Μιχάλης Τζαγκαράκης

Ο αυτοδίδακτος λυράρης, τραγουδιστής, συνθέτης και στιχουργός Μιχάλης Τζαγκαράκης γεννήθηκε στο Αποίνι το 1945 και μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ο πατέρας του καταγόταν από τις Καμάρες και υπήρξε ένας από τους καλύτερους λυράρηδες της εποχής του ενώ η μητέρα του ήταν πρόσφυγας από τη Σμύρνη. Ο Μιχάλης ήταν το πέμπτο από τα οκτώ παιδιά της οικογένειας και εκ των οποίων τα τέσσερα (Μιχάλης, Δημήτρης, Στέλιος, Γιώργος) ακολούθησαν μουσικά μονοπάτια. Ο Μιχάλης Τζαγκαράκης ξεκίνησε την καριέρα του παίζοντας και τραγουδώντας στα χωριά του Ηράκλειου που τότε σε όλα τα καφενεία του χωριού γίνονταν και ένα γλέντι και υπήρχε μεγάλος συναγωνισμός. Επαίζαν μόνο οι πιο αναγνωρισμένοι λυράρηδες και δεν μπορούσε εύκολα να διακριθεί. Η διάκριση του ήρθε όταν σε ένα γλέντι, στην Τουρλωτή, αυθόρμητα, αυτοσχεδίασε την πρώτη του σύνθεση το τραγούδι "Κουτσομπόλες". Ο ενθουσιασμός, τα χειροκροτήματα και το κέφι του κόσμου, όχι μόνο τον συγκίνησαν αλλά άλλαξαν εντελώς την καλλιτεχνική πορεία της ζωής του. Άρχισε να συνθέτει τραγούδια που έδιναν χαρά, γέλιο και κέφι στον κόσμο. Μερικά από αυτά είναι "Ο Προξενητής", "Περονόσπορος στα αμπέλια", "Μίνι φούστα", "Πεθερά," "Τα χρέη μου", "Φλυτζανού", "Τουρίστριες" και άλλα που τα περισσότερα δεν γράφτηκαν ποτέ σε δίσκους. Με συνεργάτες τον αδερφό του Δημήτρη Τζαγκαράκη και με άλλους καλούς λαουτιέρηδες, Κ. Κατσουλίερη και Γ. Ξυλούρη, ξεσήκωνε τον κόσμο και χάρη στο ταλέντο της σύνθεσης και της ποίησης που είχε, ο κόσμος τον αγάπησε, τον ξεχώρισε και πολύ γρήγορα έγινε γνωστός σε όλη τη Κρήτη, χωρίς να έχει γράψει τα τραγούδια του σε δίσκο. Η Κρητική μουσική, την εποχή εκείνη ακούγονταν μόνο στα χωριά. Το μοναδικό κέντρο στο Ηρακλειο που είχε Κρητικό πρόγραμμα ήταν το Λιμενικό περίπτερο, και ήταν πολύ τιμητικό για το Μιχάλη Τζαγκαράκη που επέλεξαν εκείνον, να παίζει λύρα κάθε βράδυ, με λαουτιέρη το Δ. Φουκάκη. Το 1964 έγραψε τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών " Ξενιτεμένο μου πουλί" και "Χωριανοί, χωριανοί", ενώ δεν είχε πάει ακόμα φαντάρος. Στο στρατό υπηρέτησε στο Πυροβολικό το 1965-1967. Εκείνη την εποχή, απαγορεύονταν το ραδιόφωνο και το κασετόφωνο στο στρατόπεδο και ο Μιχάλης Τζαγκαράκης ψυχαγωγεί με τη λύρα και τα τραγούδια του, αξιωματικούς και φαντάρους, γράφει το τραγούδι "Νεοσύλλεκτοι φαντάροι", παίζει στη λέσχη αξιωματικών, σε γιορτές που διοργανώνουν οι αξιωματικοί στο Αίγιρο και στο ραδιοφωνικό σταθμό Κομοτηνής, προβάλλοντας τη μουσική παράδοση της Κρήτης. Το 1967 απολύθηκε από το στρατό και άρχισε να εργάζεται πρώτα στο "Καν Καν" και ακολούθως στην "Καλλιθέα" και κάθε σαββατοκύριακο έπαιζε και διαφορετικό συγκρότημα. Οι ιδιοκτήτες του κέντρου Καλλιθέα, του ζήτησαν μόνιμη συνεργασία. Ήταν ο πρώτος λυράρης που έπαιζε κάθε βράδυ και για πολλά χρόνια, στο κέντρο αυτό, με συνεργάτες του τα αδέλφια του Δημήτρη και Γιώργο και το Ζαχαρία Σμπώκο, βοηθώντας έτσι την πορεία και την εξέλιξη της Κρητικής μουσικής. Την ίδια εποχή ξεκίνησε και μια νέα καλλιτεχνική καριέρα για τον Μιχάλη Τζαγκαράκη, γράφοντας τα τραγούδια του σε δίσκους 45 στροφών. Μεγάλες επιτυχίες ήταν "Αυτό που θέλανε το κατορθώσανε", "Θεατρίνα", "Λεφτά να δεις Μιχάλη", "Φύγε φύγε", "Το ρόδο", "Το ξυλίκι", "Αλεξάνδρα" και πολλά άλλα που αργότερα κυκλοφόρησαν σε δίσκο 33 στροφών με τίτλο ''Μιχάλης Τζαγκαράκης 1960''. Τότε συνεργάστηκε με το Νίκο Μανιά και γράψανε την κασέτα "Αντικριστές μαντινάδες". Η φήμη του ξεπέρασε τα σύνορα της Κρήτης και προτάσεις γίνονται και από το εξωτερικό από Κρητικό σύλλογο της Καλιφόρνιας για μόνιμη εγκατάσταση. Το 1970 σταμάτησε από το κέντρο Καλλιθέα για ένα χρόνο και συνεργάστηκε και με το Νίκο Ξυλούρη στα κέντρα "Ραφίνα" και "Ερωτόκριτο". Το 1971 συνεργάστηκε πάλι με το κέντρο Καλλιθέα, με συνεργάτες τα αδέλφια του Στέλιο και Γίωργο. Κυκλοφόρησε το δίσκο 33 στροφών '' Τραγούδια και χοροί της Κρήτης''. Το 1972 ανοίγει το δικό του κέντρο την "Ξαστεριά", χωρητικότητας 1000 ατόμων, προκαλώντας τη δυσαρέσκεια της δικτατορίας για το όνομα του κέντρου και τις αντιστασιακές μαντινάδες που έλεγε. Αργότερα με την αποκατάσταση της δημοκρατίας, έγραψε σε κασέτες "Το πολυτεχνείο", "το Δεσποινιώ" και τον "Παναγούλη" με συνεργάτες τον Στέλιο Τζαγκαράκη και Βασίλη Νιράκη. Ο Μιχάλης Τζαγκαράκης ανανεώνει το κρητικό πρόγραμμα της "Ξαστεριάς" και συνεργάζεται με αξιόλογους καλλιτέχνες με πρώτο και καλύτερο το μεγάλο Κώστα Μουντάκη, συνεργάστηκε και με νησιώτικα συγκροτήματα και γράφει τους δίσκους ''Κληρονόμοι, ''Μερακλίδικα'', ''Παράξενα'', ''Ερωτόκριτος'', ''Παράνομη αγάπη'', κ.ά. Η Ξαστεριά γίνεται στέκι, όχι μόνο των μερακλήδων κρητικών αλλά και των ξένων που επισκέπτονταν το Ηράκλειο. Πολιτικοί, τραγουδιστές, ηθοποιοί, επισκέπτονταν την "Ξαστεριά" και η κοσμοσυρροή ήταν πρωτοφανής έτσι ο Μιχάλης Τζαγκαράκης ανοίγει και δεύτερο κέντρο τον "Ερωτόκριτο" με συνεργάτη το Βασίλη Νιράκη. Ακολουθεί η συνεργασία του με τον αξέχαστο Μάνο Λοΐζο, του οποίου υπήρξε και κουμπάρος. Το 1981 ηχογραφεί τα "Σημάδια της ζωής μου" με το Βασίλη Νιράκη (Μπακαλιάρος) ενώ το 1982 περιοδεύει στη Γερμανία με το Νιράκη και επιστρέφοντας επισημοποιεί τη συνεργασία του με το Μάνο Λοίζο και κλείνει τα δυο κέντρα που είχε. Δυστυχώς η συνεργασία αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ λόγω της αρρώστιας και του θανάτου του μεγάλου συνθέτη. Ο Μιχάλης Τζαγκαράκης παίζει σε διάφορα κρητικά κέντρα του Ηρακλείου και ηχογραφεί καινούρια τραγούδια σε δίσκου ("Μηνύματα τσ' αγάπης", "Τραγούδια του Τζαγκάρη", "Επιτυχίες του Μ. Τζαγκαράκη τραγουδάει ο Νίκος Μανιάς", "Σατιρικά τραγούδια Νο2", "Σατιρικά τραγούδια Νο3", "Κρητικά ανθολογήματα", ''Κρητική παράδοση'' και το λαογραφικό έργο σε διπλό δίσκο "Του κουτρούλη ο γάμος". Το 1992 εκλέχτηκε Γ.Γ. του συλλόγου Καλλιτεχνών Κρητικής Μουσικής αναπτύσσοντας μεγάλη δραστηριότητα. Το 1994 παρουσιάζει στην τηλεόραση ΚΥΔΩΝ την κρητική εκπομπή "Τραγούδα Κρήτη" και γράφει καινούρια τραγούδια σε κασέτα και cd "Γεια σου Ελλάδα και 30 χρόνια Μιχάλης Τζαγκαράκης". Το 1996 δίνει μια συναυλία στο Καντενε της Γαλλίας, σε απευθείας μετάδοση στα Γαλλικά, όπου προκαλούν ιδιαίτερη εντύπωση τα τραγούδια "Μακεδονία, Κρήτη πηγή της λευτεριάς", "Για την ειρήνη τραγουδά η μάνα Κρήτη". Συνεργάζεται με το Λύκειο Ελληνίδων για 10 χρόνια, με εκδηλώσεις σε Κάιρο, Αλεξάνδρεια, Κύπρο, Παρίσι, Κορέα, Ρώμη, Σαν Φρανσίσκο, Γερμανία και εντός Ελλάδας σε πολλά άλλα μέρη προβάλλοντας την κρητική μουσική παράδοση. Το 1999 ανέλαβε την εκμάθηση λύρας και μαντολίνου στα παιδιά του δήμου Κόφινα, διοργανώνοντας μεγάλη ομαδική συναυλία στο Ασήμι και παρουσίασε χριστουγεννιάτικα και πρωτοχρονιάτικα κάλαντα σε ομαδική εκτέλεση με τα παιδιά. Το 2008 συνεργάστηκε ξανά με το Βασίλη Νιράκη και ετοιμάζουν 30 καινούργια τραγούδια σε διπλό CD έντεχνο - Κρητικά σε στίχους και μουσική του Μιχάλη Τζαγκαράκη. Για το έργο του και την συνολική προσφορά του στην κριτική μουσική έχει τιμηθεί επανειλημμένως ενώ ο ίδιος συνεχίζει να δημιουργεί, να παίζει, να τραγουδάει και να προβάλει τη μουσική παράδοση της Κρήτης.

Αφιέρωμα τον Μιχάλη Τζαγκαράκη https://www.youtube.com/watch?v=J9h9gZkKJCc Μακεδονίαhttps://www.youtube.com/watch?v=BrEEFtDmt3s
Στίχοι-Μουσική-Εκτέλεση: Μιχάλης Τζκαράκης
(Από το καινούργιο CD του Μ. Τζαγκαράκη "ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΔΙΧΩΣ ΣΥΝΟΡΑ"

ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ "ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ" LIVE ΣΤΙΣ ΑΡΧΑΝΕΣ"
https://www.youtube.com/watch?v=A6qH9wfo9Vw