14/1/16

"Ρίμες Αγάπης" από τον ανώνυμο Κύπριο ποιητή του 16ου αιώνα

Τα γνωστά και ως "Κυπριακά ερωτικά ποιήματα" ή "Ρίμες Αγάπης" αποτελούν το σπουδαιότερο μνημείο της Μεσαιωνικής Κυπριακής Λογοτεχνίας και χρονολογούνται στο 16ο αιώνα (1546-1570). Ο ποιητής των ποιημάτων αυτών μας είναι άγνωστος. Κάποιες μαρτυρίες που έχουμε για τη ζωή του τις αντλούμε μέσα από τα ποιήματα του. Είναι βέβαιο ότι καταγόταν από εύπορη οικογένεια ήταν μορφωμένος και γνώριζε καλά την ιταλική γλώσσα. Ορισμένα από τα ποιήματα του αποτελούν μεταφράσεις από τα ποιήματα του  Φραγκίσκου Πετράρχη και άλλων οκτώ Ιταλών ποιητών του 16ου αιώνα. Σ' όλα τα υπόλοιπα είναι φανερή η πετραρχική επίδραση. Η συλλογή των Κυπριακών ερωτικών ποιημάτων αποτελείται από 156 ποιήματα. Η γλώσσα των ποιημάτων είναι η καθομιλουμένη Κυπριακή όχι η διαλεκτική αλλά εκείνη των καλλιεργημένων ανθρώπων. Στη συλλογή υπάρχει ποικιλία στίχων και στροφικών συστημάτων σονέτων, οχτάβων τερτσίνων κτλ. Πρόσφατα, μερικά από αυτά τα ποιήματα έχουν μελοποιηθεί και κυκλοφορήσει σε ψηφιακό δίσκο με τον τίτλο «Η καρδιά μου πεθυμώντα», σε μουσική του Κύπριου συνθέτη Μιχάλη Χριστοδουλίδη και ερμηνεύονται από την Αλίκη Καγιαλόγλου και τον Δώρο Δημοσθένους.

Οι στίχοι που επεξεργάστηκε η φιλόλογος Θέμις Σιαπκαρά - Πιτσιλλίδου και μελοποίησε ο Μιχάλης Χριστοδουλίδης περιέχονται σε ένα μοναδικό χειρόγραφο του 16ου αιώνα που βρέθηκε στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας. Τα γνωστά και σαν «Κυπριακά Ερωτικά Τραγούδια» της Κύπρου ανήκουν σε άγνωστο λόγιο ποιητή και είναι φανερή πάνω τους η επίδραση της ιταλικής ποίησης, ιδιαίτερα του Πετράρχη και της σχολής του.

Με αυτά τα ποιήματα, σε κυπριακή διάλεκτο, η Ελλάδα μετέχει στην Πετραρχική κίνηση, που τον 16ο αιώνα ξεπερνά τα σύνορα της Ιταλίας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι «Ρίμες αγάπης» έχουν προσφέρει τα πρώτα σονέτα της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Λαξίδια μου σφαλιστικά
https://www.youtube.com/watch?v=Ie-mqUoQSYU
Ποίηση του ανώνυμου Κύπριου ποιητή του 16ου αιώνα 
Μουσική: Μιχάλης Χριστοδουλίδης
Εκτέλεση: Δώρος Δημοσθένους
Δίσκος: "Η καρδιά μου πεθυμώντα", 2000


Ζωντανόν με δυο θανάτους
https://www.youtube.com/watch?v=oMShKx0ZD8c
Ποίηση του ανώνυμου Κύπριου ποιητή του 16ου αιώνα
Μουσική: Μιχάλης Χριστοδουλίδης
Εκτέλεση: Αλίκη Καγιαλόγλου
Δίσκος: "Η καρδιά μου πεθυμώντα", 2000


Διά σημάδιν έχω λιόντα
https://www.youtube.com/watch?v=U1zEK9kV_ic
Ποίηση του ανώνυμου Κύπριου ποιητή του 16ου αιώνα 
Μουσική-Εκτέλεση: Ανδρέας Ρούσσης
Δίσκος: "Εγκόλπιο", 1997

2 σχόλια:

  1. ΔΙΑ ΣΗΜΑΔΙΝ ΕΧΩ ΛΙΟΝΤΑ

    ΑΝΑΛΥΣΗ-ΕΡΜΗΝΕΙΑ

    Στην πρώτη στροφή ο ποιητής μιλά για ένα λιοντάρι. Το λιοντάρι είναι σύμβολο δύναμης και γι' αυτό ήταν το σύμβολο των ευγενών. Το λιοντάρι αυτό περιγράφεται από τον ποιητή ως λαμπρό (μοιάζει με άστρο). Στέκεται κάτω από ένα τεράστιο δέντρο και λαχταρά να πηδήξει πάνω σ' αυτό.

    Στη δεύτερη στροφή ο ποιητής παρομοιάζει την καρδιά του με το λιοντάρι. Η καρδιά του ζητά το αντίστοιχο που ζητά το λιοντάρι, δηλαδή να πηδήξει ψηλά πάνω στο δέντρο. Φαίνεται πως το λιοντάρι έχει τη δυνατότητα να το κάνει (συνήθως όμως δεν το πετυχαίνει). Η καρδιά όμως του ποιητή δηλώνεται εξ' αρχής ότι δεν μπορεί να φτάσει ψηλά ("και μη δύνοντα να φτάσει …")

    Υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα σ' αυτό που ποθεί το λιοντάρι και σ' αυτό που ποθεί η καρδιά του ποιητή. Το λιοντάρι θέλει να πηδήξει πάνω στο δέντρο, δεν θέλει να φτάσει στην κορυφή. Αντίθετα η καρδιά του ποιητή θέλει να φτάσει στην κορυφή.

    Τι είναι, όμως τελικά, αυτό που πραγματικά ποθεί ο ποιητής; `Οπως ήδη αναφέραμε το ποίημα εντάσσεται στη συλλογή κυπριακών ερωτικών ποιημάτων. Εδώ ο ποιητής λαχταρά να κατακτήσει μια γυναίκα. Η γυναίκα όμως αυτή δεν ανταποκρίνεται στον έρωτα του είτε γιατί είναι πολύ πλούσια είτε γιατί δεν τον αγαπά. `Ετσι ο έρωτας του ποιητή δεν έχει ανταπόδοση.

    http://www.odyssey.com.cy/main/default.aspx?tabID=77&itemID=1311&mid=1076

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Διά σημάδιν έχω λιόντα
    στην ώχραν όπου 'ν γοιόν άστρον,
    πράσινον δεντρόν σαν κάστρον
    πάντα στέκεται θωρώντα,
    μ' όρεξην παντές βιγλώντα
    του δεντρού τους κλώνους χάσκει,
    να πηδήση πάνω πάσκει
    και γι' αυτόν στέκει στεκόντα.

    H καρδιά μου με τον λιόντα
    τούτον εμπορεί να μοιάση
    απού του δεντρού να πιάση
    την κορφήν πάσκει πηδώντα,
    η καρδιά μου πεθυμώντα
    στα ψηλά θεν να πετάση
    και μην δύνοντα να φτάση
    στέκει χαμηλά κλαμόντα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Συνολικες Προβολες