Γιώργος Ζαμπέτας (1925-1992)

"Το μπουζούκι τ΄ αγάπησα όσο τίποτα άλλο στη ζωή μου."

Αυτοδίδακτος μουσικοσυνθέτης, ερμηνευτής και ένας από τους σπουδαιότερους δεξιοτέχνες του μπουζουκιού, ο Γιώργος Ζαμπέτας γεννήθηκε στον Άη Γιώργη στο Μεταξουργείο, στις 25 Ιανουαρίου του 1925. Από πολύ μικρή ηλικία έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη μουσική, αφού παράλληλα με την απασχόλησή του στο κουρείο του πατέρα του ως βοηθός, «σκάρωνε» κρυφά στο μπουζούκι τις πρώτες του μελωδίες. Οτιδήποτε στη φύση παρήγε ήχο, τον συνάρπαζε και τον βοηθούσε στις συνθέσεις του, σύμφωνα με όσα ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε στη βιογραφία του, λίγο πριν το θάνατό του. Το 1932, σε ηλικία μόλις 7 ετών κερδίζει το πρώτο του βραβείο, ως μαθητής της Α’ δημοτικού, παίζοντας το πρώτο του τραγούδι σε σχολικό διαγωνισμό. Παρά τις αντιδράσεις, ο μικρός συνέχισε με απόλυτη προσήλωση να υπηρετεί τη μεγάλη του αγάπη, ενώ η γνωριμία του στα 1938 με το μεγάλο Βασίλη Τσιτσάνη έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής του προσωπικότητας. Το 1940 η οικογένεια Ζαμπέτα μετακόμισε στο Αιγάλεω και από τη στιγμή εκείνη ο Ζαμπέτας απόκτησε ένα άρρηκτο δεσμό με την πόλη, της οποίας εμπνεύστηκε και χάρισε το προσωνύμιο «Σίτι», κατά τη διάρκεια μια περιοδείας του στη Βρετανία. Στα 1942 και κάτω από συνθήκες ανέχειας λόγω της Κατοχής, ο Ζαμπέτας δημιουργεί το πρώτο του συγκρότημα, με το οποίο τραγουδούσαν καντάδες στα κορίτσια.

Τα χρονια της δημιουργιας

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50 ο Ζαμπέτας γράφει τα πρώτα του γνήσια ρεμπέτικα τραγούδια με γνωστούς ερμηνευτές όπως οι Πρόδρομος Τσαουσάκης, Στέλιος Καζαντζίδης, Μανώλης Καναρίδης, Πόλυ Πάνου κ.α. Έκδηλο ήταν από τότε το ταλέντο και το εκπληκτικό του παίξιμο, ωστόσο ακόμη δεν είχε κατασταλάξει στο πασίγνωστο ιδιαίτερο στυλ, που τον καθιέρωσε σαν ένα μοναδικό «σώου-μαν» στο χώρο. Την επόμενη δεκαετία, τα τραγούδια του γνωρίζουν τεράστια επιτυχία καθώς πραγματοποιεί εμφανίσεις στα σπουδαιότερα λαϊκά κέντρα διασκέδασης, ενώ ταξιδεύει στο εξωτερικό Ευρώπη και Αμερική και παράλληλα συμμετέχει σε περισσότερες από 100 ταινίες του ακμάζοντα εκείνο τον καιρό Ελληνικού Κινηματογράφου. Δημιουργίες του όπως «Τα δειλινά», «Τα ξημερώματα», «Δεν έχει δρόμο να διαβώ» κ.α. παραμείναν αξεπέραστες και τον κατατάσσουν στις υψηλότερες βαθμίδες του μουσικού στερεώματος, σύμφωνα και με τη δήλωση του Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Ο Ζαμπέτας ως συνθέτης χωράει μέσα στην πρώτη δεκάδα των μεγάλων μορφών του ρεμπέτικου και λαϊκού μας τραγουδιού. Ως μπουζουκτσής ήταν ο καλύτερος, από την άποψη του προσωπικού ήχου, αλλά σαν σώου-μαν ήταν μοναδικός. Ένας καλλιτέχνης που αν είχε γεννηθεί στην Αμερική θα πρωταγωνιστούσε, πιθανότατα, στην παγκόσμια σκηνή.».
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, όταν τα ήθη αρχίζουν να αλλάζουν, ο Ζαμπέτας κάνει στροφή στη σάτιρα υπό μορφή σώου, με τις γνωστές του επιτυχίες «Ο Θανάσης», «Ο πενηντάρης», «Μάλιστα κύριε» κ.λ.π. να δημιουργούν και πάλι αίσθηση στο κοινό.

Οι δυσκολες δεκαετιες της ζωης του

Τα χρόνια του ’80 αρχίζει η παρακμή του είδους αυτού, με τον Ζαμπέτα να αντιμετωπίζει προβλήματα στις συνεργασίες του αφού η εποχή δεν αναγνωρίζει πια τις αξίες του παρελθόντος. Ωστόσο, από το 1990 και μετά, οι δισκογραφικές εταιρείες και τα Μ.Μ.Ε. «ανακαλύπτουν» τα τραγούδια του, τα οποία κυριαρχούν ξανά, γνωρίζοντας νέα άνθηση, στις προτιμήσεις των ακροατών. Δυστυχώς, ο ίδιος δεν βρίσκεται μόνο στη δύση της καριέρας, αλλά και της ζωής του. Μετά από πολύμηνη ασθένεια, θα αφήσει την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο «Σωτηρία», στις 10 Μαρτίου του 1992. Ήταν μόνο 67 ετών. Ο Δήμος Αιγάλεω, τίμησε δις εν ζωή το μεγάλο συνθέτη, σε εκδηλώσεις που διοργάνωσε τον Απρίλιο του 1988 και το Σεπτέμβριο του 1990, ενώ και μια πλατεία της πόλης, πλησίον του σπιτιού του, φέρει το όνομά του. Από σύμπτωση, απεβίωσε την ίδια ημερομηνία (10 Μαρτίου) και ο γιος του, Μιχάλης, το 2008.

Μεγάλες Επιτυχίες: "Δεν έχει δρόμο να διαβώ", "Σταλιά-Σταλιά", "Πού ΄σαι Θανάση", "Ο πιο καλός ο μαθητής", "Το σαραβαλάκι", "Χίλια Περιστέρια" (Το τελευταίο τραγούδι που ηχογράφησε ο Γ. Ζαμπέτας) κ.ά

Αφιερωμα στον αξέχαστο Ζαμπετα στην εκπομπή "Αφιερωματα"

https://www.youtube.com/watch?v=TCkWoHqiD_4

Οι Θαλασσινοί
https://www.youtube.com/watch?v=I80TrWKBBaE
Στίχοι: Στέλιος Γεράνης
Μουσική-Εκτέλεση: Γιώργος Ζαμπέτας

"Θύμιζε φιγούρα βγαλμένη από τις κωμωδίες του Αριστοφάνη. Αυθεντικά λαϊκός, θυμόσοφος, αθυρόστομος αλλά και ταυτόχρονα γεμάτος από την ανεπιτήδευτη εκείνη ευγένεια που αναβλύζει  στις λαϊκές γειτονιές, ο Γιώργος Ζαμπέτας άφησε ανεξίτηλη την υπογραφή του στο λαϊκό πεντάγραμμο και το πάλκο. Δεν ήξερε να γράφει νότες και οι παρτιτούρες ήταν γι' αυτόν λέξη άγνωστη. Είχε όμως ένα αλάνθαστο μουσικό ένστικτο και ένα πηγαίο ταλέντο αστείρευτο, χάρις σε αυτά, το μπουζούκι μεταμορφωνόταν στα χέρια του σε όργανο θεϊκό, οι ήχοι σε μελωδίες αξέχαστες και η ερμηνεία του στο πάλκο σε υποκριτική τέχνη που μάγευε."  

Μάλιστα Κύριε

https://www.youtube.com/watch?v=5pciCx9qUho

Στίχοι: Αλέκος Καγιαντάς

Μουσική-Εκτέλεση: Γιώργος Ζαμπέτας



"Τα εκατομμύρια, τα εκατομμύρια, το θέμα είναι τα εκατομμύρια, ποιος θα πάρει τα εκατομμύρια, τα εκατομμύρια δεν μπορούνε να βγάλουνε ψυχούλα, η ψυχούλα βγάζει ό,τι γουστάρει."