Η ιστορία των Cabaret

Πριν ο όρος αποκτήσει τη σημερινή αρνητική σημασία του night club για ενήλικες, τα καμπαρέ υπήρξαν στην αρχή εκλεπτισμένά κέντρα διασκέδασης, μία μορφή θεατρικής ψυχαγωγίας με μουσική, χορό, τραγούδι, υποκριτική, απαγγελία από γυναίκες καλλιτέχνιδες ή και άντρες καλλιτέχνες. Μπορούσαν να περιελάμβαναν όμως και διασκεδαστές, μίμους και ταχυδακτυλουργούς. 

Τα καμπαρέ είχαν εμφανιστεί στη Γαλλία και πιο συγκεκριμένα στο Παρίσι τουλάχιστον από τα τέλη του 15ου αιώνα. Αυτά διέφεραν από τις ταβέρνες γιατί μπορεί να σέρβιραν και αυτές φαγητό και κρασί, τα τραπέζια όμως ήταν καλυμμένα με ένα πανί και η τιμή χρεωνόταν από το πιάτο και όχι από την κούπα ενώ βασικός στόχος ήταν και η ψυχαγωγία παρότι μουσική συχνά υπήρχε και στις ταβέρνες. Από νωρίς, τα καμπαρέ θεωρούνταν ανώτερα από τις ταβέρνες. Τον 17ο αιώνα, εμφανίστηκε μια σαφέστερη διάκριση όταν οι ταβέρνες περιορίζονταν στην πώληση κρασιού και αργότερα στο σερβίρισμα ψητού κρέατος. Τα καμπαρέ χρησιμοποιούνταν συχνά ως τόποι συνάντησης συγγραφέων, ηθοποιών, φίλων και καλλιτεχνών. Συγγραφείς όπως ο Λαφονταίν, ο Μολιέρος και ο Ρακίνας ήταν γνωστό ότι σύχναζαν σε ένα καμπαρέ που ονομάζεται Mouton Blanc στην rue du Vieux-Colombier και αργότερα στο Croix de Lorraine στη σημερινή οδό Bourg-Tibourg. Το 1773, Γάλλοι ποιητές, ζωγράφοι, μουσικοί και συγγραφείς άρχισαν να συναντιούνται σε ένα καμπαρέ που ονομάζεται Le Caveau στη rue de Buci, όπου συνέθεσαν και τραγούδησαν τραγούδια. Κατά το 18 αιώνα δημιουργούνται και τα περίφημα καφέ σανταν. 

Το πρώτο καμπαρέ με τη σύγχρονη έννοια ήταν το Le Chat Noir στην μποέμ γειτονιά της Μονμάρτρης, που δημιουργήθηκε το 1881 από τον Rodolphe Salis, έναν θεατρικό πράκτορα και επιχειρηματία. Συνδύαζε τη μουσική και άλλη ψυχαγωγία με πολιτικό σχολιασμό και σάτιρα. Το Chat Noir έφερε κοντά τους πλούσιους και διάσημους του Παρισιού με τους μποέμ και τους καλλιτέχνες της Μονμάρτρης και της Πιγκάλ. Η πελατεία του «ήταν ένα μείγμα συγγραφέων και ζωγράφων, δημοσιογράφων και φοιτητών, εργαζομένων και κορυφαίων, καθώς και μοντέλων, ιερόδουλων και όσων αναζητούσαν εξωτικές εμπειρίες». Μέχρι το 1896, υπήρχαν 56 καμπαρέ και καφετέριες με μουσική στο Παρίσι, μαζί με μια ντουζίνα αίθουσες μουσικής. Τα παραδοσιακά καμπαρέ, με μονολόγους και τραγούδια και απλό ντεκόρ, αντικαταστάθηκαν από πιο εξειδικευμένους χώρους διασκέδασης. Κάποια ήταν καθαρά θεατρικά και καλλιτεχνικά ενώ κάποιοι επικεντρώθηκαν στο μακάβριο ή στο ερωτικό και το πορνογραφικό. 

Μέχρι το τέλος του αιώνα, είχαν απομείνει παρά ελάχιστα καμπαρέ παλιού στυλ όπου συγκεντρώνονταν καλλιτέχνες και μποέμ. Το θρυλικό Moulin Rouge άνοιξε το 1889 από τον Joseph Oller. Τελικά το είδος "μετανάστευσε" στη Δανία το 1885, στη Γερμανία το 1901, στην Πολωνία το 1905, στη Βόρεια Αμερική το 1911, στη Βρετανία το 1912 ενώ στην Ελλάδα τα πρώτα καμπαρέ λειτούργησαν τη δεκαετία του '50. 

Cabaret 

Αλίκη Βουγιουκλάκη - Καμπαρέ 

Μουσική: John Kander 

Ελληνικοί Στίχοι: Γιάννης Ξανθούλης