"Άμα γιορκίσει η Μεσαρκά"

Η Μεσαορία είναι μεγαλύτερη πεδιάδα της Κύπρου και βρίσκεται ανάμεσα στα δύο όρη Τρόοδος και Πενταδάκτυλος. Η Μεσαρία ή Μεσαρκά  στην κυπριακή καθομιλουμένη έχει πλάτος 65 περίπου χιλιόμετρα και μήκος 35 περίπου χιλιόμετρα και τη διαρρέουν οι δυο μεγαλύτεροι ποταμοί της Κύπρου ο Πεδιαίος και ο Γιαλιάς. Η εύφορη αυτή πεδιάδα μέχρι το 1974 θεωρείτο ως ο μεγαλύτερος σιτοβολώνας της Κύπρου, αφού στο μεγαλύτερο μέρος της καλλιεργούνταν σιτάρι και κριθάρι εξού και η πολύ γνωστή κυπριακή παροιμία "Άμα γιορκίσει η Μεσαρκά τρώσιν μάνες τζαι παιθκιά".

Γεωλογικά η κοιλάδα της Μεσαορίας αποτελείται από ασβεστιτικούς ψαμμίτες, απολιθωματοφόρες μάργες και αποθέσεις αμμοχαλίκων. Πριν 120 χιλιάδες χρόνια ήταν θάλασσα και με τα χρόνια με τις προσχώσεις του Τρόοδος και του Πενταδάχτυλου δημιουργήθηκε η σημερινή κοιλάδα. Στην πεδιάδα αυτή έδωσε την τελευταία του μάχη και ηττήθηκε από τον Περσικό στρατό ο βασιλιάς της Αμμοχώστου Ονήσιλος κατά την περίοδο της Ιωνικής Επανάστησης. Σε αυτή τη γη μέχρι την τουρκική εισβολή ανθούσαν δεκάδες κωμοπόλεις και χωριά: Λύση, Λευκόνοικο, Άσσια, Βατυλή, Κοντέα, Πραστειό, Πηγή, Περιστερώνα, Τρίκωμο, Γεράνι, Αφάνεια, Αγκαστίνα, Μαραθόβουνος, Μουσολίτα, Στρογγυλός, Πυργά, Γαϊδουράς, Μηλιά, Γύψου, Βιτσάδα, Γέναγρα, Λάπαθος, Σύγκραση, Σπαθαρικό, Άγιος Γεώργιος, Στύλλοι, Άγιος Σέργιος, Τρίκωμο κ.α.

Από την Μεσορία κατάγονταν και πολλοί άνθρωποι του πνεύματος και του πολιτισμού όπως ο Βασίλης Μιχαηλίδης και ο Θεόδουλος Καλλίνικος από το Λευκόνοικο, ο Γλαύκος Αληθέρσης  και ο Αρχιεπίσκοπος Κύριλλος Γ΄ από το Πραστειό, ο Παύλος Λιασίδης από τη Λύση, ο Μιχαήλ Κάσσιαλος από την Άσσια, ο Χαμπής Τσαγκάρης από την Κοντέα. Επίσης οι ήρωες του απελευθερωτικού αγώνα με πρώτον τον Σταυραετό του Μαχαιρά Γρηγόρη Αυξεντίου, το Μιχαήλ Κουκκή από το Πραστειό Μεσαορίας οποίος απεβίωσε από καρδιακή προσβολή μετά από ενέδρα εναντίον των Άγγλων. Τον αγωνιστή Ευθύμιο Ευθυμίου, δάσκαλο, από το Πραστειό και πάρα πολλούς άλλους.

Πολιτιστικός Όμιλος "ΖΗΔΡΟΣ"

https://www.youtube.com/watch?v=OZsBL8tE9zQ&t=235s

Μεσαρίτισσα Φωνή
https://www.youtube.com/watch?v=o2ACKTt2K7U
Κυπριακό παραδοσιακό τραγούδι. Πρόκειται για "Φωνή" του διαμερίσματος της Μεσαορίας (ή, της "Μεσαρκάς" ), δηλαδή μελωδία πάνω στην οποία τραγουδιόνταν αυτοσχέδια δίστιχα. Ζωντανή ερμηνεία από την εκπομπή του Γιώργου Παπαδάκη "Λαϊκοί Πρακτικοί Οργανοπαίκτες".