10/2/22

Carmina Burana (Τα ποιήματα του Μπόιρεν)

«Κάρμινα Μπουράνα» είναι ο τίτλος μιας χειρόγραφης συλλογής χιλίων και πλέον ποιημάτων και τραγουδιών που γράφτηκαν στις αρχές του 13ου αιώνα και βρέθηκαν στο αββαείο των Βενεδίκτων μοναχών, στο βαυαρικό χωριό Μπόιρεν, στους πρόποδες των Βαυαρικών Αλπεων αλλά σύμφωνα με τους μελετητές του δεν γράφτηκαν εκεί. Ο λατινικός τίτλος «Carmina Burana» ("τα ποιήματα του Μπόιρεν") δόθηκε το 1847 από τον Γιόχαν Σμέλερ. Είναι σχεδόν όλα γραμμένα στα Λατινικά, ενώ κάποια είναι γραμμένα σε διάλεκτο των Γερμανικών και λίγα στα Γαλλικά:  ουσιαστικά έχουμε να κάνουμε με "μακαρονικούς στίχους", μια μίξη Λατινικών, γερμανικών και γαλλικών με τη δημώδη γλώσσα της εποχής εκείνης. Γράφτηκαν από σπουδαστές και κληρικούς γύρω στο 1230, όταν τα λατινικά αποτελούσαν τη lingua franca (τη κοινή γλώσσα) σε όλη την Ιταλία και τη Δυτική Ευρώπη, ενώ στα 45 από τα ποιήματα υπάρχουν μουσικές νότες που δείχνουν ότι είναι τραγούδια. Τα περισσότερα ποιήματα και τραγούδια φαίνεται να αποτελούν δημιουργία των Γολιάρδων δόκιμων κληρικών, που σατίριζαν τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.

Μεταξύ του 1935 και του 1936 ο Γερμανός συνθέτης Καρλ Ορφ χρησιμοποίησε 24 από τα περιεχόμενα ποιήματα στην ομώνυμη καντάτα του.

Carl Orff- Carmina Burana
https://www.youtube.com/watch?v=QEllLECo4OM


Η συλλογή διαιρείται σε έξι ενότητες:

Carmina ecclesiastica, τραγούδια θρησκευτικού περιεχομένου
Carmina moralia et satirica, ηθικά και σατιρικά τραγούδια
Carmina amatoria, ερωτικά τραγούδια
Carmina potoria, τραγούδια της ταβέρνας, για το ποτό και τα παιχνίδια
Ludi, θρησκευτικά έργα, ύμνοι
Supplementum, παραλλαγές των προηγούμενων τραγουδιών με πρόσθετα σχόλια κριτικής

Η πρώτη ενότητα έχει χαθεί και δεν υπάρχει μαρτυρία για τα χαμένα ποιήματα. Η τελευταία ενότητα δεν ανήκε αρχικά στο χειρόγραφο, αλλά είναι μια ανακατασκευή κάποιων ποιημάτων από τους μελετητές, για τα οποία υπήρχαν διαφορές και διορθώσεις. Επίσης, πολλά από τα θρησκευτικά και τα ερωτικά ποιήματα συνοδεύονται από μουσικά σημεία, που δείχνουν ότι υπάρχει κάποια μελωδία, ενώ κάποια ποιήματα έχουν και κάποιες αντίστοιχες μελωδίες που ανακαλύφθηκαν σε μεταγενέστερα χειρόγραφα.

Carmina Burana (O Fortuna)
https://www.youtube.com/watch?v=EJC-_j3SnXk

Ω Τύχη 
σαν το φεγγάρι 
που αλλάζει, 
που πάντα μεγαλώνει
ή μικραίνει;. 
Μισητή ζωή 
που τώρα καταπιέζεις
και μετά καταπραΰνεις,
όπως τύχει
τη φτώχεια,
τη δύναμη 
τις λιώνεις σαν τους πάγους. 

Μοίρα, τερατώδη
και κενή, 
εσύ τροχέ που γύρω-γύρω σου γυρίζεις, 
κακή, 
άσκοπα όλα
τα πάντα ξεθωριάζεις, 
κάτω από σκιά
κάτω από πέπλα
και εμένα βασανίζεις,
τώρα με τα παιχνίδια σου
φέρνω τη γυμνή μου πλάτη
στην αχρειότητά σου. 

Μοίρα, στην υγεία μου
και στο πνεύμα μου
είσαι τώρα ενάντια,
που συγκινείς
και αποδιώχνεις,
πάντα στην αγγαρεία σου. 
Σε αυτή την ώρα
χωρίς καθυστέρηση
χτύπα τις παλλόμενες χορδές
όπως η Τύχη
χτυπά τους δυνατούς
με μένα μαζί όλοι κλάψτε. 

2 σχόλια:

  1. Text

    O Fortuna
    velut luna
    statu variabilis,
    semper crescis
    aut decrescis;
    vita detestabilis
    nunc obdurat
    et tunc curat
    ludo mentis aciem,
    egestatem,
    potestatem
    dissolvit ut glaciem.

    Sors immanis
    et inanis,
    rota tu volubilis,
    status malus,
    vana salus
    semper dissolubilis,
    obumbrata
    et velata
    michi quoque niteris;
    nunc per ludum
    dorsum nudum
    fero tui sceleris.

    Sors salutis
    et virtutis
    michi nunc contraria,
    est affectus
    et defectus
    semper in angaria.
    Hac in hora
    sine mora
    corde pulsum tangite;
    quod per sortem
    sternit fortem,
    mecum omnes plangite!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. O Fortune,
    like the moon
    you are changeable,
    ever waxing
    ever waning;
    hateful life
    first oppresses
    and then soothes
    playing with mental clarity;
    poverty
    and power
    it melts them like ice.

    Fate – monstrous
    and empty,
    you whirling wheel,
    you are malevolent,
    well-being is vain
    and always fades to nothing,
    shadowed
    and veiled
    you plague me too;
    now through the game
    I bring my bare back
    to your villainy.

    Fate is against me
    in health
    and virtue,
    driven on
    and weighted down,
    always enslaved.
    So at this hour
    without delay
    pluck the vibrating strings;
    since Fate
    strikes down the strong,
    everyone weep with me!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Συνολικες Προβολες