Μεγάλες Επιτυχίες: Ένα καράβι, Πες του να πάει να νανα, Μαύρος γάτος, Να κοιμηθούμε αγκαλιά, Οδός Ελλήνων, Οι ψυχές και οι αγάπες, Όταν γυρίσω, Δεν πάει άλλο, Σφεντόνα, Στέλλα, Ο Στρατιώτης, Πριν το τέλος κ.α
Θάνος Μικρούτσικους για τον Παπακωνσταντίνου
https://www.youtube.com/watch?v=L7qxN_mI8nk
https://www.youtube.com/watch?v=dO_Ps8yp4ww
Στίχοι: Μιχάλης Γκανάς
Μουσική: Λαυρέντης Μαχαιρίτσας
Εκτέλεση: Λαυρέντης Μαχαιρίτσας & Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Έρωτας
http://www.youtube.com/watch?v=q1K64o3SIK4
Στίχοι: Βασίλης Γιαννόπουλος
Μουσική: Γιάννης Ιωάννου
Εκτέλεση: Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Δισκος: "Πές μου ένα ψέμα να αποκομηθώ" 1997
Ευτυχώς που η Πατρίς δικαιώνεται
σε ταβέρνες πλατείες κι αλάνες
Ευτυχώς που δεν χάθηκε ο έρωτας
ευτυχώς που υπάρχουν πουτάνες
Το τραγούδι σύμβολο των εφηβικών μας χρόνων και όλων των μαθητικών μας εκδρομών.
σε ταβέρνες πλατείες κι αλάνες
Ευτυχώς που δεν χάθηκε ο έρωτας
ευτυχώς που υπάρχουν πουτάνες
Το τραγούδι σύμβολο των εφηβικών μας χρόνων και όλων των μαθητικών μας εκδρομών.
Μικρά-μικρά και ενδιαφέροντα
ΑπάντησηΔιαγραφή-Ο Παπακωνσταντίνου μετά το τέλος της στρατιωτικής του θητείας, πήγε στη Γερμανία όπου συμμετείχε σε επιτροπές αντιδικτατορικού αγώνα.
-Η πρώτη του σημαντική γνωριμία έγινε το καλοκαίρι του 1974, συναντώντας, στο Παρίσι, το Μίκη Θεοδωράκη. Η συνεργασία τους όμως έμελλε να αρχίσει δύο χρόνια αργότερα. Την ίδια χρονιά επέστρεψε στην Ελλάδα και άρχισε ουσιαστικά την επαγγελματική του πορεία στο τραγούδι. Τραγούδησε σε μπουάτ και ηχογράφησε ένα μικρό δίσκο 45 στροφών. Την ίδια χρονιά συμμετέχει στην ηχογράφηση του δίσκου του Μάνου Λοΐζου «Τα τραγούδια του δρόμου».
-Το 1975 ηχογράφησε «Τα αγροτικά» του Θωμά Μπακαλάκου. Την ίδια εποχή γνώρισε.με τον Μάνο Λοΐζο και τον Θάνο Μικρούτσικο.
-Το 1976 συνεργάστηκε για πρώτη φορά στη δισκογραφία με το Μίκη Θεοδωράκη, στο δίσκο «Της εξορίας», και το 1978 ο συνθέτης τον επέλεξε για την παγκόσμια περιοδεία του. Τραγούδησε σε Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία.
-Γνωρίστηκε με τον Νικόλα Άσιμο, και συμμετείχε στον πρώτο του δίσκο «Ο Ξαναπές» (1982),ερμηνεύοντας δύο τραγούδια. Ο Άσιμος ήταν ο δεύτερος άνθρωπος, μετά τον Λοΐζο, που τον επηρέασε αρκετά με την ιδιότυπη προσωπικότητά του. Το 1987 το επαληθεύει με τα «Χαιρετίσματα» , με τραγούδια δικά του, του Νικόλα Άσιμου, της Αφροδίτης Μάνου και του Χρήστου Τόλιου.
-Το 1992 τραγούδησε για δεύτερη φορά - μετά το 1978 στο «Σταυρό του Νότου» - Νίκο Καββαδία και Θάνο Μικρούτσικο στο δίσκο «Γραμμές των Οριζόντων».
-Ερμήνευσε πάλι Νικόλα Άσιμο το 1992 στο «Φαλιμέντο του κόσμου» και στα επόμενα χρόνια, κυκλοφόρησε τη «Σφεντόνα» το 1992 και το «Δε Σηκώνε»ι το 1994, με συνεργάτες του τους Αλκη Αλκαίο, Χριστόφορο Κροκίδη, Βασίλη Γιαννόπουλο, Σταμάτη Μεσημέρη, Αφροδίτη Μάνου, Οδυσσέα Ιωάννου, Μίνω Μάτσα.
-Ο Χριστόφορος Κροκίδης, στενός συνεργάτης του για 20 σχεδόν χρόνια.
-Ο Βασίλης έχει στο ενεργητικό του 36 προσωπικούς δισκους και πάνω απο 70 συμμετοχές σε άλλους δίσκους.
-Από τις αρχές της δεκαετίας του '90 σύντροφος του είναι η Ελληνίδα ηθοποιός Ελένη Ράντου, με την οποία παντρεύτηκαν το 1994 και δύο χρόνια μετά (1996), απέκτησαν μία κόρη, τη Νικολέτα.
Πορνεία ονομάζεται η πρακτική της παροχής του σώματος προς συνουσία έναντι χρηματικής αμοιβής. Το άτομο που παρέχει σεξουαλικές υπηρεσίες με τον τρόπο αυτό ονομάζεται «εκδιδόμενο» - και ειδικότερα η γυναίκα «ιερόδουλη» ή κοινώς «πόρνη». Η πορνεία κάποιες φορές αναφέρεται και ως «το αρχαιότερο επάγγελμα του κόσμου». Λεπτομερείς νόμοι για την πορνεία είχαν ήδη θεσπιστεί από το Σόλωνα στην αρχαία Αθήνα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατά το ελληνικό δίκαιο η πορνεία, δηλαδή η επί χρήμασι παροχή του σώματος προς συνουσία, εφόσον ασκείται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία δεν αποτελεί αδίκημα. Απαιτείται όμως προηγουμένως άδεια της τοπικής αρμόδιας αρχής (αστυνομικής ή λιμενικής) για την εγκατάσταση ιερόδουλης σε οποιοδήποτε οίκημα και ο χαρακτηρισμός αυτού ως «οίκος ανοχής». Ταυτόχρονα, επιβάλλεται και η παρακολούθηση της υγείας της ιερόδουλης από γιατρούς του δημοσίου. Η προαγωγή στην πορνεία αποτελεί έγκλημα και ονομάζεται «μαστροπεία». Σύμφωνα με το άρθρο 349 του Ποινικού Κώδικα, "όποιος κατ' επάγγελμα ή από κερδοσκοπία προάγει στην πορνεία γυναίκες τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δεκαοκτώ μηνών και με χρηματική ποινή". Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 347 του Ποινικού Κώδικα, είναι παράνομη η ανδρική πορνεία.
Ο οίκος ανοχής (ή πορνείο ή μπορντέλο ή μπουρδέλο) είναι ένα οίκημα όπου μία ή περισσότερες πόρνες δέχονται πελάτες με σκοπό τη σεξουαλική συνεύρεση μαζί τους έναντι αμοιβής. Η συνεύρεση είναι σύντομη σε διάρκεια.
Στην Αθήνα, οίκοι ανοχής βρίσκονται στις περιοχές γύρω από την πλατεία Βάθη, την Αττική (Λιοσίων) και στην περιοχή του Μεταξουργείου. Επίσης, η οδός Φυλής συγκεντρώνει δεκάδες οίκους ανοχής. Στη Θεσσαλονίκη, τα Λαδάδικα ήταν περιοχή με οίκους ανοχής και κακόφημα κέντρα. Στον Πειραιά, η περιοχή της Τρούμπας συγκέντρωνε πολλούς οίκους ανοχής μέχρι την δεκαετία του 70.
Στην Αθήνα, οι οίκοι ανοχής πολλές φορές είναι παλιά νεοκλασικά σπίτια. Διακρίνονται από τη λάμπα που είναι αναμμένη στην είσοδο και δηλώνει ότι δέχεται πελάτες. Στο παρελθόν η λάμπα αυτή ήταν κόκκινη, ως πρόσθετο σημάδι αναγνώρισης προκειμένου να αποφεύγεται η όχληση στους κατοίκους διπλανών σπιτιών. Τη λειτουργία ενός οίκου ανοχής φροντίζει ένας υπάλληλος, γυναίκα ή ενδεχομένως άνδρας (πολύ συχνά ομοφυλόφιλος), η αποκαλούμενη τσατσά. Συνήθως αναλαμβάνει και καθήκοντα καθαρισμού αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι και η ιδιοκτήτρια. Δεν αποκλείεται να ήταν και η ίδια στο παρελθόν πόρνη. Μία άλλη δραστηριότητα της τσατσάς είναι να ενημερώνει τους πελάτες για τις ικανότητες της κάθε πόρνης και να ειδοποιεί τους λεγόμενους νταβατζίδες ("προστάτες" της επιχείρησης ή της πόρνης) σε περίπτωση που κάποιος πελάτης συμπεριφέρεται άσχημα. Οι οίκοι ανοχής λειτουργούν κάθε ημέρα από το πρωί έως αργά το βράδυ, με δύο ή περισσότερες γυναίκες που εναλλάσσονται σε βάρδιες των πέντε με επτά ωρών. Οι πελάτες περιμένουν σε ένα χώρο υποδοχής και ζητούν να συνευρεθούν με μία συγκεκριμένη υπάλληλο του οίκου (οπότε και τηρείται, αν χρειαστεί, η σειρά προτεραιότητας). Σε άλλες περιπτώσεις επιλέγουν την πόρνη αφού πρώτα δουν όλες τις εργαζόμενες. Συχνά, οι πελάτες καταλήγουν στον οίκο της προτίμησής τους αφού πρώτα επισκεφτούν πολλά πορνεία (μια πρακτική που λέγεται μπουρδελότσαρκα). Στη συνέχεια, αποσύρονται μαζί της σε ένα δωμάτιο όπου και συνευρίσκονται. Τέλος, η τσατσά τους ειδοποιεί αν υπερβούν τον διαθέσιμο χρόνο. Η πληρωμή για τις υπηρεσίες της πόρνης γίνεται πριν από τη συνεύρεση (συχνά για λόγους ασφαλείας). Το ποσό ανέρχεται (2007) σε 15 με 40 ευρώ με μέση τιμή τα 20 με 30 ευρώ. Το ύψος του ποσού κυμαίνεται ανάλογα με την δημοφιλία της πόρνης ή την ηλικία της ή τις υπηρεσίες που προσφέρει.
Νομιμότητα
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι οίκοι ανοχής στην Ελλάδα όπως και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είναι νόμιμοι υπό προϋποθέσεις και φορολογούνται κανονικά όπως κάθε άλλη επιχείρηση. Βάσει του νόμου 2734/1999 οι εργαζόμενες πρέπει να έχουν άδεια από τις αρμόδιες αρχές προκειμένου να ασκήσουν το επάγγελμα της πόρνης, και βάσει της άδειας υποχρεούνται να υποβάλλονται ανά δεκαπέντε ημέρες σε ιατρικές εξετάσεις για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Είναι απαραίτητο να κατέχουν άδεια εγκατάστασης- χρήσης οικήματος η οποία είναι προσωπική, έχει ισχύ δύο χρόνια και χορηγείται από την δημοτική αρχή της περιοχής της έδρας του οίκου ανοχής, ύστερα από σύμφωνη γνώμη ειδικής για την περίσταση επιτροπής.
Πορνεία στην αρχαία Ελλάδα
Η πορνεία αποτελούσε στοιχείο του βίου των αρχαίων Ελλήνων ήδη από την αρχαϊκή εποχή. Στις σημαντικότερες ελληνικές πόλεις και κυρίως στα λιμάνια, αποτελούσε σημαντική οικονομική δραστηριότητα απασχολώντας σημαντικό μέρος του πληθυσμού. Σε καμία περίπτωση δεν θεωρούταν παράνομη: οι πόλεις δεν την απαγορεύουν και οι οίκοι ανοχής λειτουργούσαν στα φανερά. Στην Αθήνα, στο μεγάλο νομοθέτη Σόλωνα αποδίδεται η ίδρυση κρατικών πορνείων με προσιτές τιμές. Ωστόσο η δραστηριότητα αυτή δεν κατανεμόταν ίσα ανάμεσα στα δύο φύλα: γυναίκες όλων των ηλικιών καθώς και νεαρά αγόρια εκδίδονταν, για μια πελατεία που απαρτιζόταν σχεδόν αποκλειστικά από άνδρες.
Γυναικεία πορνεία
Ο Ψευδοδημοσθένης, σε λόγο που απευθυνόταν σε ένα δικαστικό σώμα του 4ου αιώνα π.Χ. αναφέρει: «διαθέτουμε πόρνες για την απόλαυσή μας, παλλακίδες για να μας παρέχουν καθημερινή φροντίδα και συζύγους για να μας παρέχουν νόμιμα τέκνα και για να αποτελούν τους πιστούς φύλακες του οίκου μας» Ακόμη κι αν η αλήθεια δεν ήταν τόσο γραφική, ωστόσο αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι αρχαίοι δεν διέθεταν ηθικούς φραγμούς αναφορικά με την προσφυγή στις εκδιδόμενες γυναίκες.
Παράλληλα, οι νόμοι απαγορεύουν αυστηρότατα τις σχέσεις εκτός γάμου με μία γυναίκα από την τάξη των ελεύθερων πολιτών. Ο απατημένος σύζυγος είχε το δικαίωμα να θανατώσει τον αντίζηλό του αν τον έπιανε επ’ αυτοφόρω, ομοίως και κάποιον βιαστή. Καθώς η μέση ηλικία γάμου για τους άνδρες ήταν τα 30 έτη, ο νεαρός Αθηναίος που επιθυμούσε να έχει ετεροφυλοφιλικές σχέσεις δεν είχε άλλη επιλογή από το να στραφεί στις δούλες του ή στις πόρνες.
Η ύπαρξη εκδιδόμενων γυναικών με πελατεία άλλες γυναίκες δεν είναι επιβεβαιωμένη. Ο Αριστοφάνης, ως πρόσωπο που λαμβάνει μέρος στο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα, αναφέρει τις «εταιρίστριες» στην περίφημη ιστορία του για τον Έρωτα, όπου όλοι οι άνθρωποι προήλθαν από τη διαίρεση πλασμάτων με δύο κεφάλια και οχτώ μέλη. Για εκείνον, οι γυναίκες που προέκυψαν από τα κομμάτια των πρωτόγονων γυναικών δεν έχουν μεγάλη επιθυμία για άνδρες: προτιμούν τις γυναίκες, και από εκεί προήλθαν οι «εταιρίστριες». Ορισμένοι φιλόλογοι υποθέτουν πως αναφέρεται σε εκδιδόμενες γυναίκες που προσανατολίζονταν στη γυναικεία πελατεία με λεσβιακές προτιμήσεις Ο Λουκιανός ο Σαμοσατεύς αναφέρεται στην πρακτική αυτή στο έργο «Διάλογος για τις πόρνες», ωστόσο είναι πιθανόν απλά να πρόκειται για αναφορά στο απόσπασμα αυτό του Πλάτωνα.
Οι εκδιδόμενες γυναίκες μπορούν να ταξινομηθούν σε διάφορες κατηγορίες. Τελευταίες στην κλίμακα κατατάσσονταν οι πόρνες, οι οποίες σύμφωνα και με την ετυμολογία της λέξης – προέρχεται από το ρήμα «πέρνημι» που σημαίνει «πουλώ» - ανήκαν στους «πορνοβοσκούς», δηλαδή σε προαγωγούς που λάμβαναν τμήμα των εσόδων τους. Οι τελευταίοι μπορούσαν να είναι πολίτες, για τους οποίους μπορούσαν να αποτελούν πηγή εσόδων όπως όλες οι άλλες. Ένας ρήτορας του 4ου αιώνα αναφέρει δύο σαν τμήματα της περιουσίας του. Ο Θεόφραστος αναφέρει τον προαγωγό πλάι στον πανδοχέα και τον συλλέκτη φόρων σε έναν κατάλογο επαγγελμάτων που είχε συντάξει.Ένας τέτοιος ιδιοκτήτης μπορούσε επίσης να ανήκει στην τάξη των μετοίκων.
Κατά την κλασική εποχή, τα κορίτσια ήταν δούλες βαρβαρικής καταγωγής. Από την ελληνιστική εποχή και μετά εμφανίζονται και μικρά κορίτσια τα οποία εκτέθηκαν από τον πολίτη πατέρα τους, και οι οποίες θεωρούνταν δούλες μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Η περίπτωση αυτή μοιάζει συνηθισμένη, σε σημείο που ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, τον 2ο αιώνα μ.Χ., προειδοποιεί εκείνους που συχνάζουν σε πορνεία για τον κίνδυνο της αιμομιξίας: «πόσοι πατεράδες, έχοντας ξεχάσει τα παιδιά που εγκατέλειψαν, έχουν, εν αγνοία τους, συνάψει ερωτικές σχέσεις με το γιο τους που εκδίδεται ή με την κόρη τους που έγινε πόρνη...»Αυτές οι γυναίκες εργάζονταν τις περισσότερες φορές σε οίκους ανοχής, σε συνοικίες που ήταν διαβόητες για τη φιλοξενία τέτοιων δραστηριοτήτων, όπως ο Πειραιάς (το λιμάνι της Αθήνας) ή ο Κεραμεικός. Οι τελευταίες υποδέχονταν ναυτικούς και φτωχούς πολίτες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην κατηγορία αυτή άνηκαν και τα κορίτσια που εργάζονταν στους κρατικούς αθηναϊκούς οίκους ανοχής. Σύμφωνα με τον Αθήναιο, που με τη σειρά του επικαλείται τον κωμικό ποιητή Φιλήμονα και τον ιστορικό Νίκανδρο από την Κολοφώνα, ήταν ο νομοθέτης Σόλων αυτός που «ανυπόμονος να καλμάρει τις ορμές των νεαρών ανδρών, πήρε την πρωτοβουλία να ανοίξει οίκους ανοχής και να εγκαταστήσει εκεί νεαρές γυναίκες αγορασμένες». Έτσι, ένα από τα πρόσωπα στις «Αδελφές» ξεσπά:
«Εσύ, Σόλων, έφτιαξες ένα νόμο κοινής ωφέλειας, καθώς είσαι εσύ εκείνος που πρώτος, θα έλεγε κανείς, κατάλαβε την ανάγκη ύπαρξης ενός τέτοιου δημοκρατικού και αγαθοεργούς ιδρύματος, ας είναι μάρτυράς μου ο Ζευς! Είναι σημαντικό να το πω αυτό. Η πόλη μας έβριθε νεαρών αγοριών τα οποία η φύση εξανάγκαζε με σκληρότητα να παρασύρονται σε λάθος δρόμους. Για εκείνα αγόρασες και κατόπιν εγκατέστησες κορίτσια σε διάφορες συνοικίες, εξοπλισμένες και έτοιμες για τη δουλειά. Στέκονται γυμνές, από φόβο μήπως έσφαλλες, ρίξε μια ματιά στα πάντα. Ίσως δεν νιώθεις στην καλύτερή σου φόρμα, ίσως έχεις κάτι που σε στενοχωρεί. Αλλά η πόρτα τους παραμένει ανοιχτή. Τιμή, ένας οβολός, μπες μέσα! Δεν υπάρχει ίχνος σεμνοτυφίας ή ανοησίας, ούτε τραβιέται μακρυά σου. Αντίθετα θα πάρεις για τα χρήματά σου ό,τι θες και όπως το θες. Βγαίνεις. Πες της να πάει να πνιγεί, είναι ένα τίποτα για σένα».
Όπως υπογραμμίζει το πρόσωπο αυτό, οι οίκοι ανοχής του Σόλωνα παρείχαν σεξουαλική απόλαυση προσιτή σε όλους, ανεξαρτήτως εισοδήματος. Μάλιστα ο Σόλων κατασκεύασε χάρις στους φόρους που επέβαλε στα σπίτια αυτά ένα ναό αφιερωμένο στην Αφροδίτη Πάνδημο, στην κυριολεξία στην Αφροδίτη όλου του λαού. Ακόμη κι αν η αλήθεια της παραπάνω αφήγησης είναι υπό αμφισβήτηση, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι οι Αθηναίοι θεωρούσαν την πορνεία συστατικό της δημοκρατίας.
Μιλώντας για τιμές, υπάρχουν διάφορες αναφορές στην τιμή του ενός οβολού για τις οικονομικότερες κοπέλες, που ικανοποιούσαν τουλάχιστον τις βασικές ανάγκες. Είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς αν πρόκειται για αληθινή τιμή ή απλά για μια ρήση που αντικατοπτρίζει μια «τιμή ευκαιρίας».
Aνεξάρτητες πόρνες
ΑπάντησηΔιαγραφήΈνα σκαλί υψηλότερα βρίσκονταν οι πόρνες που κάποτε ήταν δούλες και πλέον είχαν κερδίσει την ελευθερία τους. Η θέση τους ήταν κοντά σε εκείνη της εταίρας ή της παλλακίδας. Εκτός από την ευκαιρία να παρουσιάζονται ενώπιον των πιθανών πελατών τους, είχαν και πρόσβαση στο δημόσιο βίο. Έχουν βρεθεί σανδάλια των οποίων οι σόλες ήταν έτσι κατασκευασμένες ώστε να αφήνουν στο έδαφος το αποτύπωμα «ΑΚΟΛΟΥΘΙ», που σημαίνει «ακολούθησέ με». Χρησιμοποιούσαν επίσης μακιγιάζ, κάθε άλλο παρά διακριτικό. Ο Εύβουλος, ποιητής της Μέσης Κωμωδίας, τις περιγελά:
«...σοβαντισμένες με στρώματα λευκού μολύβδου, ... μάγουλα βαμμένα με χυμό από μούρα. Κι αν βγείτε κάποια μέρα του καλοκαιριού, δύο αυλάκια από μελάνι τρέχουν από τα μάτια σας, και ο ιδρώτας που κυλά από τα μάγουλά σας πάνω στο λαιμό αφήνει χρωματιστό αυλάκι, ενώ οι τρίχες που πετούν γύρω από τα πρόσωπά σας μοιάζουν γκρίζες, τόσο γεμάτες από λευκό μόλυβδο».
Η προέλευση αυτών των γυναικών ποικίλλει: γυναίκες μέτοικοι που δεν έβρισκαν άλλο επάγγελμα στη νέα τους πατρίδα, φτωχές χήρες, παλαιές πόρνες που εξαγόρασαν την ελευθερία τους, συχνά με πίστωση. Στην Αθήνα ήταν υποχρεωμένες να καταγράφονται σε μητρώα και να καταβάλλουν φόρους. Ορισμένες μάλιστα κατάφεραν να φτιάξουν περιουσία από το επάγγελμά τους. Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ. στην Κόπτο της ρωμαϊκής Αιγύπτου, τα διόδια για τις πόρνες ανέρχονταν στις 108 δραχμές, ενώ οι υπόλοιπες γυναίκες κατέβαλλαν μόλις 20.
Το ποσό με το οποίο χρέωναν τις υπηρεσίες τους είναι δύσκολο να εκτιμηθεί: Τον 4ο αιώνα π.Χ., ο Θεόπομπος αναφέρει ότι οι πόρνες δεύτερης κατηγορίας ζητούσαν ένα στατήρα (τέσσερις δραχμές), ενώ τον 1ο αιώνα π.Χ. ο επικούρειος φιλόσοφος Φιλόδημος από τα Γάδαρα αναφέρει ένα σύστημα συνδρομών σύμφωνα με το οποίο καταβάλλονταν πέντε δραχμές για δώδεκα επισκέψεις. Τον 2ο αιώνα π.Χ., στο έργο του «Διάλογος για τις πόρνες», ο Λουκιανός ο Σαμοσατεύς βάζει την πόρνη Αμπέλιδα να θεωρεί την τιμή των πέντε δραχμών ανά επίσκεψη μέτρια τιμή. Στο ίδιο κείμενο, μια νεαρή παρθένα μπορεί να ζητήσει μία μνα, δηλαδή εκατό δραχμές, ακόμη και δύο μνες, αν ο πελάτης ήταν ορεξάτος. Μια νέα και όμορφη κοπέλα μπορούσε να πετύχει καλύτερη τιμή από μία συνάδελφό της μεγαλύτερης ηλικίας, αν και η εικονογραφία από τα κεραμικά αγγεία καταδεικνύει την ύπαρξη ειδικής αγοράς για τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Επίσης ρόλο έπαιζε το αν ο πελάτης απαιτούσε αποκλειστικότητα. Υπήρχαν επίσης ομαδικές συμφωνίες: μια παρέα φίλων μπορούσε να αγοράσει την αποκλειστικότητα, με τον καθένα τους να δικαιούται προκαθορισμένο χρόνο.
Αναμφίβολα μπορεί κανείς να κατατάξει στην κατηγορία αυτή τις μουσικούς και τις χορεύτριες που προσέφεραν ψυχαγωγία στα συμπόσια των ανδρών. Ο Αριστοτέλης αναφέρει ανάμεσα στις αρμοδιότητες δέκα αξιωματούχων, των αστυνόμων (πέντε εντός των τειχών και πέντε στον Πειραιά), την εποπτεία των κοριτσιών που έπαιζαν τον αυλό ή τη λύρα ή την κιθάρα ώστε να μην χρεώνουν ποσά άνω των δύο δραχμών τη βραδιά. Οι σεξουαλικές υπηρεσίες μπορούσαν να αποτελούν μέρος της συμφωνίας, παρά τον έλεγχο των αστυνόμων, με τις τιμές ολοένα και να ανεβαίνουν ανάλογα με την περίοδο.
Εταίρες
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην κορυφή της ιδιόμορφης αυτής ιεραρχίας. Δεν περιορίζονται στο να προσφέρουν σεξουαλικές υπηρεσίες, με την ίδια τη λέξη «εταίρα» να σημαίνει «σύντροφος». Στις περισσότερες περιπτώσεις διέθεταν ευρεία μόρφωση και μπορούσαν να λάβουν μέρος σε συζητήσεις καλλιεργημένων ανθρώπων, για παράδειγμα στα συμπόσια. Αποτελούν τις μοναδικές γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα, με εξαίρεση τις Σπαρτιάτισσες, που απολάμβαναν την ανεξαρτησία τους και μπορούσαν να διαθέτουν προσωπική περιουσία. Ένα τέτοιο είδος παλλακίδας δεν πληρωνόταν με τη βραδιά, αλλά λάμβανε δώρα από τους «εταίρους» και τους «φίλους» της ώστε να ζει μια άνετη ζωή. Αξιοσημείωτη είναι η ομοιότητά τους με τις γκέισες στην ιαπωνική παράδοση.
Στην πλειοψηφία τους οι εταίρες άνηκαν στην τάξη των μετοίκων, με διάσημα παραδείγματα τη Νέαιρα, η οποία καταγόταν από την Κόρινθο και τη Φρύνη από τη Βοιωτία. Ωστόσο η επιφανέστερη γυναίκα του 5ου αιώνα π.Χ. ήταν η Ασπασία, η εταίρα που σύμφωνα με την παράδοση αποτέλεσε τη σύντροφο του Περικλή. Στον κύκλο της άνηκαν διάσημοι φιλόσοφοι και καλλιτέχνες της εποχής, όπως ο Σωκράτης και οι μαθητές του, αλλά και ο γλύπτης Φειδίας. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, «δέσποζε ανάμεσα στους επιφανέστερους των πολιτικών και ενέπνεε στους φιλοσόφους μια επιρροή που δεν ήταν ούτε ισχνή ούτε αμελητέα».
Στις μέρες μας επιβιώνουν τα ονόματα ορισμένων γυναικών που έζησαν ως εταίρες. Στην κλασική εποχή συναντούμε τη Θεοδότα, σύντροφο του Αλκιβιάδη, με την οποία ο Σωκράτης συζητά στα «Απομνημονεύματα». Επίσης τη Νέαιρα, εταίρα που αποτελεί το κυρίως θέμα ενός ρητορικού λόγου του Ψευδο-Δημοσθένη. Από την πλευρά της η Φρύνη αποτέλεσε το μοντέλο για την Αφροδίτη της Κνίδου, αριστουργηματικό έργο του μεγάλου Πραξιτέλη, του οποίου υπήρξε ερωμένη, καθώς επίσης και του Υπερείδη, ο οποίος την υπερασπίστηκε σε μια δίκη. Η Λεόντιον ήταν σύντροφος του Επίκουρου και φιλόσοφος η ίδια. Κατά την ελληνιστική περίοδο μαθαίνουμε για την Πυθονίκη, σύντροφο του Άρπαλου, του θησαυροφύλακα του Αλεξάνδρου του Μέγα ή ακόμη για τη Θαΐδα, ερωμένη του ίδιου του Αλεξάνδρου και κατόπιν του Πτολεμαίου του Σωτήρος. Επίσης γνωστή εταίρα ήταν και η Λάμια, κόρη αθηναίου πολίτη και ερωμένη του Δημητρίου του Πολιορκητή.
Ορισμένες από τις εταίρες αυτές είχαν μεγάλη περιουσία. Ο Ξενοφών περιγράφει τη Θεοδότα περιτριγυρισμένη από δούλους, πλουσιοπάροχα ντυμένη και κάτοικο ενός υπερπολυτελούς σπιτιού. Άλλες ξεχώριζαν εξαιτίας των αψυχολόγητων χρηματικών ποσών που ξόδευαν: η Ροδόπις, Αιγυπτία που απελευθέρωσε ο αδερφός της ποιήτριας Σαπφούς, έμεινε στην ιστορία επειδή ζήτησε την ανέγερση μιας πυραμίδας. Ο Ηρόδοτος αμφιβάλλει για την αλήθεια αυτής της αφήγησης, ωστόσο αναφέρεται σε μια πολυτελή επιγραφή που η ίδια αφιέρωσε στους Δελφούς. Τα χρηματικά ποσά που πληρώνονταν οι εταίρες δεν ήταν σταθερά για όλες, ωστόσο είναι σίγουρο πως ήταν υψηλότερα από εκείνα που εισέπρατταν οι συνηθισμένες πόρνες. Στη Νέα Κωμωδία, κυμαίνονται από τις 20 έως τις 60 μνες για έναν ακαθόριστο αριθμό ημερών. Ο Μένανδρος αναφέρει μια εταίρα που κέρδιζε τρεις μνες την ημέρα, όσο δηλαδή δέκα πόρνες μαζί. Αν πιστέψει κανείς τον Αύλο Γέλλιο, οι παλλακίδες της κλασικής εποχής ζητούσαν μέχρι και 10.000 δραχμές τη βραδιά.
Καμιά φορά είναι δύσκολο να γίνει διάκριση ανάμεσα στις εταίρες και τις απλές πόρνες: και στις δύο περιπτώσεις η γυναίκα μπορούσε να είναι ελεύθερη ή δούλη, ανεξάρτητη ή υπό την «προστασία» κάποιου προαγωγού. Οι αρχαίοι συγγραφείς σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούν αδιακρίτως και τους δύο όρους. Κατ' επέκταση ορισμένοι μελετητές αμφιβάλλουν αναφορικά με τη διάκριση ανάμεσά τους, ή ακόμη και για το αν η λέξη εταίρα δεν ήταν παρά ένας ευφημισμός.
Η ιερή πορνεία
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην Ελλάδα δεν άνθησε το φαινόμενο της ιερής πορνείας στο βαθμό που αυτό συνέβη στην Εγγύς Ανατολή. Οι μόνες γνωστές περιπτώσεις αφορούν περιοχές στα πέρατα του αρχαίου ελληνικού κόσμου, όπως στη Σικελία, την Κύπρο, τον Πόντο ή την Καππαδοκία. Διάσημη ωστόσο είναι η περίπτωση του ιερού ναού της Αφροδίτης στην Κόρινθο όπου υπηρετούσαν πολυάριθμα κορίτσια τουλάχιστον από την κλασική εποχή κι έπειτα. Το 464 π.Χ., ένας άνδρας από την Κόρινθο, ο Ξενοφών, νικητής των αγώνων δρόμου και του πεντάθλου στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αφιέρωσε στην Αφροδίτη ως ένδειξη ευγνωμοσύνης εκατό νεαρές κοπέλες. Η ιστορία αυτή διασώθηκε μέσω ενός ύμνου του Πινδάρου για τις «φιλόξενες κοπέλες, υπηρέτριες της Πειθούς στην πολυτελή Κόρινθο» Κατά τη ρωμαϊκή εποχή, σύμφωνα με το Στράβωνα,[25] ο ναός απασχολούσε πάνω από χίλιες κοπέλες που εκδίδονταν στο όνομα της θεάς. Ο Οράτιος γράφει: «δεν έχει ο καθένας τη δυνατότητα να πάει στην Κόρινθο», κάτι που τονίζει αφενός το πόσο ευχάριστη ήταν η διαμονή εκεί, αφετέρου το πόσο κόστιζε.
Σπάρτη
Ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις, μόνο η Σπάρτη κατέχει τη φήμη πως δεν φιλοξένησε ποτέ οίκο ανοχής. Ο Πλούταρχος αποδίδει το φαινόμενο στην απουσία πολύτιμων μετάλλων και πραγματικού χρήματος – η Σπάρτη χρησιμοποιούσε νόμισμα από σίδερο που δεν αναγνωριζόταν από κανέναν άλλο και το οποίο κανείς δεν ενδιαφερόταν να υιοθετήσει. Συνεπώς δεν υπάρχουν σήμερα ίχνη της δραστηριότητας αυτής στην Σπάρτη κατά την αρχαϊκή ή κλασική εποχή. Η μόνη προκλητική μαρτυρία που διαθέτουμε ανήκει σε ένα βάζο του 6ου αιώνα π.Χ., το οποίο και παρουσιάζει μια ομάδα γυναικών που έπαιζαν τον αυλό σε ένα δείπνο ανδρών. Ωστόσο μοιάζει να μην αφορά πραγματικά μια απεικόνιση της καθημερινότητας στην πόλη, αλλά ένα τυχαίο μοτίβο εικονογραφίας. Η παρουσία ενός φτερωτού δαίμονα, φρούτων, χλωρίδας κι ενός βωμού αφήνουν να εννοηθεί πως πρόκειται για κάποιο τελετουργικό δείπνο προς τιμήν κάποιας θεότητας της γονιμότητας, ίσως της Ορθίας Αρτέμιδος ή του Υακύνθιου Απόλλωνα.
Εντούτοις, κατά την κλασική περίοδο απαντώνται στη Σπάρτη εταίρες. Ο Αθήναιος κάνει αναφορά στις παλλακίδες με τις οποίες περνούσε τις νύχτες του ο Αλκιβιάδης κατά την εξορία του στη Σπάρτη. Ο Ξενοφών από την πλευρά του, αφηγούμενος τη συνωμοσία του Κινάδωνα (αρχές 4ου αιώνα π.Χ.) αναφέρεται σε μία πανέμορφη γυναίκα, η οποία κατηγορήθηκε ότι διέφθειρε τους άνδρες, γέρους και νέους, που επισκέπτονταν τον Αυλώνα. Πιθανότατα πρόκειται για κάποια εταίρα.
Από τον 3ο αιώνα π.Χ. κι έπειτα, οπότε και μεγάλες ποσότητες ξένου χρήματος άρχισαν να κυκλοφορούν στη γη της Λακωνίας, η Σπάρτη αρχίζει να υιοθετεί συνήθειες των έτερων ελληνικών πόλεων. Κατά την ελληνιστική περίοδο, ο Πολέμων από το Ίλιον, περιγράφει στο έργο «Προσφορές στη Λακεδαίμονα» ένα διάσημο πορτραίτο της εταίρας Κοττίνας, καθώς και μια αγελάδα από μπρούτζο που η ίδια αφιέρωσε. Προσθέτει δε πως κάποτε του έδειξαν σαν αξιοθέατο τον οίκο ανοχής που εκείνη διατηρούσε κοντά στο ναό του Διονύσου.
Γενετήσιες σχέσεις στην αρχαία Ελλάδα
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε τον όρο γενετήσιες σχέσεις στην αρχαία Ελλάδα αναφερόμαστε στις ερωτικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων και στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονταν σε κοινωνικό και δικαιοπρακτικό επίπεδο.
Οι βασικές περιοχές της κοινoτικής σεξουαλικής ζωής των Αρχαίων ήταν: ο Γάμος, η Πορνεία και η Παιδεραστία. Στο θρησκευτικό επίπεδο συναντάμε τον λατρειακό σεβασμό του φαλλού, όπως και άλλες σεξουαλικές τελετουργίες στη λατρεία και τα μυστήρια γονιμότητας. Μέρος της σεξουαλικότητας στην περιοχή της θρησκείας ήταν και η Ιεροδουλεία, μία μορφή τελετουργικής πορνείας των ναών με ανατολική προέλευση, που σκόπευε επιπλεόν στην αύξηση των εσόδων του ναού.
Η ανδροκρατούμενη αρχαία ελληνική κοινωνία δεν έδινε ανάλογες επιλογές και διεξόδους στην γυναικεία σεξουαλικότητα. Για την ανύπανδρη γυναίκα δεν υπήρχε ανάλογη ανεκτικότητα σε τέτοιες συμπεριφορές σε αντίθεση με τον άνδρα, τουλάχιστο μέχρι την ηλικία του γάμου, κάπου στα 30 χρόνια του. Γενικά, από έναν παντρεμένο άνδρα ανέμεναν να παραιτείται από εξωσυζυγικές σχέσεις είτε επρόκειτο για σχέση με πόρνες είτε για παιδεραστική γενετήσια επικοινωνία.
Kάθε έρευνα για τη σεξουαλικότητα των Ελλήνων, επειδή οι σχετικές πηγές κειμένων και εικαστικών παραστάσεων είναι σχεδόν αποκλειστικά αττικής προελεύσεως, αντικατροπτρίζει τις αντίστοιχες συνήθειες γεωγραφικά, καθώς οι μαρτυρίες από άλλα ελληνικά κέντρα παραμένουν σποραδικές και μεταξύ τους ασύμφωνες.
Παλλακεία
Η Παλλακεία, ήταν θεσμός που ίσχυε παράλληλα με τον γάμο, και που σήμαινε τη χωρίς γάμο συμβίωση άνδρα και γυναίκας.
Για τις ελεύθερες γυναίκες, αντίθετα από τους άνδρες, η σεξουαλική επικοινωνία επιτρεπόταν αποκλειστικά μόνο μέσα στο γάμο. Η παλλακεία αν και δεν ήταν νομιμοποιημένος γάμος πολιτών, εν τούτοις είχε de facto νομιμοποίηση και σε μερικά σημεία αντιμετωπίζονταν από τη νομοθεσία σαν νόμιμος γάμος. Νομικά, μόνο η σύζυγος έπαιρνε την κοινωνική θέση του άνδρα, αλλά η παλλακίδα είχε από τον νόμο την ίδια προστασία με τη σύζυγο σε περιπτώσεις προσβλητικής συμπεριφοράς προς το πρόσωπό της.
Είναι όμως αλήθεια πως η σχέση της παλλακίδας αντιμετωπιζόταν ως κατώτερου βαθμού συγκριτικά με τον κύριο γάμο, και τα παιδιά της είχαν ανάλογη αντιμετώπιση, με λιγότερα δικαιώματα από τα παιδιά της νόμιμης συζύγου. Σίγουρα αυτό σχετιζόταν και με την καταγωγή των γυναικών, καθώς το στοιχείο που θα όριζε αν μια κοπέλα είχε περισσότερες πιθανότητες να γίνει νόμιμη σύζυγος ή παλλακίδα, ήταν η προίκα, καθώς στην Αθήνα, σπάνια μια κοπέλα γινόταν νόμιμη σύζυγος χωρίς αυτήν. Έτσι εξάγεται το συμπέρασμα πως οι παλλακίδες θα πρέπει να ήταν φτωχά κορίτσια αττικών οικογενειών. Ο Πλάτωνας αναφέρει, σχετικά με το φαινόμενο της παλλακείας, στο έργο του Νόμοι (VIII, 841d):
Κι ας μην τολμήσει κανείς ν' αγγίξει άλλο πρόσωπο ελεύθερης καταγωγής εκτός απ' τη γυναίκα του, ούτε να σπείρει είτε με παλλακίδες νόθα παιδιά [...]'
Μέσα στο σπίτι, η σύζυγος είχε ως κύριο έργο και ήταν αφοσιωμένη στην ανατροφή των παιδιών και στη διαχείριση των οικιακών. Η παλλακίδα, ήταν αυτή που συνήθως περιποιόταν τον άνδρα, κάτι ανάμεσα σε σύζυγος και εταίρα. Ο σύζυγος μπορούσε να επιμένει στο προνόμιο του για εξωσυζυγικό έρωτα, χωρίς να αναμένει συνέπειες, καθώς η σεξουαλικότητα των γυναικών δεν ήταν στο ίδιο μέτρο αυτόνομη με του άνδρα. Από την άλλη όμως, αυτό δεν σήμαινε πως οι γυναίκες έβλεπαν ως αυτονόητη την παλλακεία, ώστε η νόμιμη σύζυγος να την αντιμετωπίζει με κατανόηση ή και να την έχει αποδεχθεί.
Πορνεία
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην ελληνική αρχαιότητα, το φαινόμενο της πορνείας σε ορισμένες πόλεις ήταν ενίοτε περιστασιακό και χωρίς ανταλλάγματα, αλλά σε άλλες αποτελούσε πηγή εισοδήματος. H πορνεία λειτουργούσε σε μεγάλο βαθμό, ως ρυθμιστής των ανικανοποίητων και επιθετικών σεξουαλικών ορμών, προς προστασία της κοινωνικής τάξης, διότι κρατούσε π.χ. τους ακόμη άγαμους μακριά από τις θυγατέρες και τις συζύγους των αστών. Επιπλέον, οι Ελληνίδες πόρνες, οι εταίρες, ως οι μόνες γυναίκες, που είχαν εισέλθει στη δημόσια ζωή, έπαιζαν σπουδαίο ρόλο στις ανδρικές συντροφιές, και καλλιεργούνταν ως σημαντική διασκέδαση για τους άνδρες. Οι πόρνες, πολύ συχνά ήταν δούλες (ή αυλητρίδες ή χορεύτριες), απαραίτητη συντροφιά στα συμπόσια, όπου ενδεχομένως να προέκυπτε η προώθησή από τον κύριό τους στην αγκαλιά κάποιων από τους συμμετέχοντες.
Σε οικονομικό επίπεδο, ήταν δυνατό να αγοράσει κάποιος δούλες με αποκλειστικό σκοπό να τις προωθήσει στην πορνεία και να κερδίζει τη ζωή του με τον τρόπο αυτό. Στον Πειραιά, στους δυο αιώνες της αθηναϊκής ηγεμονίας, τα πλήθη των ξένων, των ναυτικών και των βιαστικών ταξιδιωτών οδηγούσαν ορισμένους στην ιδέα να αποκομίσουν κέρδη από την εκμετάλλευση της πορνείας.
Εκτός όμως από την αγορά δούλων, πηγή προμήθειας κοριτσιών προορισμένων για την πορνεία ήταν και ο θεσμός της έκθεσης. Η έκθεση των νεογέννητων είναι συχνά μια ανάγκη για τις οικογένειες με πολύ ταπεινά έσοδα. Για τους φτωχότερους, τα κορίτσια είναι συχνά επιβαρυντικά μέλη για την οικογένεια, λόγω του φόβου για τα έξοδα της προίκας, και έτσι τα απειλούσε η έκθεση συχνότερα από τα αγόρια. Αυτό σήμαινε συνηθέστερα ότι τα περίμενε η τύχη της πορνείας, αφού πολλά από αυτά τα κοριτσάκια μαζεύονταν από τους δουλεμπόρους στους δρόμους όπου οι γονείς τους τα εγκατέλειπαν μόλις γεννηθούν.
Στην Αθήνα, η γνωστότερη συνοικία με πλήθος πορνείων ήταν ο Κεραμεικός, χώρος εργασίας των αγγειοπλαστών και συνοικία με αρκετή κίνηση. Όλοι εκείνοι που τα πενιχρά τους μέσα δεν τους επέτρεπαν να χαρούν στο σπίτι τους, όπως οι πλουσιότεροι, εταίρες πολυτελείας, οδηγούνται στη συνοικία του Κεραμεικού για να αναζητήσουν την ερωτική διασκέδαση.
Βεβαίως η πορνεία στην Αθήνα δεν ασκείτo μόνο στους οίκους που θέσπιζε το Κράτος, υπό την εποπτεία και προστασία επίσημων αξιωματούχων και με κανονική καταβολή των οφειλών στο Δημόσιο Ταμείο, αλλά επιπλέον, πολλά μικροεπαγγέλματα που ασκούσαν γυναίκες (όπως οι ανθοπώλιδες της Αγοράς), γίνονταν προκάλυμμα των σεξουαλικών υπηρεσιών προς τους περαστικούς, στην Αθήνα και τον Πειραιά.
Ιεροδουλεία
Η ιερή πορνεία είναι ένα ιδιόμορφο φαινόμενο στην αρχαιότητα, σύμφωνα με το οποίο νεαρά κορίτσια και αγόρια, αφιερωμένα από τους γονείς τους ή τους κυρίους τους σε ναούς στην υπηρεσία κάποιας θεότητας, προσέφεραν σεξουαλικές υπηρεσίες στους επισκέπτες του ναού. Οι υπηρεσίες αυτές ποίκιλαν ως προς το ιδεολογικό τους υπόβαθρο. Σε κάποιες περιπτώσεις, νεαρές γυναίκες που ετοιμάζονταν να παντρευτούν εντάσσονταν στις ιερόδουλες κάποιου ναού, ώστε να μαζέψουν την προίκα τους, χωρίς αυτό να αποτελεί εμπόδιο για τους μέλλοντες συζύγους.
Άλλοτε, οι ιερόδουλοι μοιάζουν να αποτελούν ένα μόνιμο ιερό "κλήρο" του ναού, στον οποίο πηγαίνουν τα έσοδα από τα αφιερώματα των επισκεπτών που συνέρχονταν με τους ιερόδουλους ενώ υπάρχουν και φορές όπου οι κοπέλες ήταν υποχρεωμένες να τηρήσουν το τοπικό έθιμο και να έρθουν μία μόνο φορά σε επαφή με έναν άγνωστο άνδρα. Μετά την συνεύρεση μπορούσαν να αποχωρήσουν για το σπίτι τους και ήταν έτοιμες για γάμο.
Από τον Ηρόδοτο μαθαίνουμε πως οι επισκέπτες πλησίαζαν την ιερόδουλο της αρεσκείας τους και αφού άφηναν τα χρήματα στα πόδια της, έλεγαν "Σε καλώ στο όνομα της θεάς" και εκείνη πλέον δεν μπορούσε να αρνηθεί σε κανένα τις υπηρεσίες της. Οι ιερόδουλες ήταν πόρνες, αλλά και ιέρειες, αφού τα δύο λειτουργήματα ήταν στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους. Όπως οι υπόλοιπες ιέρειες του ελληνικού κόσμου, συμμετείχαν επίσημα σε όλες τις τελετές όπου η "ιερή" παρέμβαση τους θεωρείτο απαραίτητη. Σε αντίθεση με τις "λαϊκές" πόρνες, οι ιερόδουλες είχαν σημαντική θέση στην κοινωνία.