Η Αγία Ελένη και η Κύπρος

Η Αγία Ελένη γεννήθηκε περί το 249 μ.Χ. στο Δρέπανο της Βιθυνίας. Καταγόταν από ταπεινή γενιά και ο πατέρας της διατηρούσε πανδοχείο. Στο Δρέπανο και στο πανδοχείο του πατέρα της, γνώρισε το νεαρό τότε Ιλλυρίο αξιωματικό Κωνστάντιο Χλωρό. Το 270 παντρεύονται και στα 23 χρόνια του γάμου τους, η Ελένη τον ακολούθησε στις εκστρατείες του. Περί το 274, στη Ναϊσσό της Μοισίας γεννιέται και ο γιο τους Κωνσταντίνος. Δέκα χρόνια αργότερα όμως, Αυτοκράτορας γίνεται ο Διοκλιτιανός ο οποίος διορίζει τον γαμπρό του Μαξιμιανό και τον Χλωρό ως Καίσσαρες και υποχρεώνει τον δεύτερο να χωρίσει από τη γυναίκα του και να παντρευτεί την κόρη του Μαξιμιανού. Η Ελένη απέδειξε την αγάπη της στο πρόσωπο του Κωστάντιου, καθώς δεν τον ενόχλησε με ψεύτικα διλήμματα και στερώντας του τη λαμπρή προοπτική που ανοιγόταν μπροστά του. Όταν ο Κωνστάντιος τελικά πέθανε, ο Κωνσταντίνος επαναφέρει κοντά του τη μητέρα του για να παρακολουθήσει όλη την πορεία του γιού της ως Καίσσσαρας, Αύγουστος, Αυτοκράτορας και εν τέλει Μονκράτορας.

Η Αγία Ελένη και ο Μέγας Κωνσταντίνος είναι τα πρώτα πρόσωπα στα οποία απέδωσε η Εκλησίατον τον προσδιορισμό του ισαποστόλου αναγνωρίζοντας έτσι το τεράστιας σημασίας έργο που διετέλεσαν, έργο αντίστοιχο και αντάξιο της σημασίας που είχε το έργο των Αποστόλων. Τέσσερα κορυφαία γεγονότα χαρακτήρισαν τον βίο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης:
1) Το διάταγμα των Μεδιολάνων δηλαδή το διακαίωμα της ανεξιθρησκίας που υπογράφηκε το 313
2) Η Σύγκληση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου στην Νίκαια της Βιθανίας το 325
3) Η μεταφορά της πρωτεύουσας από την παλαία Ρώμη στην "Νέα Ρώμη" το 330 και τέλος
Η ανεύρεσις του Τιμίου Σταυρού και η ανάδειξη των Παναγίων Προσκυνημάτων.
Χωρίς αυτά τα 4 γεγονότα η παγκόσμια ιστορία θα ήταν διαφορετική όπως και η ιστορία της Ευρώπης.

Η αγία Ελένη, λόγω της μεγάλης φιλανθρωπικής δράσης που ανέλαβε και του έργου που επιτέλεσε στους Αγίους Τόπους, είναι ιδιαίτερα αγαπητή μεταξύ των χριστιανών. Σε πάρα πολλές περιοχές της Ελλάδας, διηγούνται στις τοπικές τους ιστορίες ότι η Αγία πέρασε και ευλόγησε τα μέρη τους ιδρύοντας εκκλησίες είτε πηγαίνοντας προς τα Ιεροσόλυμα είτε επιστρέφοντας. Η Ρόδος, η Κάλυμνος, η Τήλος, το Καστελόριζο, η Νάξος, η Πάρος είναι μερικά μόνο από τα ελληνικά νησιά που επαίρονται ότι φιλοξένησαν την Ελένη. Τη μεγαλύτερη σύνδεση με την αγία Ελένη όμως διεκδικεί η Κύπρου αφού σύμφωνα με το «Χρονικό» του Λεόντιου Μαχαιρά, στο χωριό Μαρί της Κύπρου αποβιβάστηκε η Ελένη, γι’ αυτό και ο ποταμός που υπάρχει εκεί ονομάστηκε Βασιλοπόταμος. Η παράδοση λέει ότι η Κύπρος μαστιζόταν από πολλά χρόνια ανομβρίας και η ξηρασία την είχε ερημώσει, οι κάτοικοι είχαν φύγει και όσοι απόμειναν βασανίζονταν από πείνα, δίψα κι από τα δηλητηριώδη φίδια που είχαν κατακλύσει το νησί. Η Αγία προσευχήθηκε και τότε άνοιξαν οι ουρανοί. Καταρρακτώδεις βροχές πότισαν τη διψασμένη γη και για πρώτη φορά, έπειτα από πάρα πολλά χρόνια, εμφανίστηκε ουράνιο τόξο στον ουρανό. Γι’ αυτό και το ουράνιο τόξο αποκαλείται από τον κυπριακό λαό «ζωνάρι της Αγίας Ελένης». Άλλη παράδοση της Κύπρου αναφέρει ότι η αγία Ελένη παγίδευσε σε ένα λάκκο 40 διαβόλους και από πάνω έχτισε ένα εκκλησάκι αφιερωμένο σε εκείνη και στον άγιο Κωνσταντίνο. Στην Κύπρο, η αγία ίδρυσε σύμφωνα με την παράδοση τρία μοναστήρια: την Ιερά Μονή Σταυροβουνίου όπου άφησε τμήμα του Τιμίου Σταυρού, το σταυρό του καλού ληστή και ένα από τα καρφιά της Σταύρωσης. Η δεύτερη μονή είναι η μονή Τιμίου Σταυρού Ομόδους. Η μονή υπήρχε ήδη όταν έφτασε στην Κύπρο η Αγία, αλλά άφησε κομμάτι από τον ιερό Κάνναβο (το σχοινί με το οποίο είχαν δέσει το Χριστό πάνω στο Σταυρό) και έτσι συνδέθηκε με το όνομά της. Την πληροφορία αυτή μας δίνει ο χρονογράφος Κυπριανός και είναι η μόνη που έχουμε για το πρώτο χτίσιμο της μονής. Τέλος, στη νότια πλευρά του όρους Πενταδάκτυλου βρίσκεται το παλαίφατο μοναστήρι της Αγίας Τριάδος.

Αγία Ελένη: Η 14η Απόστολος

https://www.youtube.com/watch?v=3SaGoe0aXC8

Κώστας Χαραλαμπίδης -Η Αγία Ελένη στην Κύπρο (Λεόντιος Μαχαιράς- Χρονικό) 
https://www.youtube.com/watch?v=mzi1iwlavZY

Από το δίσκο: "Φωνές της Κύπρου"