Η ιστορία των Fado (Φάντο)

"Τα Φάντος είναι ένα μοναδικό μουσικό είδος που έχει ταυτιστεί με την ιστορία της Λισαβώνας. Τα Fados ξεκίνησαν ως ένα κράμα Πορτογαλλικής και Βραζιλιάνικης μουσικής που ακουγόταν στα σαλόνια της αριστοκρατίας. Στην πραγματικότητα όμως δημιουργήθηκαν στις φτωχολογιές της Λισαβώνας, στα μπαρ όπου μαζεύονταν οικογενειάρχες, ναυτικοί, ιερόδουλες και λαθρέμποροι. Η μουσική και οι στίχοι των τραγουδιών είναι μελαγχολικό και κάθε τραγούδι αφηγείται μια ιστορία, ιστορία για ανεκπλήρωτο έρωτες, για ταξίδια, για θάνατο, για πόθους και καταστροφές." Τάσος Δούσης

Φάδο, που στα πορτογαλικά σημαίνει μοίρα ή πεπρωμένο, ονομάζεται ένα είδος μουσικής που εντοπίζεται τη δεκαετία του 1820 στην Πορτογαλία, σίγουρα όμως είχε παλαιότερες ρίζες. Η μουσική έχει σχέση με την πορτογαλική λέξη saudade, μια από τις δυσκολότερες λέξεις προς μετάφραση: είναι ένα είδος προσμονής, αλλά κι ένα μείγμα νοσταλγίας, λύπης, πόνου, ευτυχίας και αγάπης. 

Υπάρχουν δυο κύριες παραλλαγές της μουσικής φάδο, τα φάδο της Κόιμπρα, που είναι πιο εκλεπτυσμένα, και τα φάδο της Λισαβόνας, που είναι και τα δημοφιλέστερα. Τα παραδοσιακά φάδο της Κοΐμπρα προέρχονται από τις ακαδημαϊκές παραδόσεις του πανεπιστημίου της πόλης. Τραγουδιούνται μόνο από άνδρες, οι οποίοι είναι γενικά ντυμένοι στα μαύρα, όπως κι οι μουσικοί, καθώς είναι το παραδοσιακό ακαδημαϊκό ένδυμα. Το φάδο της Λισαβόνας τραγουδιέται τόσο από άνδρες όσο και γυναίκες σε δημόσιους χώρους ή σε casas de fado, ενώ είναι πιο χαρούμενο από τα φάδο της Κόιμπρα. 

Η πρώτη μεγάλη τραγουδίστρια φάδο ήταν η Μαρία Σεβέρα, που έζησε στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Κατά τις δεκαετίες του '20 και του '30, μια σειρά ηχογραφήσεων φάδο της Κόιμπρα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής. Οι κιθαρίστες Αρτούρ και Κάρλος Παρέδες, πατέρας και γιος, έγιναν πρωτοπόροι αυτού του είδους στην πορτογαλική δωδεκάχορδη κιθάρα. 

Fado
https://www.youtube.com/watch?v=RY66q43G63Y