Άγιον Όρος: Κράτος εν Κράτει

"Έστω ο τόπος ούτος κλήρος σός και περιβόλαιον σόν καί παράδεισος, έτι δε και λιμήν σωτήριος των θελόντων σωθήναι".

Ο μοναχισμός του Αγίου Όρους άρχισε περί τον 8ο αιώνα και από τον επόμενο αιώνα το Άγιο Όρος αποτελεί πλέον και ιστορικά το σημαντικότερο μοναστικό κέντρο της εποχής και όλων των μετέπειτα εποχών. Ιστορικά η αρχή της αθωνικής μοναστικής ζωής συμπίπτει με τη Σύνοδο του 843 που συγκάλεσε η Αυτοκράτειρα Θεοδώρα στην Κων/Πόλη για την αναστήλωση των Εικόνων, και ειδικότερα με την άφιξη στον Άθωνα δύο μεγάλων προσωπικοτήτων, του Πέτρους του Αθωνίτη, και του Ευθύμιου του Νέου. Οι δύο αυτοί άνδρες, αν και περίπου σύγχρονοι, εκπροσωπούσαν διαφορετικές ασκητικές τάσεις μοναχισμού: ο μεν πρώτος του λεγόμενου "ερημιστισμού" και ο δεύτερος του λεγόμενου "λαυριωτισμού". Έτσι ο αγιορείτικος μοναχισμός άρχισε να αναπτύσσεται όπως και στα παλαιότερα κέντρα του στην Ανατολή. Οι πρώτοι ερημίτες μοναχοί εγκαταστάθηκαν στην αρχή της χερσονήσου όπου το έδαφος ήταν ομαλό, λόγω όμως των συνεχών επιδρομών των Σαρακηνών πειρατών άρχισαν να μεταφέρονται σε τελείως απρόσιτες περιοχές. Στη συνέχεια οι μοναχοί εκείνοι συγκεντρώθηκαν στις λεγόμενες "λαύρες" (οργανωμένες ομάδες). Περί το 960 μια εκτεταμένη μεταρρύθμιση εισήχθη από τον  Όσιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη ο οποίος ίδρυσε τη Μονή Μεγίστης Λαύρας, όπου επέτυχε να φθάσει τη μοναστική ζωή σε υψηλό βαθμό τελειότητας. Η μεταρρύθμιση που απέληξε στο μοναστικό τυπικό του Αγίου Αθανασίου έγινε αποδεκτή ως πρότυπο. Οι οπαδοί όμως του αυστηρού μοναστικού βίου αντέδρασαν και ζήτησαν παρέμβαση του αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή. Τη σύγκρουση των δύο αντιθέτων ρευμάτων ρύθμισε ο λεγόμενος «Τράγος» (ο πρώτος Καταστατικός Χάρτης του Αγίου Όρους, που συνέταξε ο Αθανάσιος και επικύρωσε με την υπογραφή του ο Αυτοκράτορας. Ετσι οι αντιθέσεις μεταξύ των μοναχών τέθηκαν κατά μέρος και η κοινοβιακή ή κοινοτική ζωή διαδόθηκε στους ερημίτες που ζούσαν διασκορπισμένοι στις κοιλάδες και τα δάση.

Οι βυζαντινοί αυτοκράτορες δεν έπαψαν ποτέ να φανερώνουν το ενδιαφέρον τους για τη μικρή μοναστική πολιτεία και ωφελήθηκαν ακόμη και πολιτικά από την καθολική εκτίμηση που η θρησκευτική αδελφότητα απολάμβανε σε όλο το Χριστιανικό κόσμο. Οι συνεχείς δωρεές, οι κρατικές επιχορηγήσεις και τα έσοδά τους συνεβαλαν στην απόκτηση εδαφικών εκτάσεων στην κεντρική και την υπόλοιπη Μακεδονία. Οι Σλάβοι επεδίωξαν να γίνουν και αυτοί  αποδεκτοί στις νέες Μονές και σε λίγο οι πρίγκιπές τους στη βαλκανική χερσόνησο ίδρυσαν ανεξάρτητα «καθίσματα» για τους Σλάβους μοναχούς. Κατ' αυτό τον τρόπο προέκυψαν τα καθαρά σλαβικά μοναστήρια του Χιλιανδαρίου και του Ζωγράφου. Στα μέσα του 18ου αιώνα, η Αθωνιάδα Ακαδημία ιδρύθηκε σε ένα κτήριο κοντά στη Μονή του Βατοπεδίου. Σκοπός της ήταν οι σπουδαστές να διδάσκονται θεολογία, φιλοσοφία και λογική, περιήλθε όμως σε μαρασμό και έκλεισε το 1799. Επανιδρύθηκε τέλη του 18ου αιώνα και έκτοτε λειτουργεί κανονικά. Σήμερα διαθέτει Γυμνασιακή και Λυκειακή Εκπαίδευση

Με Χρυσόβουλο του Βασιλείου του Α΄ το 885 ο Άθως ορίσθηκε ως αποκλειστικός τόπος διαμονής ασκητών αποκλειομένων οποιονδήποτε άλλων κοσμικών, ακόμα και ποιμένων ή γεωργών. Το 985 ο Βασίλειος Β' με Χρυσόβουλλο απάλλαξε τους ερημίτες από τη δικαιοδοσία της Μονής Αγίου Ιωάννου του Κολοβού, που βρισκόταν κοντά στην Ιερισσό, και παραχώρησε τον Άθωνα ως ιδιοκτησία τους. Το 1046, ο Κωνσταντίνος ο Μονομάχος ρύθμισε την εσωτερική διακυβέρνηση των μοναστηριών, τη διαχείριση των ακινήτων τους και την εμπορική δραστηριότητά τους και από το Δεύτερο Τυπικόν που εξέδωσε, απαγορεύεται η είσοδος γυναικών στη χερσόνησο. Ο Αλέξιος Κομνηνός απάλλαξε τα μοναστήρια από τη φορολογία, τα ελευθέρωσε από την υποταγή στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως και τα τοποθέτησε κάτω από την άμεση προστασία του. Εξαρτήθηκαν, εντούτοις, από το γειτονικό επίσκοπο Ιερισσού για τη χειροτονία των ιερέων και των διακόνων τους. Η επικράτηση του ονόματος «Άγιον Όρος» φαίνεται να έγινε κατά το πρώτο μισό του 12ου αιώνα, συγκεκριμένα σε χρυσόβουλο έγγραφο του Αλέξιου Α' Κομνηνού προς την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας το 1144, η οποία αναγνωρίζεται οριστικά και επίσημα και επιβάλλεται το νέο όνομα όπως αναγράφεται σ΄ αυτό: «Εφεξής το όνομα του Άθω καλείσθαι Άγιον Όρος παρά πάντων»

Το Άγιο Όρος σήμερα διέπεται από ένα ιδιότυπο νομικό καθεστώς που έγκειται σε ένα πλέγμα διατάξεων του Ελληνικού Συντάγματος, διεθνών συνθηκών, του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του υπόλοιπου εσωτερικού δικαίου, με βασικότερο κανονιστικό κείμενο τον Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους, ο οποίος οργανώνει διοικητικά την περιοχή. Το Άγιον Όρος περιλαμβάνει 20 Ιερές Μονές και άλλα μοναστικά ιδρύματα  (σκήτες, κελιά, καλύβες, καθίσματα και ησυχαστήρια) και ανεπίσημα καλείται ως «Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία».1 .

Ντοκιμαντέρ του Αμερικανικού καναλιού CBS
https://www.youtube.com/watch?v=PRAUQwj0EhU

Ευλογητάρια Αγίου Όρους

https://www.youtube.com/watch?v=fA3ykXRq4nQ

I.Μ. ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ. ΕΚΠΟΜΠΗ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ - MEGA

https://www.youtube.com/watch?v=kXP9VkcRHCE