Δόρα Στράτου (1903-1988)

Η ηθοποιός, χορογράφος, θιασάρχης Δωροθέα (Δόρα) Στράτου και ιδρύτρια ου ομωνύμου συγκροτήματος Ελληνικών Χορών στην Πλάκα, γεννήθηκε 18 Νοεμβρίου 1903 στην Αθήνα και ήταν κόρη του δικηγόρου, πολιτικού και πρωθυπουργού Νικόλαου Στράτου και της Μαρίας Κορομηλά (κόρης του θεατρικού συγγραφέα Δημητρίου Κορομηλά). Μεγάλωσε σε μεγαλοαστικό περιβάλλον με πολλές επιρροές από κλασσικά θεατρικά έργα αλλά και από τους μεγάλους χορούς των Ανακτόρων, Πρεσβειών κλπ. Σπούδασε πιάνο, τραγούδι, χορό και θέατρο. Η θανατική ποινή και εκτέλεση του πατέρα της στις 15 Νοεμβρίου 1922 στο Γουδί σαν ένα από τους υπευθύνους για την Μικρασιατική καταστροφή τής δημιούργησε τη μεγαλύτερη τραυματική εμπειρία στη ζωή της. Μετά τη δήμευση της περιουσίας των γονιών της και τον κοινωνικό υποβιβασμό, έφυγε με τη μητέρα της και τον αδελφό της Ανδρέα στο εξωτερικό για 10 χρόνια, όπου συνέχισε τις σπουδές της. Το 1932 επέστρεψε στην Ελλάδα και βοήθησε τον Καρόλο Κουν στη δημιουργία του θεάτρου του. Στη διάρκεια της κατοχής συνεργάστηκε δραστήρια στο φιλανθρωπικό έργο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και συμμετείχε στον Εθνικό Οργανισμό Χριστιανικής Αλληλεγγύης. 

Το 1951, η Βασίλισσα Φρειδερίκη αναζήτησε άξιο λόγου χοροδιδασκαλείο των ελληνικών δημοτικών χορών στην Αθήνα, που όμως δεν υπήρχε έτσι ο τότε καθηγητής του Πανεπιστημίου Γ. Μέγας έριξε την ιδέα για τη δημιουργία ένος τέτοιου διδασκαλείου. Η Δόρα Στράτου ανέλαβε την επιμέλεια και ο Σοφοκλής Βενιζέλος (Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Πλαστήρα) ανέλαβε να βοηθήσει. Το 1952 δημιουργείται το συγκρότημα Ελληνικών Λαϊκών Χορών και το 1953 άρχισαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τακτικές θεατρικές παραστάσεις ελληνικών λαϊκών χορών και τραγουδιών σε επίπεδο επαγγελματικών αξιώσεων. Τον ίδιο χρόνο η Δόρα Στράτου δημιούργησε κοινωφελές σωματείο με την επωνυμία «Εταιρία Ελληνικών Λαϊκών Χορών και Τραγουδιού» με περιοδείες του συγκροτήματος πλέον και στο εξωτερικό δίνοντας παραστάσεις σχεδόν σε όλες τις Ηπείρους. Το 1954 δημιουργήθηκε το υπαίθριο θέατρο Δόρας Στράτου στο αρχαίο θέατρο του Πειραιά, με καθημερινές παραστάσεις σε όλη τη θερινή περίοδο που κράτησε μέχρι το 1964, οπότε και δημιουργήθηκε το Θέατρο Κήπου του Θησείου για ένα όμως χρόνο. Τέλος το 1965 με τη βοήθεια και συνεργασία του σκηνογράφου Σπύρου Βασιλείου δημιουργείται το Θέατρο Δόρας Στράτου στο χώρο του Φιλοπάππου. Επίσης η Δόρα Στράτου ήταν ιδρύτρια του κοινωφελούς σωματείου «Ελληνικοί Χοροί – Δόρα Στράτου», του σωματείου «Ζωντανό Μουσείο – Δόρα Στράτου» καθώς και ιδρυτικό μέλος του Θεάτρου Τέχνης και του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (Αντιπρόεδρος του κέντρου μέχρι το 1966) και μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου θεάτρου (1951-1966).Το 1967 συνελήφθη με την κατηγορία ότι έκρυβε στην οικία της τον δημοσιογράφο ΧρήστοΛαμπράκη. Την αποφυλάκισή της πέτυχε από το εξωτερικό η Μελίνα Μερκούρη.

Έγραψε τρία βιβλία «Μια παράδοσις, μια περιπέτεια» (1963), «Οι λαϊκοί χοροί – ένας ζωντανός δεσμός με το παρελθόν» (1966) και «Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί» (1970) που μεταφράσθηκαν σε πολλές γλώσσες. Επίσης είχε παρουσιάσει τέσσερις εκθέσεις συγκριτικής φωτογραφίας στην Ελλάδα και εξωτερικό και μια μεγάλη σειρά δημοτικών τραγουδιών. Το έργο της αναγνωρίσθηκε διεθνώς και επιχορηγήθηκε από το Ίδρυμα Φορντ (1968-1972). Βραβεύθηκε από την Ένωση Αμερικανικού Εκπαιδευτικού Θεάτρου και από την Ακαδημία Αθηνών (1974), ενώ τιμήθηκε με Αργυρό Μετάλλιο από τον Όμιλο Ροταριανών (1975). Για λόγους υγείας αποσύρθηκε από την ενεργό δράση της το 1983 και απεβίωσε στις 19 Ιανουαρίου 1988.

Ένας αητός καθότανε (Τσάμικο)

https://www.youtube.com/watch?v=bKnw-ctUxRk