Επιτροπή Αγώνος: Αθήνα, 7 Μαρτίου 1953 Ο Όρκος των Δώδεκα

Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ 1955 - 1959
ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΓΩΝΟΣ
ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Μετά και το Ενωτικό Δημοψήφισμα του Ιανουαρίο του 1950 και την αρνητικότατη στάση των Άγγλων να παραχωρήσουν το δικαίωμα Αυτοδιάθεσης, έγινε πλέον σαφές, ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή στους Κυπρίους παρά ο ένοπλος αγώνας. Για το σκοπό αυτό, οι αδελφοί Σάββας και Σωκράτης Λοϊζίδης, ανέλαβαν την μεγάλη ευθύνη να προετοίμασαν τον ένοπλο αγώνα συγκεντρώνοντας οπλισμό, αποστελνοντάς τον στην Κύπρο αλλά και προχωρώντας στην σταδιακή μύηση και των υπόλοιπων μελών που θα συναποτελούσαν την μυστική Επιτροπή Αγώνος.

 Ας σημειωθεί εδώ, ότι Κύπριοι δικηγόροι, Σάββας και Σωκράτης Λοϊζίδης είχαν εξοριστεί από τους Άγγλους και διαφύγει στην Αθήνα (ο μεν πρώτος κατά την περίοδο των Οκτωβριανών του 1931, ο δε δεύτερος μετά το δημοψήφισμα τον 1950). Στις 2 Ιουνίου 1952 τα μέλη της Επιτροπής συνεδρίασαν στο σπίτι του καθηγητή Βεζανή και αποφάσισαν την ίδρυση Μυστικής οργανώσεως δια την απελευθέρωση της Κύπρου.

Το 1951 ο Γρίβας επισκέπτεται την Κύπρο μετά από χρόνια και μελετά και σχεδιάζει επί τόπου την όλη κατάσταση ενώ στις 3 Οκτωβρίου 1952 επισκέπτεται και πάλι την Κύπρο και κάνει αρκετές επαφές με διάφορους παράγοντες του τόπου θέτοντας έτσι τα θεμέλια της οργάνωσης στην Κύπρο με βάση την Παναγρωτική Ένωση Κύπρου (ΠΕΚ),  τη Νεολαίας Π.Ε.Ο.Ν. (Παγκύπρια Εθνική Οργάνωση Νεολαίας) και την Ο.Χ.Ε.Ν. (Ορθόδοξος Χριστιανική Οργάνωση Νέων).

 Στις 7 Μαρτίου 1953, εκλέγεται και επίσημα η δωδεκαμελής επιτροπή αγώνος που συγκροτήθηκε στην Αθήνα για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Ο όρκος των ιδρυτικών μελών δόθηκε στην οδό Ασκληπιού 46Β, στην Αθήνα, στο σπίτι του καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμου Κονιδάρη.

 "Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος να φυλάξω θυσιάζων και την ιδίαν μου ζωήν, υποφέρων και τα πλέον σκληρά βάσανα, μυστικόν παν ό,τι γνωρίζω και θέλω ακούση διά την υπόθεσιν της Ενώσεως της Κύπρου. Θα υπακούω δε τυφλώς εις τας εκάστοτε διδομένας μοι σχετικάς επιταγάς".

Τα μέλη της Επιτροπής ήταν οι αδελφοί Λοϊζίδη, ο Γεώργιος Γρίβας, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος, ο στρατηγός Νικόλαος Παπαδόπουλος (Παππούς), ο πρώην υπουργό Στρατιωτικών Γεώργιος Στράτος, ο καθηγητής Πανεπιστημίου Γεράσιμος Κονιδάρης, ο δικηγόρος Αθηνών Αντώνιος Αυγίκος, ο Αν/χη Ηλίας Αλεξόπουλος, ο πλοιοκτήτης Γεώργιος Ζήσης, ο καθηγητής Πανεπιστημίου Δημήτριος Βεζανής καθώς και οι Ηλίας Τσατσόμοιρος, έμπορος, και Δημήτριος Σταυρόπουλος, Τμηματάρχη των Σ.Ε.Κ. τους οποίους πρότεινε ο Βεζανή. 

Τα ιερά αυτά λόγια ανέγνωσε πρώτος ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, έχοντας το δεξί του χέρι στο μέρος της καρδιάς, οι υπόλοιποι επανλάμβαναν τα όσα άκουγαν έχοντας ακουμπισμένο το δεξί τους χέρι στην Καινή Διαθήκη και υπογράφουν ο ένας μετά τον άλλο. Ο Γεώργιος Γρίβας υπέγραψε και αυτός αλλά αργότερα καθώς απουσίαζε την συγκεκριμένη μέρα. Τα επόμενα χρόνια η επιτροπή αγώνος συνεδρίασε στο σπίτι του Βεζανή στην οδό Σκουφά 34, αλλά και στα σπίτια του καθηγητή Κονιδάρη, του δικηγόρου Σάββα Λοϊζίδη, στην οδό Μαυρομιχάλη 59, και στο δικηγορικό γραφείο του Αντωνίου Αυγίκου, στην οδό Σατωβριάνδου 10. Τελικά η νέα αυτή Φιλική Εταιρεία προετοίμασε άψογα και σε πλήρη μυστικότητα τον αγώνα που έμελλε να αρχίσει και επίσημα την 1η Απριλίου του 1955

(Εδώ όμως πρέπει να ανοιχθεί μια παρένθεση καθώς υπήρξε και μια άλλη οργάνωση που προετοιμαζόταν για ένοπλο αγώνα στην Κύπρο και είχε και αυτή απλώσει τα πλοκάμια της στην Κύπρο και δεν ήταν άλλη από την ΚΑΡΗ. Μετά όμως από συνεννόηση του Ιωάννη Ιωαννίδη -Χατζηπαύλου, του Κυπριακής καταγωγής στρατηγού Μενέλαου Παντελίδη και του Σωκράτη Λοϊζίδη αποφασίστηκε όπως η ΚΑΡΗ παύσει τις ενέργειες της δια να μην προκληθεί σύγχυσης στους αγωνιστές και τα μέλη τους).

Ανεμόσκαλα
https://www.youtube.com/watch?v=k8hwuBF3GYQ&spfreload=10
Αφιέρωμα "ΕΟΚΑ 1955-59, Οι μαθητές στον αγώνα". Θεσσαλονίκη 4/4/2012
Παραθέτουμε και ένα όμορφο τραγούδι, που γράφτηκε (στίχοι και μουσική) από καθηγητές του 27ου Λυκείου της Θεσσαλονίκης. Στίχοι: Γιώργος Πηλιανίδης Μουσική: Μίλτος Ιωαννίδης

Αφιερωμενο στον ΕΥΑΓΟΡΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΔΗ

https://www.youtube.com/watch?v=-mffrljs2aw

A.Π.Θ.2013 Εκδήλωση μνήμης για τον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59
Συμμετείχαν Χορωδια 27ο Γενικο Λυκειο Θεσσαλονικης - Βασίλης Καρράς
Τίτλος τραγουδιού: Γη Ηρώων
Στίχοι: Γιώργος Πηλιανίδης Μουσική: Μίλτος Ιωαννίδης