Μερικά από τα καλύτερα της τραγούδια: Ανθρώπων έργα, Βενζινάδικο, Διθέσιο, Δι ευχών, Η Σωτηρία της ψυχής, Θεός αν είναι, Μαμά γερνάω, Ναί θα πώ, Πριν το τέλος, Στερεότυπα, Της καληνλυχτας τα φιλιά, Το χειροκρότημα κ.α
http://www.youtube.com/watch?v=rMFV86exxsY
Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Πρώτη Εκτέλεση: Χάρις Αλεξίου
Με ένα τρόπο γραφής πολύ ισχυρό και ιδιαίτερο, η Νικολακοπούλου
μπαίνει στο χώρο του τραγουδιού επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό τον
ελληνικό στίχο. Ο λόγος της είναι σύνθετος, με θέματα ερωτικά αλλά και
κοινωνικά, χρησιμοποιεί μεταφορές, νεολογισμούς και έντονες εικόνες,
πολλές φορές υπερρεαλιστικές. Οι στίχοι της Νικολακοπούλου αποτυπώνουν
μια διαφορετική ανάγκη έκφρασης από τη μέχρι τότε στιχουργία, με θέματα
που ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα, γίνονται περισσότερο ψυχογραφικοί,
περισσότερο προσωπικοί, θίγοντας τους σύγχρονους προβληματισμούς του
ανθρώπου. Τολμηρή και με εξομολογητικό χαρακτήρα πολλές φορές στο στίχο
της, η ίδια δηλώνει "Αν νομίζει κανείς ότι μπορεί να αναδυθεί κάτι
χωρίς έκρηξη ή χωρίς θάνατο κάποιου άλλου πράγματος, κάνει λάθος. Πρέπει
κάτι να δώσεις χωρίς τσιγκουνιά, για να βγει στο φως... Κάτι πρέπει να
κάψεις"
Αη Γιώργη / Εντερλέζι
https://www.youtube.com/watch?v=-zc1-1KaYZk
Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου (Βασισμένο στο τραγούδι "EDERLEZI")
Μουσική: Goran Bregovic (Γκόραν Μπρέγκοβιτς)
Πρώτη εκτέλεση: Άλκηστις Πρωτοψάλτη
Εντερλέζι (σέρβικα Đurđevdan / Ђурђевдан, Τζούρτζεβνταν, σημ. Μέρα του Γεωργίου) ονομάζεται μια σερβική θρησκευτική γιορτή, που λαμβάνει χώρα στις 23 Απριλίου σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολογίο ή στις 6 Μαΐου σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολογίου. Είναι η γιορτή του Αγίου Γεωργίου, ενός από τους πιο σημαντικούς αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η γιορτή σηματοδοτεί και την αρχή της άνοιξης, ενώ εορτάζεται σε όλη τη σερβική διασπορά, αλλά κυρίως στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβική Δημοκρατία. Ανήμερα της γιορτής, συνηθίζεται στο γεύμα το ψήσιμο ενός αρνιού, ενώ απαραίτητη θεωρείται η συνοδεία μουσικής για το μετέπειτα γλέντι. Στην Κροατία και κυρίως στην επαρχία του Ζάγκρεμπ. Η παράδοση θέλει οι κάτοικοι να ανάβουν μεγάλες φωτιές σε κεντρικές πλατείες, έθιμο που μοιάζει με τις φωτιές κατά τη Βαλπουργία Νύχτα.
Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου αποτελεί κύρια μοναδική γιορτή και των Ρομά που ζούσαν στα κράτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας, ορθοδόξων χριστιανών ή Μουσουλμάνων. Εντερλέζι αποκαλείται στη γλώσσα Ρομανί και σηματοδοτεί την αρχή της άνοιξης. Κάποια παραδοσιακά έθιμα είναι ο στολισμός του σπιτιού με λουλούδια για τον ερχομό της άνοιξης και το πλύσιμο των χεριών με νερό από τα πηγάδια των εκκλησιών.
Αη Γιώργη / Εντερλέζι
https://www.youtube.com/watch?v=-zc1-1KaYZk
Στίχοι: Λίνα Νικολακοπούλου (Βασισμένο στο τραγούδι "EDERLEZI")
Μουσική: Goran Bregovic (Γκόραν Μπρέγκοβιτς)
Πρώτη εκτέλεση: Άλκηστις Πρωτοψάλτη
Εντερλέζι (σέρβικα Đurđevdan / Ђурђевдан, Τζούρτζεβνταν, σημ. Μέρα του Γεωργίου) ονομάζεται μια σερβική θρησκευτική γιορτή, που λαμβάνει χώρα στις 23 Απριλίου σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολογίο ή στις 6 Μαΐου σύμφωνα με το Γρηγοριανό ημερολογίου. Είναι η γιορτή του Αγίου Γεωργίου, ενός από τους πιο σημαντικούς αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η γιορτή σηματοδοτεί και την αρχή της άνοιξης, ενώ εορτάζεται σε όλη τη σερβική διασπορά, αλλά κυρίως στη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβική Δημοκρατία. Ανήμερα της γιορτής, συνηθίζεται στο γεύμα το ψήσιμο ενός αρνιού, ενώ απαραίτητη θεωρείται η συνοδεία μουσικής για το μετέπειτα γλέντι. Στην Κροατία και κυρίως στην επαρχία του Ζάγκρεμπ. Η παράδοση θέλει οι κάτοικοι να ανάβουν μεγάλες φωτιές σε κεντρικές πλατείες, έθιμο που μοιάζει με τις φωτιές κατά τη Βαλπουργία Νύχτα.
Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου αποτελεί κύρια μοναδική γιορτή και των Ρομά που ζούσαν στα κράτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας, ορθοδόξων χριστιανών ή Μουσουλμάνων. Εντερλέζι αποκαλείται στη γλώσσα Ρομανί και σηματοδοτεί την αρχή της άνοιξης. Κάποια παραδοσιακά έθιμα είναι ο στολισμός του σπιτιού με λουλούδια για τον ερχομό της άνοιξης και το πλύσιμο των χεριών με νερό από τα πηγάδια των εκκλησιών.
* Ο Φώσφορος (Phosphorus) είναι το αμέταλλο χημικό στοιχείο με χημικό σύμβολο P, ατομικό αριθμό 15 και ατομικό βάρος 30,97376. Πρόκειται για ένα χημικό στοιχείο της ομάδας του αζώτου (VA ή 15) με τέσσερεις (4) πιο γνωστές στερεές αλλοτροπικές μορφές. Οι δυο κυριότερες από αυτές είναι ο λευκός και ο ερυθρός φώσφορος. Η χαρακτηριστική ιδιότητα του φωσφορισμού σχετίζεται μόνο με το λευκό φώσφορο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕτυμολογία
Το όνομα Φώσφορος στην Αρχαία Ελλάδα είχε δοθεί στον πλανήτη Αφροδίτη και προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις φως και φέρω. Δηλαδή, η λέξη Φώσφορος κυριολεκτικά σημαίνει αυτός που μεταφέρει φως. Ο ίδιος πλανήτης ονομαζόταν (και παραδοσιακά ακόμη ονομάζεται) επίσης Αυγερινός (δηλαδή πρωινό άστρο), Έσπερος ή Εσπερινός ή Αποσπερίτης (δηλαδή απογευματινό άστρο), καθώς και Εωσφόρος (έπαψε να χρησιμοποιείται από την έλευση του Χριστιανισμού, γιατί το όνομα αυτό ταυτίστηκε με το Διάβολο). Ιδιαίτερα η τελευταία λέξη έχει εντελώς παρόμοια σημασία με το όνομα φωσφόρος.
Το επίθετο φωσφορώδης, φωσφορώδες χρησιμοποιείται για να δηλώσει ενώσεις του φωσφόρου με βαθμό οξείδωσης +3, ενώ το φωσφορικός, φωσφορική, φωσφορικό δηλώνει ενώσεις του φωσφόρου με βαθμό οξείδωσης +5. Χρησιμοποιούνται ακόμη, το επίθετο υποφωσφορώδης, υποφωσφορώδες για βαθμό οξείδωσης +1, ο όρος φωσφίδιο για βαθμό οξείδωσης -3.
Πρόκειται για εξαιρετικά δραστικό στοιχείο και γι' αυτό ποτέ δεν βρέθηκε σε στοιχειακή κατάσταση στη φύση της Γης. Συνήθως βρίσκεται σε φωσφορούχα πετρώματα, αλλά αποτελεί σημαντικό συστατικό και σημαντικών βιοχημικά (και όχι μόνο) οργανοφωσφορικών ενώσεων, όπως (μεταξύ άλλων) το DNA, το RNA, η ATP και η ADP. Είναι απαραίτητο στοιχείο για κάθε ζωντανό κύτταρο.
Ιστορικό
Ανακαλύφθηκε το 1669 από τον αλχημιστή Μπραντ που αναζητώντας την φιλοσοφική λίθο έλαβε δια ξηράς απόσταξης από υπολείμματα ούρων, μια ουσία η οποία παρουσίαζε την περίεργη ιδιότητα να εκπέμπει φως στο σκοτάδι. Εξ αυτής ακριβώς της ιδιότητας την ονόμασε (φως+φέρον) φωσφόρο.
Αυτόν τον πρωτογενή τρόπο παρασκευής προσπάθησε να κρατήσει επτασφράγιστο μυστικό μέχρι που δεν άντεξε και ο ίδιος ο Μπραντ το εκμυστηρεύθηκε στον Κραφτ όπου και εκείνος με την σειρά του τελικά επέδειξε το "περίεργο" αυτό στοιχείο στην Αυλή του Βασιλέως της Αγγλίας Κάρολου τον Β΄ το 1677.
Παράλληλα όμως και ο Κούνκελ εργαζόμενος ανεξάρτητα παρήγαγε ίδια ουσία το 1676, ενώ ο Άγγλος φυσικός και χημικός Μπόυλ μελέτησε τη νέα αυτή φωτοβόλο ουσία την οποία και ονόμασε noctiluca. Έτσι το σύνηθες πλέον όνομα που καθιερώθηκε τότε για το στοιχείο αυτό ήταν ο αγγλικός φωσφόρος ή φωσφόρος του Μπόυλ σε διάκριση από τον φωσφόρο της Μπολόνιας ή Βολωνίας που ήταν θειούχο βάριο με κάποιες άλλες προσμίξεις που εξέπεμπε όμως φως μόνο μετά από έκθεση στον Ήλιο.
Ένα αιώνα αργότερα το 1770 ο Γκαν ανακάλυψε ότι το κυριότερο στοιχείο των οστών είναι το φωσφορικό ασβέστιο και ο Σέελε εξ αυτού καταφέρνει το 1777 να κατασκευάσει φωσφόρο από την τέφρα οστών. Το ίδιο δε έτος ο Λαβουαζιέ διαπιστώνει και την πραγματική φύση του φωσφόρου ως χημικό στοιχείο όπου και μελέτησε τις ιδιότητές του.
Προέλευση
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ φώσφορος δεν απαντάται ελεύθερος στη φύση αλλά μόνο ενωμένος με άλλα στοιχεία. Το κυριότερο ορυκτό του είναι ο απατίτης που αποτελείται από φωσφορικό ασβέστιο συγκρυσταλλωμένο με φθοριούχο ή χλωριούχο ασβέστιο επονομαζόμενος χλωραπατίτης. Ο λεγόμενος φωσφορίτης είναι στην πραγματικότητα προϊόν αποσάθρωσης του απατίτη (φωσφορικό ασβέστιο). Άλλα ορυκτά του φωσφόρου είναι: ο μοναζίτης (πρόκειται για φωσφορικό άλας μετάλλων σπανίων γαιών), ο βιβιανίτης (φωσφορικός δισθενής σίδηρος) κ.ά. Ειδικότερα όμως ο φώσφορος αποτελεί βασικό συστατικό των φυτικών και ζωικών κυτάρων. Απαντάται ιδίως στα οστά, τα ούρα, τα νεύρα, στους μυς, στον εγκέφαλο, στο νωτιαίο μυελό, στ' αυγά, στους σπόρους κ.λπ. Η συνήθης μορφή με την οποία βρίσκεται στον οργανισμό είναι η λεκιθίνη (ένας μικτός οργανικός εστέρας γλυκερίνης με φωσφορικό οξύ). Κατά την πορεία του μεταβολισμού οι λεκιθίνες διασπώνται και το φωσφορικό οξύ αποβάλλεται δια των νεφρών μαζί με τα ούρα. Επειδή δε το στοιχείο αυτό θεωρείται απαραίτητο στην ανάπτυξη του οργανισμού, θα πρέπει οι απώλειές του να αναπληρώνονται με λήψη φωσφορούχων τροφών. Τα φυτά λαμβάνουν το στοιχείο αυτό από το έδαφος (φωσφορικό ασβέστιο) που είναι διαλυτό στο νερό περιέχοντας ανθρακικό οξύ. Στα οστά ο φώσφορος βρίσκεται σε αναλογία 12% ως φωσφορικό ασβέστιο και γι' αυτό αποτελούσαν παλαιότερα την μοναδική πηγή παρασκευής του.
Ιδιότητες - Είδη
Ο φώσφορος εμφανίζεται με πολλές αλλοτροπικές μορφές των οποίων βασικότερες είναι ο λευκός φώσφορος, ο ερυθρός φωσφόρος, ο πορφυρούς φωσφόρος και ο μεταλλικός φωσφόρος. Οι τέσσερις αυτές μορφές παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές τόσο στις φυσικές όσο και στις χημικές ιδιότητες. Όλες δε οι άλλες μορφές του, αποτελούν (θεωρούνται) παραλλαγές των τεσσάρων βασικών μορφών. Πολλοί θεωρούν τον πορφυρούν παραλλαγή του ερυθρού θεωρώντας έτσι τρεις βασικές μορφές.
Λευκός φώσφορος
Ο λευκός φώσφορος είναι σώμα λευκό που μοάζει με το κερί. Εκτειθέμενος στον Ήλιο καθίσταται κίτρινος. Λαμβάνεται κατά τη συνήθη παρασκευή του φωσφόρου. Διακρίνεται σε δύο τύπους: α και β.
Ερυθρός φώσφορος
Ο ερυθρός φώσφορος είναι ένα ερυθροϊώδες μικροκρυσταλλικό στερεό με Ειδικό βάρος: 2,1 , Σημείο τήξεως 500-600° C. Λαμβάνεται με πύρωση του λευκού για λίγες ώρες στους 240° C σε αδρανή ατμόσφαιρα (αζώτου). Το σημείο μετατροπής του είναι μεταξύ 230-250° C ενώ σε μεγαλύτερη θερμοκρασία το φαινόμενο αυτό γίνεται αντιστρεπτό. Ατμοί ερυθρού φωσφόρου αν ψυχθούν αποθέτουν λευκό φώσφορο. Η αντίδραση μετατροπής του λευκού σε ερυθρό είναι εξώθερμη παρουσιάζοντας έκλυση 3,7 χιλιοθερμίδες ανά γραμμομόριο.
Πορφυρός φώσφορος
Ο πορφυρός φώσφορος λαμβάνεται υπό μορφή άμορφης πορφυράς σκόνης με Ειδικό βάρος: 1,87 , δια βρασμού διαλύματος 10% λευκού φωσφόρου σε τριβρωμίδιο του φωσφόρου επί 10 ώρες περίπου, ή διά θερμάνσεως του τριβρωμιδίου με υδράργυρο στους 240° C. Είναι περισσότερος δραστικός από τον ερυθρό, διαφέρει δε από το λευκό στο ότι οξειδώνεται βραδύτερα στον αέρα και δεν παρουσιάζει τοξικές ιδιότητες. Διαλύεται στα αλκάλια με έκλυση φωσφίνης. Στο μόριο του πορφυρού φωσφόρου αποδίδεται ο τύπος Ρ2.
Μεταλλικός φώσφορος
Ο Μεταλλικός φώσφορος ή μέλας φώσφορος είναι η τέταρτη αλλοτροπική μορφή του φωσφόρου που όπως ο λευκός έτσι και ο μεταλλικός εμφανίζεται υπό δύο μορφές α και β μεταλλικός φωσφόρος.
Εφαρμογές
Ο φώσφορος χρησιμοποιείται κυρίως στη βιομηχανία πυρείων (σπίρτων), στη μεταλλουργία για την παρασκευή φωσφορούχων ορειχάλκων, στη βιομηχανία χημικών προϊόντων για την παρασκευή πεντοξειδίου, πεντοχλωριδίου και τριχλωριδίου του φωσφόρου κυρίως ως μυοκτόνο αλλά και στη βιομηχανία χρωμάτων. Ο φώσφορος ενώνεται άμεσα ή έμμεσα με μεγάλο αριθμό χημικών στοιχείων (με μέταλλα ή αμέταλλα).