Ο Ναός Της Ύπατης Σοφίας Του Ένσαρκου Λόγου Του Θεού

«Δόξα τῷ Θεῷ τῷ καταξιώσαντί με τοιοῦτον ἔργον ἐπιτελέσαι. Νενίκηκά σε, Σολομών!» 

Ο Αυτοκράτορας Ιουστιανιανός θέλοντας να εκφράσει το θαυμασμό του για το νέο μνημείο που ανεγέρθει στην Πόλη το έκρινε ως πιο θαυμαστό και από τον Ναό του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα. O ναός αναφέρεται με αρκετές διαφορετικές ονομασίες και παραλλαγές. Πιο συνηθισμένη ήταν η ονομασία Μεγάλη Εκκλησία που κατά ανάλογο τρόπο αποδόθηκε στις μεγάλες εκκλησίες άλλων πόλεων, όπως της Αντιόχειας και της Αλεξάνδρειας. Όπως παραδίδει ο Σωκράτης ο Ιστορικός, ο όρος Σοφία χρησιμοποιήθηκε πολύ μεταγενέστερα. Άλλες ονομασίες που συναντώνται είναι «Ιερό της Σοφίας», «Αγία Σοφία του Θεού», «Μεγάλη εκκλησία της επωνύμου Θεού Σοφίας» και «Μέγα του Θεού Λόγου τέμενος» και είναι αφιερωμένος στον Κύριο Ιησού Χριστό.

Η ιδέα του να ανεγερθεί ένας ναός, δημιουργήθηκε σχεδόν αμέσως μετά τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης το 337 και υπήρξε τμήμα ενός ευρύτερου προγράμματος οικοδόμησης γύρω από το Μέγα Παλάτι. Η πρώτη "Αγία Σοφία", η οποία ήταν και ξύλινη εγκαινιάστηκε το 360 επί Κωνσταντίου Β΄, καταστράφηκε όμως από πυρκαγιά το 404 και χτίστηκε εξαρχής τα επόμενα χρόνια. Ο καινούριος ναός εγκαινιάστηκε το 415 επί Θεοδοσίου Β΄ και υπέστη σοβαρές φθορές από τους Νεστοριανούς, τους οπαδούς του Πατριάρχη Νεστόριου ο οποίος δημιούργησε μέγα θρησκευτικό ζήτημα (431). Κατά τη Στάση του Νίκα το 532, ο ναός καταστρέφεται και πάλι, έτσι ο Αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α' δρομολογεί την δημιουργία ένος πραγματικά μεγαλεπίβολου έργου.

Η κατασκευή του ναού ολοκληρώθηκε σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα και τα θυρανοίξια του ναού έγιναν στις 27 Δεκεμβρίου του 537 έτσι το παρόν κτίσμα ανεγέρθηκε επί βασιλείας του Ιουστινιανού Α΄, από τους μηχανικούς/γεωμέτρες Ανθέμιο από τις Τράλλεις και Ισίδωρο από τη Μίλητο. Είκοσι χρόνια μετά τα πρώτα εγκαίνια, εξαιτίας των σεισμών του 557, ο τολμηρότατος στη σύλληψη και κατασκευή, ο ανιψιός του Ισιδώρου, ο Ισίδωρος ο νεώτερος, ο οποίος έκτισε το νέο θόλο που υφίσταται μέχρι σήμερα. Ο ναός αποτέλεσε σε όλη τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και υπήρξε ο σημαντικότερος ναός της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο ναός ανήκει στις κορυφαίες δημιουργίες της βυζαντινής ναοδομίας, πρωτοποριακού σχεδιασμού σε αρχιτεκτονικό ρυθμό της τρουλαίας βασιλικής, και υπήρξε το σύμβολο κατατεθέν της πόλης, τόσο κατά τη βυζαντινή όσο και κατά την μετέπειτα οθωμανική περίοδο. Στις 28 Μαΐου 1453 θα γίνει η τελευταία λειτουργία στην οποία θα παρακολουθήσει και θα μεταλάβει ο τελευταίος Αυτοκράτος Κωνσταντ'ινος Παλαιολόγος.
 

Μηχανή του Χρόνου: Αγία Σοφία

https://www.youtube.com/watch?v=mq83VISpxCg

Ελεύθεροι-Παπαροκάδες: Η Αγιά Σοφιά

https://www.youtube.com/watch?v=2TcYB_ZgPLc

Κοντά είναι η Αγιά Σοφιά

https://www.youtube.com/watch?v=pA3i-mPPsrM

 Στο προαύλιο του ναού όπως μαρτυρείται υπήρχε μια μαρμάρινη κρήνη, στην οποία ανεγράφετο η καρκινική επιγραφή "ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ", (δηλ. νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν = ξέπλυνε δηλαδή τις αμαρτίες σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου).