, το απόγευμα 4.30 μ.μ., και σε ηλικία μόλις 32 ετών, ο Κώστας Καρυωτάκης περπάτησε από το καφενείο «Ουράνιος Κήπος» προς τη θέση Βαθύ της Μαργαρώνας, μια απόσταση περίπου 400 μέτρων. Ξάπλωσε κάτω από έναν ευκάλυπτο και αυτοκτόνησε με πιστόλι στην καρδιά. Η τότε χωροφυλακή τράβηξε φωτογραφία του πτώματος η οποία έχει δημοσιευθεί και τον δείχνει κουστουμαρισμένο, με ψαθάκι και με το χέρι με το πιστόλι στο στήθος. Στη θέση αυτή βρίσκεται σήμερα το στρατόπεδο των καυσίμων της 8ης Μεραρχίας Πεζικού και υπάρχει εκεί αναμνηστική μαρμάρινη επιγραφή. Η πινακίδα γράφει:  

«Εδώ, στις 21 Ιουλίου 1928, βρήκε τη γαλήνη με μια σφαίρα στην καρδιά ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης».

Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες

https://www.youtube.com/watch?v=2p9HyeGDkWA

Ποίηση: Κώστας Καρυωτάκης
Μελοποίηση: Βασίλης Δημητρίου

Εκτέλεση: Χρήστος Θηβαίος
Δίσκος. "Κ.Γ. Καρυωτάκης ", 2009



Πρέβεζα

https://www.youtube.com/watch?v=_SaaOkBHIdM

Ποίηση: Κώστας Καρυωτάκης
Μελοποίηση: Γιάννης Γλέζος

Εκτέλεση: Θανάσης Γκαϊφύλλιας
Δίσκος: "Ατέλειωτη Εκδρομή", 1975

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/kwstas_karywtakhs/

Νεκτάριος ἐλάχιστος® ἐποίει. ©2004.